De zaak tegen HJC / Toine Manders

Vandaag is de dag dat de Officier van Justitie moet beslissen of Toine Manders van het HJC wordt vrijgelaten of dat het OM aan de rechtbank gevangenhouding vraagt. Het OM zal dit alleen doen als het belang van het onderzoek daarom vraagt.

Het onderzoek richt zicht volgens een persbericht van het OM op de volgende punten:
– het verrichten van trustdiensten voor klanten in Nederland verrichten, zonder de benodigde vergunning te hebben, en
– het deel uitmaken van een criminele organisatie vormden, die een deel van de klanten helpt bij het plegen van strafbare feiten zoals faillissementsfraude, fiscale delicten en valsheid in geschrifte.

Het eerste punt is tevens het meest kwestieuze. Volgens artikel 2 van de Wet toezicht Trustkantoren is het verboden om:
– zonder vergunning van de toezichthouder vanuit een vestiging in Nederland als trustkantoor werkzaam te zijn;
– met zetel buiten Nederland zonder vergunning van de toezichthouder als trustkantoor werkzaam te zijn door middel van het verrichten van diensten naar Nederland.

Het kantoor HJC waar Toine Manders aan verbonden is, werkt vanuit Cyprus en beschikt daar over een vergunning voor het verlenen van trustdiensten. Cyprus is lid van de EU zodat de dienstverlening binnen de gemeenschappelijke markt plaatsvindt. Vanuit Europees recht kun je de vraag stellen of Nederland kan eisen dat er in Nederland een vergunning nodig is om vanuit een andere EU-lidstaat diensten naar Nederland te verrichten. Het antwoord kon weleens negatief zijn. Denk bijvoorbeeld aan het Inspire Art-arrest van het Hof van Justitie van de EU waarin werd bepaald dat Nederland geen aanvullende eisen kan stellen aan formeel buitenlandse rechtspersonen zoals bijvoorbeeld Britse Limiteds. M.a.w. als een Limited aan de eisen van het Britse recht voldoet, moeten andere lidstaten deze zonder aanvullende eisen inschrijven in het Handelsregister van de Kamer van Koophandel. Deze zaak werd overigens gevoerd door het HJC waaraan Toine Manders is verbonden. De kans is dus groot dat het OM op dit punt een nat pak gaat halen.

De andere aanklachten zijn serieuzer. Het heeft er alle schijn van dat het OM bezig is om belastingontwijking met behulp van buitenlandse rechtspersonen en trusts aan te pakken. In november vorig jaar werd er al eens een “handelaar” in fiscale constructies opgepakt. En dat terwijl belastingontwijking legaal is. Multinationale ondernemingen doen het, doorgaans met medewerking van de Nederlandse (belasting-)autoriteiten. Lees anders het boek Het Belastingparadijs van Martin van Geest, Joost van Kleef en Henk Willem Smits er maar eens op na.

Als de Belastingdienst en het OM de structuren van HJC aan gaan pakken, zullen de cliënten van HJC daar snel genoeg iets van gaan merken. Dit verhaal is dus nog lang niet af.

De verdenking van faillissementsfraude heeft te maken met het faillissement van het Haags Juristen College (HJC) in 2010. Het huidige HJC is het resultaat van een doorstart na het faillissement. Op dit onderdeel past de actie in aangekondigde beleid van het OM om meer aandacht te gaan besteden aan fraude bij faillissementen. In hoeverre het OM hier een zaak heeft is zonder verdere informatie niet duidelijk.

Paul Verhaegh