balansDe zoektocht naar de werking van de hersenen van de onderdaan gaat door. Ze werken soms op een rare manier.

Stel dat je het volgende aanbod krijgt voor een abonnement op het tijdschrift:

  • 150$ internet + papieren abonnement
  • 65$ papieren abonnement


Dan blijkt dat mensen 20% voor het internet + papieren abonnement gaan en 80% voor het papieren abonnement. Als je echter een optie toevoegt die niemand neemt, omdat deze optie duidelijk slechter is, verandert dat opeens naar 80% voor het internet + papieren abonnement en 20% voor het papieren abonnement.

  • 150$ internet + papieren abonnement
  • 150$ internet abonnement
  • 65$ papieren abonnement


Dat lijkt irrationeel. Hoe kan het zijn dat het toevoegen van een optie die niemand neemt, de keuze voor de andere opties beïnvloedt? Het is alsof je in een restaurant te horen krijgt dat ze chocolade en citroen ijs hebben en dan voor chocolade kiest, maar als blijkt dat ze ook vanille hebben, je opeens overstapt naar citroen ijs. Dat slaat nergens op.

Opperdienaar: Niet zo snel. Mensen oordelen relatief, ze vergelijken opties en met de onzinoptie erbij lijkt de duurste optie van abonnementen opeens een stuk beter. Hij krijgt meer gewicht. Zoals uitgaan met een minder aantrekkelijke seksegenoot, je kans vergroot dat je een lekker ding aan de haak slaat.

Het is als een balansweegschaal. Aan de linkerkant ligt chocolade aan de rechterkant citroenijs. De chocolade weegt aanvankelijk zwaarder, maar als de vanille genoemd wordt, dan komt die op het schaaltje van de citroenijs te liggen en samen zijn ze zwaarder dan de chocolade. Omdat de vanille zelf niet geprefereerd wordt, gaat de keuze van chocolade naar citroen. De weegschaal slaat door naar citroen/vanille en de citroen is daarin favoriet. Eerst wordt de gecombineerde beslissing gemaakt chocolade vs citroen/vanille en daarna tussen citroen en vanille.

Vrijspreker: Hoe maakt een heerser daar gebruik van?

Opperdienaar: Je hebt 1 optie die je wilt dat de onderdaan ‘kiest’, maar waar hij een schurfthekel aan heeft. Je kunt hem natuurlijk ronduit dwingen, maar dat doe je liever niet. Soft coercion is het beste.

Je gooit die optie in een pakketje met een aantal dingen die hij wel wil, zodat dat pakketje zwaarder weegt dan het alternatief. Daarna laat je hem weer ‘kiezen’ tussen 2 pakketjes. Uiteindelijk zal hij ‘kiezen’ voor wat hij niet wil.

Vrijspreker: De onderdaan kiest toch maar 1 keer?

Opperdienaar: Wel in de stembus. Daarna worden er echter allemaal proefballonnetjes opgelaten met verschillende coalities die allemaal in de krant en het staatsjournaal komen. De onderdaan zijn hersenen worden continue gemasseerd en hij zit continue te kiezen. ‘Paarse met de bijbel’ kopte een krant de afgelopen weekeinde. “Het is geven en nemen” denkt de onderdaan.

Vrijspreker: “Hoe ben ik hier nu weer terechtgekomen?” denkt de onderdaan, maar ook “Ik kan niemand anders dan mijzelf de schuld geven, ik ging met elke stap akkoord”

Opperdienaar: Zijn akkoord werd gestuurd door het schijnbare akkoord van zijn soortgenoten. Je wilt tenslotte niet anders zijn dan de rest.

GERELATEERDE ARTIKELENMEER VAN DEZE AUTEUR

10 REACTIES

  1. Nog steeds verwart…. waarom is de internet versie 10 euro duurder als de papieren variant? Bedrijven die rare prijzen maken probeer is zowiezo te vermijdenen
    Ik wil gesmolten chocola saus over mijn vanille ijs, kom jij dan met citroenen aanzetten moet je niet vreemd opkijken als ik naar buiten loop zonder te betalen.

    pcrs [2] reageerde op deze reactie.

  2. @Igor [1]: De kans is groot dat je het niet door hebt als er een rare optie tussen staat. Waarschijnlijk ben je je er ook niet van bewust dat een bepaalde dame mooier lijkt, omdat ze naast een lelijker vriendin staat. Veel van deze zaken gaan onbewust. Als je er bewust van wordt, is het spel meestal over, maar zelfs dan hebben veel van die zaken nog invloed.

  4. @Patrick [3]: Mijn eerste voorbeeld is van een bedrijf. De Opperdienaar beweert niet dat psychologische truukjes alleen door overheden worden ingezet.
    Het verschil tussen een bedrijf en een overheid is alleen dat als je in het truukje trapt, dat je dan bij een bedrijf een stoomstrijkijzer hebt dat je eigenlijk niet wilde en dat je bij een overheid opeens je vrijheid kwijt bent of in een leger marcheert.

  5. Sofisten hebben de MACHT! denk als individu en je geweten.
    Er is op dit moment van de wereldgeschiedenis in Nederland niet zoiets als een onafhankelijke pers. Jullie weten het en ik weet het. Niemand van jullie durft zijn oprechte mening op te schrijven. En als je dit zou doen, weet je bij voorbaat dat het nimmer in druk zou verschijnen. Ik word wekelijks betaald om mijn oprechte mening buiten de krant te houden waaraan ik verbonden ben. Anderen onder jullie worden betaald met gelijke salarissen voor gelijke dingen en zou er iemand van jullie zo dwaas zijn om toch zijn oprechte mening naar voren te brengen, dan kan hij naar een andere baan gaan zoeken. Als ik mijzelf zou toestaan mijn oprechte mening in een artikel in mijn krant te publiceren, zou ik binnen 24 uur ontslagen zijn. De bezigheden van de journalisten bestaan eruit om de waarheid te vernietigen, grondig te liegen, te corrumperen, kwaad te spreken, te kruipen voor de mammon, en zijn land en loopbaan te verkopen voor zijn dagelijks brood. Jullie weten het en ik weet het en hoe dwaas is het dan te toasten op een onafhankelijke pers? Wij zijn het gereedschap en de vazallen van rijke mensen achter de schermen. We zijn dansende marionetten, zij trekken aan de touwtjes en wij dansen. Onze talenten, mogelijkheden en levens zijn eigendom van andere mensen.

    Jeweetwel uit Spanje [7] reageerde op deze reactie.

  6. @Patrick [3]:
    Het verschil tussen keuzes maken in een kapitalistische samenleving en socialistische samenleving is dat je in een kapitalistische samenleving je eigen domme of slimme keuzes kunt maken en bij socialisme enkel andere mensen domme keuzes voor jou zullen maken.

  9. Is het niet hetzelfde als het Prinsjesdag-akkoord, waarin iedereen dubbel genaaid werd, en snel teruggetrokken werd. En het Herftakkoord van nu, dat al veeel beter is, maar waar ook nog het merendeel genaaid zal worden?
    Ik zie de krant nog voor me: “Ze kunnen het wel…!”
    Wat zijn ze toch goed, hé?

    pcrs [10] reageerde op deze reactie.

Comments are closed.