Yernaz Ramautarsing heeft de politieke indoctrinatie in het hogere onderwijs op de kaart gezet. Wie heeft er niet genoten van zijn interactie met Freek de Jonge? Indoctrinatie is het meest effectief tot ongeveer het zestiende levensjaar. In hoeverre is er sprake van indoctrinatie op bijvoorbeeld de basisschool? We hebben een document ontvangen over het thema “kinderen aan het werk”. Hiervan hebben we de relevante teksten uitgelicht. Oordeelt u zelf of er sprake is van indoctrinatie. Het is een oefening voor groep 5.
De vraag is nu of dit indoctrinatie is of niet. Goede indoctrinatie is subtiel. Dit is hoe ik het lees:
In het eerste kadertje staat dat kinderen vroeger voor het stoommachine tijdperk al werkten. Hier wordt vrij luchtig over gedaan, dit wordt niet omschreven als kinderarbeid. Let op de woordkeuze: “als je vader boer was hielp je al jong op het land”. En “ook hielpen kinderen thuis mee om extra geld te verdienen”. Bovendien wordt dit gedaan om extra geld te verdienen. Als kinderen later in fabrieken werken wordt dit echter niet als “helpen” betiteld. Het is kinderarbeid. Waar de kinderarbeid in het pre industriële tijdperk wordt omschreven als iets “om extra geld te verdienen” wordt het in het industriële tijdperk gezien als noodzaak.”Zelfs als de vader en moeder allebei wekten verdienden ze niet genoeg om het gezin te eten te geven”.
De negentiende eeuwse trek naar de steden is iets dat men in of meer uit vrije wil deed omdat men op het platteland een nog slechter bestaan had. De industrialisatie bood mensen juist nieuwe kansen die ze op het platteland niet hadden. Dit verhaal negeert deze kant van het verhaal. Als het op het platteland zo goed was, en in de steden zo slecht, hoe kan het dan dat men de ellende opzocht in de steden? Was iedereen in de negentiende eeuw soms gestoord? Dit verhaal idealiseert door de woordkeuze het bestaan op het platteland en demoniseert het bestaan in de stad. De stad waar volgens de linkse doctrine de klassenstrijd wordt uitgevochten:
En ja hoor, daar komt de tegenstelling arm versus rijk om de hoek kijken, met meteen niet al te subtiel de staat die met wetten de armen te hulp schiet. Door de staat zit je nu niet in de fabriek te werken is de boodschap.
Omdat de huidige kinderen de zegeningen van het onderwijs wellicht niet voldoende weten te appreciëren wordt nog even gesteld hoe zwaar het bestaan wel niet was in de fabriek. Het grappige is dat het draad op een spoel winden voor een weefmachine en het knopen van draden als abject wordt voorgesteld. Terwijl het op het platteland in een arbeiders plaggenhut weven wordt omschreven als meehelpen…..
Plaatjes ondersteunen nog even de tegenstelling tussen arm en rijk:
Zelf vind ik dit behoorlijk indoctrinerend, als je dit dag in dag uit leert wordt het collectivistische wereldbeeld en de staat als hoeder van het algemene belang tot de waarheid. Ik ben een kritisch nadenkend persoon maar als je hele kader bestaat uit dit soort nonsens dan is het lastig je te ontworstelen aan de indoctrinatie.
Ter verduidelijking. Merk svp op dat in het verleden veel kinderen door kinderarbeid voor het leven getekend zijn of zelfs zijn omgekomen. De scheepsjongens in de gouden eeuw hadden een beperkte levensverwachting en veel kinderen die in fabrieken werkten deden dit in afschuwelijke omstandigheden. Dit artikel is niet geschreven om deze verschrikkelijke gebeurtenissen in een positiever licht te plaatsen.
********************************************************************************
Hieronder de documentatie waar bovenstaande afbeeldingen zijn uitgelicht.
Als dit indoctrinatie is, dan hoef ik me geen zorgen te maken. Er staan geen onwaarheden in. Uiteraard is het – net als ieder werk – vanuit een bepaald perspectief geschreven. Bovendien is het in een bepaalde context geschreven, namelijk de invloed van de industrialisatie op kinderen. Maar als je je hier druk over maakt, dan ben je spijkers op laag water aan het zoeken.
Ratio [2] reageerde op deze reactie.
R. Hartman [18] reageerde op deze reactie.
@Patrick [1]: Uiteraard is het – net als ieder werk – vanuit een bepaald perspectief geschreven Hoezo uiteraard? Staatsonderwijs dient neutraal te zijn en niet vanuit een bepaalde optiek geschreven te zijn. Dat is juist mijn punt.
Patrick [3] reageerde op deze reactie.
@Ratio [2]:
Wat is neutraal?
Ratio [4] reageerde op deze reactie.
@Patrick [3]: in deze context noch links noch rechts
En zeker niet de onwaarheid verkondigende dat het in de stad slechter was op het platteland, de situatie op het platteland was uitzichtlozer, vandaar de vlucht naar de stad tijdens de industrialisatie, iets dat in dit artikel juist omgekeerd wordt, de situatie op het land wordt beter voorgesteld dan de situatie in de stad. Wat natuurlijk te bizar voor woorden is want dat zou betekenen dan men in de negentiende eeuw massaal zijn ongeluk is gaan zoeken.
Dit artikel is wat dat betreft onjuist en daarnaast niet waardenvrij maar zaait het zaadje van de klassenstrijd en de uitbuiting door kapitalisten.
Patrick [7] reageerde op deze reactie.
Wat vermoedelijk niet vermeld wordt in de schoolboeken is dat de omstandigheden van gezinnen voor de industrialisatie velen male slechter waren dan de periode erna. De meeste kinderen stierven al op jonge leeftijd omdat er niet voldoende te eten was. Door de industrialisatie kregen de kinderen juist de mogelijkheid om geld te verdienen en te helpen om de levensomstandigheden te verbeteren. De kindersterfte daalde aanzienlijk en de levensverwachting steeg sterk in een relatief korte periode, dankzij de industrialisatie. Kinderarbeid was gewoon tijdelijk noodzakelijk om kinderarbeid te elimineren.
En laat ons niet vergeten dat gedwongen staatsonderwijs ook gewoon een vorm van (dwang)arbeid is. En nog onbetaald ook.
ik zie niet dat er nu iets veranderd is met toen, het is eigenlijk veel erger geworden
Wie ben ik? [9] reageerde op deze reactie.
@Ratio [4]:
Dat is nogal vaag. Links en rechts zijn begrippen die nou niet erg concreet zijn.
Dus volgens jou hadden de arbeiders die lange dagen werkten voor een hongerloon, die in de steden woonden in krotten, het beter dan toen zij nog op het platteland verbleven? De industriële revolutie heeft in algemene zin een hoop voordelen opgeleverd, maar dat betekent niet dat iedereen er beter van is geworden. De betreffende les gaat over de nadelen van de industriële revolutie vanuit het perspectief van het kind. Doen alsof er geen nadelen waren is in strijd met de geschiedenis.
Je kunt toch moeilijk zeggen dat er geen klassenverschil was en dat de kapitalisten destijds niet het maximale voordeel uit hun positie hebben getrokken ten koste van de minder bedeelden.
Richard [11] reageerde op deze reactie.
Ratio [17] reageerde op deze reactie.
In controverses spreken tegenstanders van de ‘gevestigde orde’ soms van indoctrinatie, omdat de overtuigingen en opvattingen van de gevestigde orde (per definitie) in het reguliere onderwijs worden onderwezen. (Wikipedia)
En dan let op: D66, en in overtreffende trap het CDA, willen -blijkt vandaag- dat arbeiders een bij wet geregeld recht (en plicht) op bijscholing krijgen. Het CDA wil hiervoor zelfs een ‘verplicht sparen’ invoeren.
Uit dit alles zou je zomaar kunnen veronderstellen dat de kansen op een arbeidersbaan + baanbehoud afhankelijk zijn van scholing. Maar als deze stelling juist zou zijn, dan zouden alle hoogst opgeleiden ook nu reeds allemaal een baan hebben.
Maar dit is per se en nadrukkelijk onjuist, zoals we allemaal weten.
Een allerprachtigst praktijkvoorbeeld: Bijna alle werkgevers (in de logistiek) vragen momenteel om magazijnmedewerkers met als keiharde eis een heftruckcertificaat. NIET omdat ze dan daarmee de allerbeste heftruckchauffeur in huis halen, maar wel omdat bijvoorbeeld ISO- certificaten en verzekeraars hierom vragen. (Een heftruckcertificaat ‘halen’ kost ca 300 – 400 euro. Vroeger financierde het bedrijf dit, nu tijdens massawerkloosheid plukt men gewoon de kersen uit de overvolle boom) En let wel: een heftruckcertificaat ‘halen’ betekent ook (bijna) letterlijk HALEN!
Maar nogmaals, dit betekent dientengevolge weer nadrukkelijk niet dat men ook de beste chauffeur in huis haalt.
Los van dit voorbeeld: Indien het voornemen van D66 en CDA waarachtig was, dan zouden uitsluitend de laagst geschoolden werkloos zijn. (In elk geval per rato sterk oververtegenwoordigd)
En dit is dus een apert verkeerde veronderstelling van zaken!
Sander [10] reageerde op deze reactie.
@Rudi [6]:
Dat is nog het ergste. Wij moeten maar geloven dat het beter voor ons is om verplicht 10 jaar of meer naar school te gaan onbetaald en je moet daarvoor ook nog es betalen. Als je thuis onderwijs wil geven dan doen ze het moeilijk en willen ze nu helemaal gaan verbieden.
Ik wou dat ik toen de keus had om ipv naar school te gaan skills leren en gaan werken full time. Dan had ik nu veel meer aan gehad dan al het onzin dat je op school hebt geleerd. Alles wat ik na school heb geleerd of het nou tijdens werken was of zelf thuis op internet of in boeken heb ik nu in mijn leven duizend maal profijt van.
Ik heb nooit gesnapt waarom je al het onzin wat je op school kreeg moest leren. En zeker waarom je achten en negens moest halen als je aan zesjes genoeg had. Ja ik ben een zesjes persoon en ik ben daar trots op. Het heeft totaal geen enkele nut om hoge cijfers te halen op de middelbare school. Kost alleen maar tijd en moeite. En dat is zonde van je tijd.
Als ik me toen niet had verzet tegen heel het onzin dat staatsonderwijs is, dan zou ik nu een schaap zijn geweest dat alles wat de overheid zegt gelooft en doet. Dan had ik nooit kritisch na kunnen denken en zou ik waarschijnlijk diep ongelukkig zijn geweest.
Moet wel eerlijk bekennen dat ik aan ene kant blij ben dat ik dat allemaal heb meegemaakt. Ben daardoor kritisch gaan nadenken, mezelf gaan verzetten tegen de status quo en ben iig geen sheeple geworden. Denk niet dat de bedoeling was volgens de overheid. Dus dank je wel roverheid. Jij hebt mij geholpen om te zien hoe alles echt in elkaar zit en je hebt mij wakker geschud en leren kritisch na te denken.
Misschien moeten sommige mensen dit meemaken zodat ze net zoals ik wakker kunnen worden en zich op zoveel mogelijke manieren gaan verzetten tegen de elite.
Ben benieuwd wat jullie hier over denken.
Richard [12] reageerde op deze reactie.
@Sander [8]:
Toevoeging (nog vergeten)
T.a.v. het “heftruckcertificaat”: In tegenstelling tot een autorijbewijs dat je na de geldigheidsperiode kunt verlengen op het gemeentehuis, gaat dat bij een heftruckcertificaat weer niet.
Na 5 jaren moet er opnieuw 400 euro afgetikt worden om een nieuw certificaat te verkrijgen (halen). Dus op vrijdag rij je nog rij- vaardig rond, om op maandag te horen dat je een gevaar binnen het bedrijf bent.
Je moet dus opnieuw aftikken, om je EIGEN skills te ‘mogen’ uitoefenen. En dit geldt voor nog zo heel veel meer ‘certificaten’ (VSA) binnen het bedrijfsleven:
Het draait om (jouw) geld, en heeft niets, maar dan ook werkelijk niets met de verbetering van individuele medewerker- kwaliteiten van doen. En dientengevolge ook niets met bedrijfsverbetering.
@Patrick [7]: Over het algemeen waren de fabrieksarbeiders i.d.d. beter af dan de mensen die op het platteland leefden. Anders zouden mensen niet massaal naar de steden zijn blijven trekken. De praktijk bewijst dit ook. Het leven op het platteland was vaak een hel vergeleken met het leven van fabrieksarbeiders. Boeren hadden veelal geen eigen bezit, betaalden zich scheel aan pacht, moesten zeer lange dagen werken en zagen hun kinderen al op jonge leeftijd sterven, voornamelijk vanwege honger. Het voedsel van de boeren was vanwege de armoede zeer karig en veel te eenzijdig, waardoor zij vaak ziek werden en vaak al op relatief jonge leeftijd stierven.
In 1750 -het begin van de industriële revolutie in Engeland- telde het land 6 miljoen inwoners. In 1800 was dat aantal gestegen tot 9 miljoen en in 1820 woonden er 12 miljoen mensen. In ruwweg diezelfde periode nam de kindersterfte van kinderen tot 5 jaar af van 75%(!) naar 32%. Door de kinderarbeid waren veel meer gezinnen in staat om een dokter te betalen en voldoende en gevarieerder te eten. Dat gold ook voor hun kroost.
Latere wetten tegen kinderarbeid en strenge controles zorgden ervoor dat veel kinderen die in relatief grote en moderne fabrieken werkten en relatief licht werk deden noodgedwongen in oudere fabrieken (die minder werden gecontroleerd) en onder slechtere omstandigheden kwamen te werken. Ook werden veel kinderen daardoor gedwongen te zwerven, stelen of zich te prostitueren om nog wat geld te verdienen.
Wie ben ik? [13] reageerde op deze reactie.
@Wie ben ik? [9]: Het doel van verplicht onderwijs was niet om het kind te beschermen en voor te bereiden op de arbeidsmarkt, maar om mensen te vormen tot ‘goede burgers’ die trouw zijn aan hun overheid en om eenheid te kweken binnen de samenleving. Dat werd in de 19e eeuw ook gewoon zo gezegd door veel voorstanders.
@Richard [11]:
Zoals gewoonlijk zorgen heel veel goedbedoelde wetten voor heel veel ellende. Hetzelfde nu met obama care in VS. Socialistische zorgsysteem waardoor sommige mensen 3-4 keer meer moeten betalen per jaar dan voor obama care.
Hetzelfde geldt voor de verplichte sociale zorgstelsel in NL. Premie wordt duurder, vergoedingen worden minder en je moet daarnaast ook nog es eigen risico betalen. En mensen slikken dit.
Wat moet er nou nog gebeuren willen mensen iets tegen gaan doen. Moeten ze honger lijden? Dat gebeurt al bij heel veel mensen. Moeten we in gevangenis belanden als je belasting niet betaald? Dat gebeurt nu ook. Hoever kunnen ze gaan voordat mensen het door krijgen en in opstand komen. Wij blijven het maar accepteren en doen helemaal niks tegen. Is dit bewijs dat staats indoctrinatie en propaganda goed werkt?
Het is de vraag of er na enkele generaties onderwijs en politieke richtinggeving nog gesproken kan worden van indoctrinatie. Als de gehele samenleving, inmiddels, tot haar grondslagen aan toe op, al dan niet verplichte, collectieve leest is geschoeid is het geven van onderwijs dat in die richting collectieve richting wijst dan indoctrinatie? Mijns inziens is niet.
De argumentatie en dadendrang waarmee dit proces een aanvang genomen heeft, zou wel tot indoctrinatie gerekend kunnen worden. Dat proces is echter al meer dan een eeuw geleden voltooid.
Ratio [16] reageerde op deze reactie.
Laten we deze logica eens elders uitproberen:
“Het is de vraag of er na enkele generaties van koppensnellen nog gesproken kan worden van doodslag. Als de gehele samenleving, inmiddels, tot haar grondslagen aan toe is georganiseerd rondom een gewelddadige cultus van verzamelde mensenschedels, is het snellen van iemands hoofd binnen die cultus dan doodslag?”
Jouw inziens niet?
Gustav [31] reageerde op deze reactie.
@Gustav [14]: In het voormalige oostblok was steeds sprake van marxistische indoctrinatie. Dat iets gemeengoed is, wil niet zeggen dat het niet als indoctrinatie moet worden beschouwd
Gustav [30] reageerde op deze reactie.
Beste Patrick [7]: Je blijft de trek naar de steden tijdens de industrialisatie maar verketteren. Maar geeft geen enkele respons op de observaties dat dit een keuze was van de boeren en pachters die op het platteland een slechtere toekomst hadden. Je moet wat dat betreft kiezen: ofwel miljoenen mensen kozen bewust voor hun ongeluk of de steden en de banen in de industrie, hoe slecht ook, waren te verkiezen boven het bestaan op het platteland.
Je bent volgens mij gevangen in de klassen strijd doctrine. En ziet feiten over het hoofd. De arbeiders hebben maximaal proberen te profiteren van de kansen die de industrialisatie hun bood, net als de fabriekseigenaren. Het aanbod van de fabriekseigenaren was beter dan het alternatief, een bestaan op het platteland.
Ik begrijp dat dit tegen de bestaande geschiedschrijving ingaat, maar logica kan je niet anders doen concluderen.
Patrick [24] reageerde op deze reactie.
@Patrick [1]:
Onjuist. Het is met een bepaalde (negatieve) connotie geschreven. De invloed van industrialisatie op kinderen is namelijk, naast de naar huidige begrippen ‘onmenselijke’ werkomstandigheden, een toekomst kregen, een vak leerden, en een inkomen verwerven. Een laag inkomen misschien, maar van het ‘helpen thuis’ kregen ze helemaal geen inkomen, en leerden ze evenmin een vak.
Ziehier waarom de Derde Wereld nog steeds de Derde Wereld is: men mag niet aan een toekomst bouwen, want abject.
Deze documentaire vermag e.e.a. te verhelderen (als u tenminste open wilt staan voor argumenten, en causaliteit).
“Zelfs als de vader en moeder allebei werkten, verdienden ze niet genoeg om hun gezin te eten te geven”
Goh, het lijkt het huidige decennium wel. Alleen is het nu niet omdat de lonen ’te laag’ zijn, maar omdat de Staat zoveel afpakt dat er niet genoeg over blijft.
Ja, staatsonderwijs is indoctrinatie, en ja, dat is misdadig. Daarom wil GroenLinks ook dat kinderen vanaf 2 jaar van 07:00 tot 19:00 naar school gaan, zodat de ouders de verschuldigde belastingen bij elkaar kunnen werken.
12 uur per dag vrij spel voor de Staat, en geen tegengas bij de uitgebluste ouders in het gezin. De ultieme natte droom van socialisten.
De Staat is het ultieme Kwaad.
Richard [23] reageerde op deze reactie.
Is dit overigens überhaupt Nederlands?
“Veel boeren waren in de tijd van burgers en stoommachines in de fabrieken gaan werken”
Wat doet ‘burgers’ in deze zin?
Richard [22] reageerde op deze reactie.
Hey, dit is een verduiveld goed artikel.
En geeft ook het juiste beeld. Maar ook weer niet. De fout die je kan maken is om het verleden een op een te projecteren op het vandaag.
Is het volgens onze huidige inzichten moreel om kinderen “te werk te stellen”? Nee. En ik hoop dat ik kan spreken namens iedereen op dit forum, ook de linkse vrijsprekers.
Maar is het geen kapitale fout om het verleden te beoordelen op basis van de ideeën van vandaag? Laat staan dat je het verleden misbruikt/vervormd om een politieke ideologie te propageren?
@R. Hartman [20]: Dat was mij ook al opgevallen.
@R. Hartman [19]: Kinderen moeten door de staat (geen hoofdletter svp) worden opgevoed tot goede burgers, precies volgens het gedachte goed van Rousseau & co. En de toekomstige belastinginkomsten moeten uiteraard veiliggesteld worden.
@Ratio [17]:
Dat is een eenzijdige visie. De keuze die zij maakten was in feite een gedwongen keuze. Met de industrialisatie werd hun ambachtelijke werk te duur en dus overbodig. De industrialisatie werkte in hun nadeel.
Vreemd dat dan juist in die tijd de verschillen tussen arm en rijk groter werden. Als de arbeiders het werkelijk zo goed hadden, dan zouden die verschillen juist kleiner moeten zijn geworden. De mensen hadden een prima leven op het platteland, maar die wereld hield op te bestaan op het moment dat de machines hun intrede deden. Onder die omstandigheden was het beste alternatief naar de stad verhuizen om daar in de fabriek te gaan werken. Maar dat maakt het voor deze mensen nog geen vooruitgang. Doen alsof de fabriekseigenaren het beste met deze mensen voor hadden is een verkeerde voorstelling van zaken. De fabriekseigenaren hadden een troef in handen en die hebben ze maximaal benut.
Projecteer het eens op de huidige tijd. Als mensen nu hun baan verliezen als het gevolg van automatisering en er is voor hun kennis en capaciteiten geen werk beschikbaar waardoor ze zich tevreden moeten stellen met slechter betaald werk (als ze dat al kunnen krijgen), gaan ze er dan op vooruit of achteruit?
Technologische ontwikkelingen bieden veel goeds, maar veranderingen waarbij dergelijke ontwikkelingen worden geïntroduceerd gebeuren maar zelden zonder nadelen. Het werk dat bepaalde mensen doen wordt overbodig en dat is op dat moment geen voordeel voor deze mensen, maar een nadeel.
Ik blijf bij mijn stelling dat de indoctrinatie in het gegeven voorbeeld nogal meevalt. Maar als je je er graag druk over wil maken, het hele boek staat online en er zal vast nog wel meer in te vinden zijn dat mogelijk als indoctrinerend kan worden gezien.
Richard [25] reageerde op deze reactie.
Richard [26] reageerde op deze reactie.
Richard [27] reageerde op deze reactie.
Richard [28] reageerde op deze reactie.
@Patrick [24]: De mensen hadden helemaal geen goed leven op het platteland, zoals ik eerder al heb aangegeven. Ik heb het met cijfers onderbouwd. Voor de industrialisatie stierven 3 van de 4 kinderen voor het vijfde levensjaar. Na de industrialisatie liep dat aantal terug tot minder dan 1 op de 3. De meeste kinderen stierven door ondervoeding en te eenzijdige voeding. Tevens nam de levensverwachting na de industrialisatie sterk toe. Steeds meer mensen konden betere voeding en zelfs een doktersbezoek betalen.
Het leven op het platteland werd voornamelijk geromantiseerd door mensen als Karl Marx en -met name- Friedrich Engels. In werkelijkheid leefden de gezinnen er in grote armoede. Ze hadden geen of nauwlijks eigen bezittingen. Ze betaalden enorme bedragen aan pacht voor “hun” land en moesten grote delen van hun oogst afstaan aan de landheer. Het land was vrijwel geheel in handen van “landheren”, een overblijfsel uit de feodale tijd. Dus vrijwel in alle gevallen onrechtmstig verkregen eigendom.
Dankzij de industrislisatie konden deze mensen zelf een bestaan op gaan bouwen. Het valt niet te ontkennen dat in met name de eerste decennia de arbeidsomstandigheden verre van rooskleurig waren, maar het leven op het platteland was nog uitzichtlozer en wreder.
O.a. de econoom Ludwig von Mises en historicus Robert Hessen hebben hier onderzoek naar gedaan en hebben de fabel van het zogenaamde goede leven op het platteland weerlegd. Een korte samenvatting van Hessen’s onderzoek kun je lezen in Ayn Rand’s “Capitalism the Unknown Ideal”
@Patrick [24]: In wezen zegt het niet zoveel als de verschillen tussen arm en rijk groter worden. Het kan best zo zijn dat de armen rijker worden, maar dat de rijkdom van de rijken harder stijgt. Als de armen ook rijker worden en zich meer kunnen veroorloven, is dat dan een probleem? En het heeft er verdacht veel van weg dat dat het geval was, want de levensverwachting van de mensen steeg sterk. Mensen konden zich meer en beter en gevarieerder voedsel veroorloven en ook steeds meer armen waren in staat een doktersbezoek te bekostigen.
Er is overigens vrijwel niemand die zal beweren dat fabriekseigenaren het beste voor hadden met hun werknemers. Net zoals er weinig mensen zullen beweren dat de werknemers het beste voor hadden met hun werkgever. Wat wel het geval was was dat deze fabriekseigenaren mensen een kans boden om aan een ellendig bestaan te ontsnappen door hen een minder ellendig bestaan te bieden. Naarmate de industrialisatie vorderde kwamen er ook steeds meer fabrieken en arbeidsplaatsen bij, waardoor er meer keuze was voor de arbeiders. De kapitalistische elementen en krachten waren begonnen met de armoede -veroorzaakt door het feodale stelsel- gestaag te verminderen.
@Patrick [24]: Vergeet niet dat in beginsel meer fabrieken failliet gingen dan er overleefden. Dus ook (rijke) fabriekseigenaren liepen relatief grote risico’s om in de goot te belanden. Daarnaast moet men niet vergeten dat de fabrieken er ook voor zorgden dat “de armenhuizen” deels leegliepen. Veel van deze mensen konden nu zelfstandig in hun levensonderhoud voorzien ipv dat zij een uiterst karig en uitzichtloos bestaan leidden op kosten van de staat.
@Patrick [24]: Daaraan kan worden toegevoegd dat de meeste fabrieken goederen produceerden voor ‘de gewone man’ (massaproductie) en niet zozeer voor de rijken. De eerste fabrieken produceerden katoen, katoenen kleding en later ook schoenen. Door de massaproductie werden deze zaken betaalbaar(der) voor de minderbedeelden, waaronder dus de fabrieksarbeiders zelf! De “upper class” besteedde haar geld voornamelijk aan linnen, zijde en op maat gemaakte schoenen bij de schoenmaker.
“Projecteer het eens op de huidige tijd. Als mensen nu hun baan verliezen als het gevolg van automatisering en er is voor hun kennis en capaciteiten geen werk beschikbaar waardoor ze zich tevreden moeten stellen met slechter betaald werk (als ze dat al kunnen krijgen), gaan ze er dan op vooruit of achteruit?”
Dit is nog zo´n mythe die er keihard wordt ingeramd op de (basis)school. Dat industrialisatie banen kost. Maar vertel eens, als dat zo is, waarom hebben we dan überhaubt nog werk? We zijn nu al zo´n 150 jaar flink geïndustraliseerd. We zouden volgens deze redenering allang werkeloos moeten zijn.
De meeste mensen op Vrijspreker weet wel het antwoord op deze vraag. Maar ik ben erg benieuwd wat uw verklaring hiervoor is. Vertel eens, hoe lost men deze paradox op?
@Ratio [16]: nee, inderdaad. als de gehele samenleving en maatschappij in haar wezen zijn doordrenkt van hetgeen u als voorbeeld neemt niet. Indoctrinatie vooronderstelt een tegenpool. Die tegenpool is de eigenlijke situatie ten faveure waarvan mensen zich verzetten tegen indoctrinatie. In het proces waarin welbewust een bepaalde richting wordt gekozen die een andere situatie teweegbrengt dan welke reeds bestond is het dwangmatige element verdwenen. Er is geen kracht van buitenaf die dwingt. De actoren hebben op elk moment een bewuste keuze gemaakt. Die keuze is telkens geaccepteerd, uitgewerkt en ingevlochten in de structuur van de maatschappij. Dit is de situatie in Nederland. Dat nu het eindproduct van die keuze collectivisme is waar, in uw en mijn ogen, terecht tegen te hoop gelopen wordt is evident. Dat neemt niet weg dat het bijbrengen van ideeen aan mensen die in de ogen van anderen verkeerd zijn niet per sé meteen indoctrinatie is.
Het voorbeeld dat u noemt, Oost-Europa, is inderdaad een voorbeeld van indoctrinatie. De samenleving stond wellicht, deels, open voor de collectivistische ideeën die geïmporteerd werden (nadat ‘het Vrije Westen’ hen liet zakken en de invloedssferen uitgetekend waren) De samenleving stond echter niet open voor de plotselinge verandering naar vergaande collectivisatie. Dat diende dan ook dwangmatig bereikt te worden. Dat het resultaat hetzelfde lijkt te zijn als wat met enig kritische blik hier te lande voor democratie en vrijheid doorgaat neemt niet weg dat de weg er naartoe wel degelijk anders is. In het volgen van dat pad ligt in mijn optiek het verschil tussen indoctrinatie en aannemen. Verder was mijn opmerking eigenlijk een ‘achterhoedegevecht’, want over de uitkomst kunnen we het denk ik eens zijn.
Comments are closed.