Zeeslak

Vrijspreker: Wat valt er in hemelsnaam te leren van een zeeslak?

Opperdienaar: Er schijnt een zeeslak te zijn die een zeer klein neuraal systeem heeft (hersenen). Die zeeslak gebruikt die hersenen om op een gunstig plekje te komen, waar veel voedsel voorbij komt en dan hecht hij zich daar vast. Daarna verteert hij de voor het transport benodigde hersenen en komt nooit meer van zijn plaats. Deze strategie is door libertariërs wel eens vergeleken met het gedrag van professoren met ’tenure’.

Vrijspreker: Allereerst, wat is ’tenure’?

Opperdienaar: Dat is een wet die zegt dat professoren die deze ’tenure’ hebben ontvangen van de overheid, niet meer ontslagen mogen worden. Dit zou zijn om er zeker van te zijn dat deze professoren onafhankelijk blijven en naar hartenlust risicovolle, gewaagde en rebelse uitspraken kunnen doen.

Vrijspreker: Dit pakt vast niet helemaal zo uit als ‘bedoeld’ is.

Opperdienaar: Inderdaad, die professoren gaan proberen uit te vinden wat ze moeten zeggen of doen om in die heerlijke, fijne, beschermde positie van ’tenure’ terecht te komen. Daar zijn geschreven en ongeschreven regels voor.

Vrijspreker: Laat me raden. Je moet de heersende elite en status quo de hemel in prijzen en allerlei excuses aandragen waarom de onderdaan gehoorzaam en schatplichtig moet zijn aan de heersers.

Opperdienaar: Ha, je snapt het al aardig. Je moet ‘wetenschappelijk’ aantonen dan iedereen gelijk is, maar dat sommigen meer gelijk zijn dan anderen, alleen geloofwaardiger dan de priesters en toverknollen dat vroeger deden. Maar nu de reden waarom deze professoren met een zeeslak vergeleken worden. De voornaamste inspanning van het aspirant professoren brein is net als bij die zeeslak, hoe je op de gewenste positie moet komen waarbij de gebraden duiven je in de mond vliegen. Daar aangekomen hoef je niets meer te doen en kan het brein eigenlijk verteerd worden als overbodige ballast.

Dat is een beetje vervelend voor de heersers, dus we proberen zoveel mogelijk aspirant professoren ’tenure’ te geven, waarvan onze inschatting is dat ze zich aan deze afspraak zullen houden. Een afspraak die echter nooit geformaliseerd is en zelfs nooit uitgesproken. Er staat niet hun een contract dat ze minimaal elk jaar een excuus moeten vinden voor een bepaalde belasting.

Vrijspreker: Is contracthandhaving een probleem?

Opperdienaar: We kunnen ze natuurlijk niet ontslaan of gevangen zetten als ze het niet doen, maar ondanks dat is de wil er wel om iets terug te doen voor het gestolen geld. Dat is het probleem niet. Het is meer een probleem dat ze er intellectueel vaak niet meer toe in staat zijn. Dat is wel iets waar we mee zitten.

Het is overigens een veel breder verschijnsel dan iets wat alleen bij professoren optreedt. Ook veel libertariërs gebruiken hun hersenen 1 keer om Atlas Shrugged te lezen en komen daarna als objectivist tot stilstand als de eerder genoemde zeeslak. Waarschijnlijk geldt het voor iedereen uiteindelijk: wie begint te preken is tot stilstand gekomen.

Vrijspreker: Onontslaanbaarheid geeft natuurlijk ook de onbedoelde sublieme boodschap: ‘je bent een minkukel die beschermd moet worden.’ Als je mensen impliciet een minkukel noemt, gaan ze zich daarna gedragen.

Opperdienaar: Inderdaad, net zo als er proefjes zijn waarbij mensen een aantal woorden gegeven wordt in een vragenlijst, waarbij sommige van die vragenlijsten woorden bevatten die met ouderdom te maken hebben, zoals bingo, Florida, grijs en cruiseschip. Het blijkt dat de mensen die deze woorden zagen, trager naar de lift toe lopen na afloop van de test dan mensen die geen ‘ouderdomswoorden’ te zien kregen. Mensen reagereren nu eenmaal vaak zoals van ze verwacht wordt, ook als die verwachting impliciet blijkt uit schijnbaar ongerelateerde zaken.