Rechtszaak DNB Goudcasus

Op dinsdag 10 september jl. viel de uiteindelijke beslissing van het College van Beroep voor het Bedrijfsleven (CBb) omtrent de goudcasus die werd aangespannen door het Stichting Pensioenfonds Vereenigde Glasfabrieken tegen de Nederlandsche Bank (DNB) in 2011 in navolging van een eerdere aanwijzing.

Dit vonnis is in het voordeel van het pensioenfonds uitgevallen, omdat de rechters van dit college, in navolging van een eerdere uitspraak in maart 2012, vonden dat een pensioenfonds niet alleen zelf mocht uitmaken hoe het zijn beleggingsbeleid  ten uitvoer bracht, maar ook dat de DNB op geen enkele manier onderbouwing kon geven aan haar bezwaren die verwoord waren in de opgelegde aanwijzing.

De onderbouwing van het pensioenfonds was juist dermate, dat de rechters zich geheel konden vinden in deze inzichten. Men was het voor de volle 100% eens met het pensioenfonds SPVG dat er omstandigheden zijn, waarbij kan worden afgeweken van een bepaald beleggingsbeleid. Deze omstandigheden waren o.a. de financiële crisis die uitbrak in 2008 en de eurocrisis die zich in het verlengde van deze financiële crisis openbaarde.

Deze crises vormden wel degelijk een oorzaak voor het gevoerde defensieve investeringsbeleid van het pensioenfonds. De DNB keek hier helemaal niet naar en staarde zich blind op een ALM studie (ALM staat voor Assets & Liability Management), die totaal geen rekening hield met eventuele negatieve factoren binnen een economie. Verder had de DNB geen vergelijkbare voorbeelden omtrent de investering in goud, alleen dan een wazig rapport van JP Morgan, dat stelde dat men maar voor maar 1% in een grondstof kon investeren. Dat bleek dus hun hele verdediging te omvatten, uiterst dubieus en summier dus.

Hierbij valt tevens op dat de toezichthouders bij de DNB geen enkele notie hebben wat de functie van goud is in het financieel-economisch stelsel. Ze bevinden zich daarbij in goed gezelschap, want de meeste economen in Nederland weten dat ook niet. Goud is namelijk de fundering van ons economisch systeem en dat betekent dat het essentieel is voor elk pensioenfonds, alsmede iedere beleggingsinstelling om goud in de portefeuille te hebben en zich op deze manier kan indekken tegen allerlei onverziene systeemrisico´s. Goud vormt in de beleggingswereld een verzekering en het rendement van goud is niet dat van rente of dividend, maar juist van bescherming tegen inflatoire beleidsmaatregelen van de overheid. Het rendement ligt juist in de beveiliging van de portefeuille.

Bepaalde risico´s zoals hoge monetaire inflatie, systeemcollaps, oorlog of andere grote gebeurtenissen worden op deze manier volledig afgedekt. Vooral in zeer riskante tijden zoals vandaag de dag vormt goud een buffer en toeverlaat voor menig belegger.

Helaas is deze kennis nog niet wijdverbreid, aangezien de DNB alsmede grote beleggingsinstellingen nog steeds blind varen op volkomen achterhaalde ALM-studies. Dat is de tragiek van de meeste fondsen die onderuit zijn gegaan, vanwege deze eenzijdige aanpak.

Het grote voordeel van deze eindbeslissing, waar geen beroep meer mogelijk is, is dat pensioenfondsen nu weer hun eigen beleggingsbeleid ter hand kunnen nemen zonder dat men bang moet zijn voor eventuele oneigenlijke ingrepen van de DNB. Het vonnis geeft duidelijk aan dat de DNB haar beslissing zorgvuldig moet gaan onderbouwen en dat er van een gemakszuchtige aanwijzing zonder steekhoudende argumenten geen sprake meer kan zijn.

Dit is een ware revolutie, want de DNB is een toezichthouder, maar kan nooit op de beleggersstoel gaan zitten. Een toezichthouder dient zich te beperk tot maatregelen wanneer er duidelijke aanwijzingen zijn van malversaties of destructief financieel beleid. Met ander woorden zoals de rechters tevens aangaven, een toetsingsbeleid op afstand.