repelsteeltje0006Een bank kan geld uitlenen en als dat geld dan weer naar de bank wordt gebracht, kunnen ze het weer uitlenen en zo verder. Net zo als Repelsteeltje goud kon spinnen uit stro. Dit heet fractioneel reserve bankieren en werkt ongeveer als volgt. De bank heeft een beginkapitaal van 1000 euro en leent dit uit aan Piet. Piet koopt daar iets van en de verkoper krijgt de 1000 euro in handen die hij weer naar de bank toebrengt. “A ha” denken ze bij de bank, daar heb je de 1000 euro die we aan Piet geleend hebben en lenen er weer 900 van uit aan Jan, terwijl ze 100 euro in reserve houden. Die 900 euro komt ook weer bij de bank terug en oop daarvan wordt 10% in reserve gehouden en de rest uitgeleend.

bank-growing-money

Als je er vanuit gaat dat iedere ontvanger het geld weer naar de bank toe brengt, zal het uitgeleende bedrag van de bank bij een 10% reserve ratio, uiteindelijk ongeveer 10.000 euro bedragen. Als je over elke lening 4% rente vraagt, dan levert die oorspronkelijke 1000 euro je 400 euro per jaar aan rente op. Tegelijkertijd heeft de bank richting alle spaarders ook een renteverplichting. Naast 10.000 euro aan uitstaande leningen zijn er ook 10.000 euro aan spaargelden voor al het geld dat de bank is binnengebracht. Als die rente 2% is, zijn de rentekosten van de bank 200 euro per jaar. Al met al nog steeds 20% aan rendement op je kapitaal als er niemand failliet gaat. Duidelijk dat hier een bankvergunning voor nodig is en er een eed voor moet worden afgelegd.

Het wordt iets ingewikkelder als je meerder banken hebt en niet iedereen gebruikt dezelfde bank, maar als al die banken onder een centrale bank aan elkaar zitten gekoppeld, is het alsof het 1 grote bank is.

Het is duidelijk dat het rendement is op te voeren als die 10% omlaag kan. Als je van elke 1000 euro maar 10 euro in reserve houdt, groeit het bedrag aan uitstaande leningen en spaargelden wel tot 100.000 euro. Als je die uitleent tegen 4% en verkrijgt tegen 2%, verdien je op diezelfde 1000 euro een bedrag van 2000 euro per jaar.

Dit natuurlijk alleen als in die hele keten van leningen en besparingen:

  • Niemand het geld in een matras stopt omdat hij de bank niet vertrouwt.
  • Iedereen zijn schuld terugbetaalt.

Bij een 10% reserve ratio, gaat de bank in de min als er minder dan de eerste 37 personen in de keten niet terugbetalen. Bij een ratio van 1% moeten minimaal de eerste 389 leners allemaal netjes terugbetalen.

Vrijspreker: Geeft dit mensen een gevoel van rijkdom? Alle spaarsaldo’s opgeteld staat er toch 100.000 euro. Dat is veel meer dan de 1000 euro voor deze carrousel begon.

Opperdienaar: Er staat ook 999.000 euro aan schuld, dus echt meer geld is er niet. Er is alleen een hoop geld waarvan mensen denken dat het direct op te nemen is, terwijl dat niet zo is. Een bank kan ook geld uitlenen dat ze helemaal niet hebben.

Vrijspreker: Hoewel het wel zo zou kunnen zijn dat idee bestaat dat de negatieve saldi minder hard zijn dat positieve saldi, omdat de centrale bank een geldpers heeft om een faillissementsgolf tegen te houden.

Opperdienaar: De centrale banken vullen nu inderdaad de 1000 euro van de bank aan door geld te drukken en daar slechte schulden van de banken op te kopen alsof die nog afbetaald gaan worden. Het zijn 2 tegenovergestelde stromingen: de liquidatiegolf van failliete bedrijven en de geldpers vanuit de centrale banken. Ik denk zelf dat de geldpers altijd wint. Tegenwoordig kost het niet eens pen en papier meer.

Vrijspreker: Kun je dit nog verder uitbreiden?

Opperdienaar: Jawel je kunt er nog verschillende lagen tussen zetten, waarbij de volgende laag voor een gedeelte gedekt is door vorige laag. Het wordt dan een hele piramide structuur. Zo was ooit (Bretton Woods systeem) de dollar gedekt door goud (tot 1971) en waren de rest van de papiermunten in de wereld weer gedekt door dollars. Allemaal zolang de voorraad strekt natuurlijk. De voorraad strekte tot 1971 toen vanwege de Vietnam oorlog de heerschers nogal wat extra dollars in omloop brachten.

Opschorting van de gouddekking was maar tijdelijk natuurlijk, was noodzakelijk vanwege vage niet nader genoemde internationale speculanten, werd gedaan voor het welzijn van de werkers en zou hoegenaamd geen gevolgen hebben.

Vrijspreker: Tijdelijk is een relatief begrip, ik verwacht de terugdraaiing elk moment. Die Nixon kwam geloof ik in de problemen omdat hij een paar mensen had afgeluisterd in het zogenaamde Watergate schandaal.

Opperdienaar: Haha een paar mensen afluisteren. Tja, tegenwoordig luisteren we een paar mensen niet af. Maar ja, het is toch allemaal mooi onder controle gehouden. Nu hebben IMF, wereldbank, BIS, goud ETF allemaal karrenvrachten goud ‘in hun bezit’. Zolang de voorraad strekt en alleen als de koper zijn goud weer netjes bij de verkoper in bewaring geeft.

Vrijspreker: Kun je dit ook met bitcoin doen?

Opperdienaar: In principe wel. Je zet een bitcoin ETF op zoals de Winkelvoss broertjes willen doen en die kunnen onderdanen dan kopen en dan is het net of ze bitcoins hebben. Of de aangekondigde virtuele munt van JPMorgan of die van Apple. De truc is natuurlijk om allereerst vertrouwen te wekken dat de ETF zo goed als de echte bitcoin is. Je begeleidt de ETF natuurlijk met een dik document met veel kleine lettertjes dat niemand leest. Als de onderdaan eenmaal vertrouwen heeft dat de eenvoudig aan te schaffen ETF hetzelfde is als de bitcoin, begin je er zoveel te verkopen dat de prijs gaat dalen. Dit zou natuurlijk mis gaan als de mensen er dan ook meer gaan kopen en je boter bij de vis moet leveren die er niet is. Meestal is het echter zo dat als de prijs omlaag gaat, onderdanen het in paniek van de hand doen, omdat ze op een stijging zaten te wachten. Dit heeft als voordeel dat je nooit boter bij de vis hoeft te leveren. Even een hoop aanbod creëren en als het goed is hoef je nooit te leveren.

Vrijspreker: En als het mislukt zijn er altijd nog de kleine lettertjes

Opperdienaar: Inderdaad

GERELATEERDE ARTIKELENMEER VAN DEZE AUTEUR

15 REACTIES

  1. Daarom zie ik meer in goud of zilver. Dab heb je echt iets van waarde in handen,
    Onroerend goed is niet zo betrouwbaar; dat heeft de waarde die een potentiële koper wil en kan betalen.
    Om burgers te ontmoedigen om goud of zilver te kopen, worden de prijzen van goud en zilver gemanipuleerd, oftewel kunstmatig laag gehouden. Maar dat gaat alleen goed totdat de rest van het systeem instort; dan zal de waarde van goud of zilver enige malen over de kop gaan.

    pcrs [3] reageerde op deze reactie.
    Bertus [11] reageerde op deze reactie.

  3. @boos casje [1]: Ook goud en zilver hebben de prijs die een potentiële koper wil en kan betalen.
    Daar kom je nooit onderuit.
    Goud en zilver kunnen niet failliet gaan, dat is het enige. Het is niemands verplichting, maar het kan nog steeds zijn dat het niet veel oplevert.

  4. @Hub Jongen [2]: Ja, dat zalvend speechen kunnen ze heel goed, hoewel ik toch opmerk dat Nixon’s praatje gedateerde propaganda is. Tegenwoordig zou je niet meer van een papiertje kunnen voorlezen als president. Het moet van de teleprompter komen en lijken alsof hij het ter plekke verzint.

  5. Dit systeem van fractional reserve bankink leidt m.i. tot een kunstmatige verhoging van de economische vraag en dus de prijzen. En daardoor tot bubbels cq verstoringen in de markt.

    Immers als A 1000 euro op zijn lopende rekening (direct opeisbaar tegoed) heeft staan, wat door de bank aan B wordt uitgeleend lijkt er 2000 euro in omloop te zijn. A zal er bij al zijn economische activiteiten namelijk vanuit gaan dat hij zijn 1000 Euro direct kan opnemen en besteden als zouden die in zijn portemonnee zitten. In werkelijkheid heeft B dat geld echter. Bij full reserve banking speelt dit probleem niet, omdat een bank geld dat op lopende rekeningen staat niet kan uitlenen.

    pcrs [8] reageerde op deze reactie.

  8. @Richard [5]:
    Ik dacht dat ook altijd, maar vraag me af of het klopt. Bij het heruitlenen komt er meer geld in omloop, maar ook meer schuld. Er lopen dus ook een hoop burgers met negatief saldo rond.
    @Leonardo Pisano [6]:
    Het zogenaamde base money wat de banken ingaat lenen ze van de centrale bank en die creëert dat uit het niets.
    Hier kan je het grafisch zien met mooie rijdende vrachtwagentjes
    http://www.youtube.com/watch?v=iFDe5kUUyT0

    Richard [9] reageerde op deze reactie.

  9. @pcrs [8]: Weliswaar lopen er ook mensen rond met een grotere schuld, het totale bedrag dat in de economie aanwezig is, is echter wel toegenomen. In mijn voorbeeld van 1000 naar 2000 euro. Er is echter niets extra’s voor geproduceerd. Er zijn geen nieuwe goederen geproduceerd. Dit leidt op termijn tot koopkrachtverlies. Echter heeft ‘de markt’ in beginsel nog niet door dat dit exra geld in omloop is. Door het exrra geld neemt de vraag echter toe. Later volgen de prijsaanpassingen vanwege deze toegenomen vraag, waar geen productie tegenover stond.

    pcrs [12] reageerde op deze reactie.

  11. @boos casje [1]: Goud noch zilver hebben waarde van zichzelf. Ook bij goud en zilver is het wat een gek er voor geeft. Ook zijn de prijzen te manipuleren. Ook zijn zijn omloopsnelheid noch hoeveelheid constant. Wel is het zo dat goud en zilver niet bederven in tegenstelling tot andere grondstoffen.

  12. @Richard [9]:
    Kun je dat uitleggen?
    Stel ik breng 1000 euro naar de bank en het zijn de enige 1000 euro die er zijn. Totale geldhoeveelheid is 1000 euro
    Dan leent de bank 900 ervan aan Joep uit en koopt er wat voor bij Klaas.
    Jij hebt 1000 euro claim op de bank, de bank heeft 100, maar die kunnen ze niet uitgeven, Klaas heeft 900 euro, maar Joep heeft -900. Totale geldhoeveelheid is nog steeds 1000 euro.

    Plato [13] reageerde op deze reactie.
    Richard [14] reageerde op deze reactie.

  13. @pcrs [12]: Klopt helemaal. Met de goudstandaard nam de hoeveelheid goud ook niet toe. Stel dat er geen banken c.q. centrale bank zijn. Er is ooit geld gemaakt (bijv. goud, maar hoeft niet per se) en er komt niets bij. Dan nog ontstaat een vorm van fractioneel bankieren. Immers iedere persoon die geld heeft kan het weer uitlenen, de lener koopt er iets voor en de ontvanger van het geld leent het ook weer uit, etc. Niets aan de hand. Zolang natuurlijk de schulden maar afgelost worden. En dat kan natuurlijk wel eens een probleem worden, want in goede tijden loopt het als een speer totdat er heel veel schulden zijn en de machine begint te haperen. De schuldenafbouw houdt de economie dan in een verlammende greep. Ja, dank je de koekoek. Wie wil zijn vorderingen zo maar opgeven. Dat zal uiteindelijk vaak wel moeten gebeuren. Nadat iedereen er goed ziek van is, beginnen we toch weer opnieuw en zal alles zich herhalen.

  14. @pcrs [12]:Ik had mijn vorige reactie wellicht iets anders moeten formuleren.

    Omdat banken geld dat op lopende rekeningen staat ook uitlenen, ontstaat de situatie dat dat geld door de leners gebruikt wordt, terwijl tegelijkertijd de rekeninghouders hun economische activiteiten voortzetten als zouden zij allen datzelfde geld per direct weer kunnen opnemen en gebruiken. Hun economisch handelen zou wezenlijk anders zijn als zij dat geld niet konden opnemen, omdat het nu eenmaal is uitgeleend. Daardoor lijkt het dat er meer geld in omloop is en wordt de vraag kunstmatig verhoogd.

    De functie van een lopende rekening is wezenlijk anders dan een spaarrekening. Een lopende rekening dient om geld in bewaring te geven gelijk een jas in een garderobe of een auto in een parkeergarage. De eigenaar kan elk moment zijn eigendom weer ophalen. Bij veel spaarrekeningen is dat niet zo. Daar leent men het geld aan de bank voor een bepaalde periode. Gedurende die periode kan de bank dat geld gebruiken om het bv zelf weer uit te lenen. De eigenaar van het geld weet dat hij gedurende die periode niet over zijn geld kan beschikken en stemt daar zijn economisch handelen op af.

    pcrs [15] reageerde op deze reactie.

  15. @Richard [14]: De lener kan het wel uitgeven, maar is zich er van bewust dat hij nog wel een schuld heeft staan. Zijn psychologie is:+900-900. Psychologisch krijgt hij er geen geld bij. Hij krijgt er geld bij en een schuld. De schuld oefent een zuigkracht uit op geld en is in feite deflatoir.

Comments are closed.