Critici van het libertarisme hebben het vaak over het egoïsme dat ze zien libertarianals de kern van deze filosofie. Het ‘leven en laten leven’ of laissez-faire benadering. Dit oordeel is misleidend maar het laat wel zien hoe de buitenwereld tegen het libertarisme aankijkt. Wat is de reden daarvan ?

Het libertarisme heeft een sterke anti-autoritaire inslag. Dat is een onvermijdelijke reactie op de opkomst van de autoritaire staat. Tom Paine zei het als volgt: ‘If government even in its best state is but a necessary evil and in its worst state an intolerable one, then it is generally evil—and evil should be opposed.’

Libertariërs zien de onrechtvaardigheid in het systeem en willen zich daarvan distantiëren. Dat is normaal menselijk gedrag; bij gevaar houdt een rationeel individu een veilige afstand. Omdat de staat absolute autoriteit claimt – en absolute macht corrumpeert totaal – staat het libertarisme daar lijnrecht tegenover.

Tegenwoordig lijkt de samenleving synoniem te zijn met de overheid. Oppositie tegen een overheidsmaatregel lijkt voor sommigen verzet tegen het doel op zich. Bijvoorbeeld verzet tegen staatsonderwijs waardoor de indruk gewekt wordt tegen onderwijs an sich te zijn. Het libertarisme scheidt echter de samenleving van de overheid. Die gelooft dat vrijwillige acties en individuele rechten voor het recht van de staat gaan. Of zoals Frédéric Bastiat schreef:

Socialism, like the ancient ideas from which it springs, confuses the distinction between government and society. As a result of this, every time we object to a thing being done by government, the socialists conclude that we object to its being done at all. We disapprove of state education. Then the socialists say that we are opposed to any education. We object to a state religion. Then the socialists say that we want no religion at all. We object to a state-enforced equality. Then they say that we are against equality. And so on, and so on. It is as if the socialists were to accuse us of not wanting persons to eat because we do not want the state to raise grain.

Als een persoon niet het onderscheid kan maken tussen samenleving en staat dan is het te verwachten dat hij libertariërs als egoïstische Einzelgänger ziet die lak hebben aan alles. Maar dat is niet het geval. Het libertarisme richt zich alleen op het politieke dwanggebied en bemoeit zich niet met zaken die puur maatschappelijk, moreel of religieus van aard zijn. Murray Rothbard verklaarde dit als volgt:

The fact is that libertarianism is not and does not pretend to be a complete moral, or aesthetic theory; it is only a political theory, that is, the important subset of moral theory that deals with the proper role of violence in social life. Political theory deals with what is proper or improper for government to do, and government is distinguished from every other group in society as being the institution of organized violence. Libertarianism holds that the only proper role of violence is to defend person and property against violence, that any use of violence that goes beyond such just defense is itself aggressive, unjust, and criminal. Libertarianism, therefore, is a theory which states that everyone should be free of violent invasion, should be free to do as he sees fit except invade the person or property of another. What a person does with his or her life is vital and important, but is simply irrelevant to libertarianism.

Hierin ligt het antwoord op de aanvankelijke afwijzing. Libertariërs zijn uitgesproken tegenstanders van geweld door de staat. Maar deze oppositie moet niet gezien worden als het afwijzen van zelfverdediging. Het afwijzen van ‘gratis’ medische zorg en onderwijs staat niet gelijk met de wens om arme mensen dom te houden en snel dood te laten gaan. Protest tegen gemeentelijke zwembaden houdt niet in dat libertariërs zwembaden haten en weerstand tegen fiatgeld wil niet zeggen dat het betalingsverkeer opgedoekt moet worden.

Libertariërs nemen misschien meer hun verantwoording en helpen praktisch waar anderen de overheid erbij halen om ‘mensen voor hun rekening te helpen’.  Of die nu willen of niet. Het libertarisme heeft voldoende te zeggen over activiteiten die een individu schaden. Maar de context waarin dit soort discussies zit is meestal: moet de overheid deze actie bestraffen of niet ? Dit beperkt de libertarische inbreng tot alleen het niveau van overheidsmacht. Zodra er acceptatie is dat de staat moet ingrijpen, dan is afwijzing de libertarische positie.

Veel libertariërs hebben een hoop te melden over bijna ieder aspect van het leven. Maar als er naar het libertarische standpunt over X gevraagd wordt, versmalt de focus naar het politieke gebied. Want het libertarisme betrekt geen positie daarbuiten. Dat is zeer onbevredigend voor collectivisten die de voorkeur geven aan staatsdwang om bepaalde maatschappelijke idealen op te leggen.

Het libertarisme is een morele politieke filosofie want het wijst geweld als middel en doel af. Het gaat uit van vrijwillige actie en overtuiging om de idealen die een individu heeft te stimuleren en tot bloei te laten komen. Gemeenschappelijk hierin zijn libertariërs een bont gezelschap met uiteenlopende meningen op elk gebied. Gezamenlijk in het afwijzen van met geweld ondersteunde staatsmaatregelen.

GERELATEERDE ARTIKELENMEER VAN DEZE AUTEUR

62 REACTIES

  1. Kleine correctie;
    Ik als libertarier ben niet tegen geweld vanuit een staat, ik ben tegen die initiatie van geweld door iedereen. Een staat mag best zichzelf verdedigen tegen allen die hem geweld proberen aan te doen, zolang ze zelf maar geen geweld initieerd.
    Want de staat is maar een verzameling mensen, zoals een bedrijf. En ik sta ook niet toe dat een bedrijf geweld initieerd.
    Daarom ben ik tegen de staat.

  2. “Libertariërs zien de onrechtvaardigheid in het systeem en willen zich daarvan distantiëren. Dat is normaal menselijk gedrag; bij gevaar houdt een rationeel individu een veilige afstand.”

    Libertariërs praten zich bewust die onrechtvaardigheid in het hoofd c.q. ze overdrijven deze sterk om zich vervolgens te distantiëren. De oplossing, die ze willen, geen overheid, is praktisch onmogelijk. Omdat ze er wel aan vasthouden, willen ze niet met andere mensen, die zich zorgen maken, nadenken over een oplossing binnen het bestaande democratische systeem.

    “Of zoals Frédéric Bastiat schreef:”

    Die goed Engels sprekende 19e-eeuwse Fransman maakt een denkfout, die we nu niet maken: hij generaliseert. Een ‘socialist’ weet heel goed, wat het verschil is tussen staats- en particulier onderwijs n hij zal ook niet bestrijden, dat er nog onderwijs zal zijn. Het zal alleen geen onderwijs voor iedereen zijn. Wat je wel ziet tegenwoordig door de verwaarlozing van deze overheidstaak, dat de uitkomst hetzelfde is: slechte staatsscholen, die opleiden voor de WW of WIA en daarnaast privé-arrangementen om dat staatsonderwijs nog acceptabel te maken en ook privéscholen. Van de andere kant zit de waarde van een diploma er natuurlijk ook in, dat niet iedereen het kan halen; dat lijkt de overheid te vergeten.

  3. Seneca: Je schetst hier een ideaalbeeld. Op deze website, en wellicht ook daarbuiten, werkt dat anders.

    Er zijn anarchisten en libertariërs van allerlei snit. Dominant aanwezig zijn mensen die 2 doelen hebben die ze achtereenvolgens zouden willen uitvoeren:

    1) Afschaffing van ‘de staat’.

    2) Afschaffing van levensovertuigingen die niet in hun straatje passen. Concreet; de atheïstische libertariër zal na de afschaffing van de staat alles in het werk stellen om ‘andersdenkenden’ tot atheïst te maken of te elimineren. De socialistische libertariër (die coöperatieven wenst) zal na de afschaffing van de staat alles in het werk stellen om de kapitalistische (wintgerichte) ‘andersdenkenden’ het leven onmogelijk te maken.

    Wat ik hiermee wil zeggen is vooral dat veel anarchisten en libertariërs een dubbele agenda hebben. Op het eerste oog lijkt men slechts ‘vrijwilligheid’, ‘NAP’, ‘eigendomsrecht’ na te streven. Maar in het staartje komen er dan dingen die bijvoorbeeld ‘vrijwilligheid’ weer zullen elimineren. Als mensen in een bepaalde richting gedwongen worden, dan blijft er immers niets meer over van vrijwilligheid.

    Dit is algemeen gesproken, en specifiek neem ik deze tendens, deze dubbele agenda, reeds jaren lang waar op deze website.

    Schrijver [4] reageerde op deze reactie.
    Seneca [5] reageerde op deze reactie.
    Hub Jongen [9] reageerde op deze reactie.
    Ratio [14] reageerde op deze reactie.

  5. @Schrijver [3]: Ik schets hier geen ideaalbeeld maar draag alleen een mogelijke verklaring aan waarom de buitenwacht het libertarisme als een egoïstische levenswijze ziet. Verder houd ik mij verre van het indelen van mensen in hokjes als de socialistische (sic) libertariër, de atheïstische libertariër enz. Dat vind ik niet zo interessant.

    Schrijver [17] reageerde op deze reactie.

  6. Heerlijk, geweldig, lekker aan mezelf denken, niet meer met de balast en ellende van een ander bezig zijn. Niet meer de troep van een ander moeten opruimem. Helemaal en alleen maar van en voor mezelf zijn. Gweldig gewoon en zelden heb ik me zo goed gevoeld door afstand te nemen van iedereen en alles door alleen maar aan mezelf te denken. En door alleen maar aan mezelf te denken help ik de sameleving een voorbeeld te beken hoe een mens zichzelf kan zijn, voor zichzelf kan zorgen, zichzelf kan bevrijden en daardoor van de wereld een betere plaats kan naken.

    Seneca [7] reageerde op deze reactie.

  7. @Musjes [6]: Fantastisch dat je alleen aan jezelf denkt ! Maar kan je een uitzondering maken voor de spellingscontrole ?

  8. En door alleen maar aan mezelf te denken help ik de sameleving een voorbeeld te beken hoe een mens zichzelf kan zijn….

    En door alleen maar aan mezelf te denken help ik de sameleving door een voorbeeld te nemen hoe een mens zichzelf kan zijn….

  10. Feitelijk zijn er 2 politieke stromingen in het land. De eerste stroming is individualisme (vrijheid van het individu: liberalisme) waarbij de uitgangspunt van het verstrekken van goederen en diensten het individu is. De basis is de mens zelf, dient voor zich eigen belang op te komen en is verantwoordelijk voor zijn eigen gedrag en handelen. Als een individu een fout maakt, zal een ander individu hem erop moeten aanspreken.
    De tweede stroming, die nog redelijk nieuw is, is de collectivisme (vrijheid van de groep: collectiviteit/samen) waarbij het uitgangspunt van het verstrekken van goederen en diensten de groep is. De basis is de groep zelf, er bestaat een algemeen belang en er een collectieve verantwoordelijkheid voor het gedrag en handelen van de groepsleden. De groepsleden corrigeren dus een groepslid als deze fouten maakt.
    Deze stromingen staan op zich zelf, en zijn elkaars directe concurrenten. Beide volharden in hun argumenten wat op zich logisch is, omdat beide groepen van mening zijn, dat hun wereldbeeld wat in hun hoofd zit het enigst juiste is. Afwijkingen worden direct zichtbaar gemaakt, zelfs door de libertariers.
    Welke stroming gaat winnen?
    Het is de stroming die rekening houdt met de aard, kwaliteiten en de natuur van de mens.
    Want zijn aard, kwaliteiten en natuur kun je niet van de mens scheiden. Als je weet wat de aard, kwaliteiten en natuur van de mens is, zul je kunnen gaan discussiëren over de inrichting.

    THX-1138 [12] reageerde op deze reactie.
    Schrijver [18] reageerde op deze reactie.

  11. @Hub Jongen [9]:

    Ik kan je gerust stellen Hub, het is, voor de zoveelste keer, complete onzin.

    De essentie van het libertarisme is nu juist het ontbreken van dwang. Als mensen vrijwillig een collectief willen vormen waarin ze onderling hun religie bedrijven dan is daar geen libertariër die ze ook maar een stroobreed in de weg zal leggen.

    Geen libertariër zal bezwaar maken als mensen zich aansluiten bij een socialistisch collectief, of bij een fascistisch collectief, of bij een collectief van kannibalen, zolang het maar vrijwillig is, deze clubs hun filosofie alleen onderling in de praktijk brengen en andersdenkenden met rust laten.

    =====

    “Liberty is the only thing you cannot have unless you are willing to give it to others.”
    – William Allen White

  13. @Schrijver [4]: In een libertarische samenleving zonder overheid is er geen instituut dat de individuen kan dwingen.

    Het is dus niet zo dat in een libertarische samenleving de libertariërs de touwtjes in de handen hebben.

    Het opdringen van bijvoorbeeld een atheïstische levensovertuiging kan dan veel minder effectief optreden. Omdat iedereen voor zichzelf bepaalt wat hij wenst.

    Schrijver [19] reageerde op deze reactie.

  14. Beste @Schrijver [3]: Je merkt op: specifiek neem ik deze tendens, deze dubbele agenda, reeds jaren lang waar op deze website

    Het is waar dat veel schrijvers atheist zijn en dat dit geregeld doorklinkt in onze artikelen. Dit kan zeker afstotend werken, we zijn niet dat tehuis voor eenieder die het NAP wil aanhangen dat we kunnen en moeten zijn. We schrijven ook volgens mij te vaak over geld, monetaire politiek en te weinig over zaken als opvoeding, de toekomst voor onze kinderen en de manier waarop een maatschappij gebaseerd op dwang de menselijkheid uitholt. Ook dit kan mensen afstoten. Mensen die volgens het NAP willen leven, maar zich bijvoorbeeld niet in monetaire politiek willen verdiepen. Die gewoon zoeken naar een zo normaal mogelijk leven zonder dwang

    Schrijver [19] reageerde op deze reactie.

  15. Volgens mij kan het verhaal simpeler; het is niet libertair zodra een mens wordt gedwongen of iets tegen zijn vrije wil ingaat.

  16. Terug naar de kern van de discussie: libertariërs worden vaak afgeschilderd als egoïstisch. Voorkom daarom discussies over sociale zekerheid, wegen, scholing, ziekenzorg et cetera en focus op het geweld: maak John Lennon-achtige argumenten voor wereldvrede en trek deze door; ik ben voor wereldvrede en niemand mag zomaar geweld gebruiken, vindt u niet?

  17. @Seneca [5]:
    Dat snap ik. Maar je bent niet de enige libertariër. Wat ik me afvraag is wat mensen nastreven en waarom. Wat wil men in eerste instantie bereiken (milestone) en wat uiteindelijk (einddoel). Ik begrijp goed dat – en waarom – mensen een einde zouden willen zien aan het verschijnsel ‘staat’. Daarna moeten mensen een andere manier vinden om te leven. Welke krachten zijn daarbij werkzaam en in welke richting gaan die?

    Ik schreef: Anders gezegd; hoe mooi de praatjes van mensen ook zijn, uiteindelijk draait alles om macht. Wie macht in handen krijgt, vergeet gewoonlijk prompt alles wat hij daarvoor heeft gezegd..

    Op het moment dat macht (= mogelijkheden) gedecentraliseerd worden, dan komen er krachten op gang die de nieuwe situatie in een bepaalde richting zullen willen sturen. Die mogelijkheid ontstaat dan. Sommigen zullen er een bepaalde kans in zien en die grijpen.

    We moeten daarom, denk ik, even over de grens (van het opheffen van de staat) heenkijken van bepaalde beweringen en ons afvragen wat daar achter ligt.

    @Hub Jongen [9]:
    Zoals ik ooit (eerste artikel van de eerste serie) schreef, is libertarisme een ander woord voor anarchisme. Daar komt in diverse verschijningsvormen. Zie bijvoorbeeld https://nl.wikipedia.org/wiki/Anarchisme#Diversiteit_van_anarchisme
    Het opheffen van de staat is eigenlijjk voor iedereen een tussenstap naar een bepaald einddoel. De drie basisprincipes van het libertarisme/anarchisme (vrijwilligheid, NAP, eigendomsrecht) lijken nu heilig te zijn, maar uit het bestaan van verschillende stromingen kan opgemaakt worden dan er daarachter andere doelen liggen. Uiteenlopende einddoelen kunnen strijdig met elkaar zijn. Wat volgt er dan, om alsnog bij een einddoel te kunnen komen?

  18. @Hart [10]:
    “Feitelijk zijn er 2 politieke stromingen in het land. De eerste stroming is individualisme (vrijheid van het individu: liberalisme)”

    “De tweede stroming, die nog redelijk nieuw is, is de collectivisme (vrijheid van de groep: collectiviteit/samen) ”

    Collectivisme is een ander woord voor een staat, toch? Want uit ieder collectief komen eilandjes van macht (met eigen spelregels die gehandhaaft worden) voort.

    Wat ik niet begrijp; waarom moet libertarisme een politieke stroming zijn? Immers, politiek veronderstelt collectivisme. Een puristische libertariër zou juist alle vormen van politiek verafschuwen dunkt me.

    Omdat het libertarisme als een politieke stroming bestaat, veronderstel ik dat sommige veronderstelde libertariërs feitelijk vermomde collectivisten zijn, die als ze het voor het zeggen krijgen anderen hun wil zullen willen opleggen. Geef mij dan maar liever een puristische liefhebber van vrijheid.

    Hart [22] reageerde op deze reactie.

  19. @Ratio [13]:
    Wanneer de controle van de staat wegvalt, dan gaan mensen zelf hun leven inrichten. Dan krijg je groepsmechanismen waarin weer leiders opstaan en groepen als geheel gaan beslissen wat al dan niet acceptabel is. In de praktijk maken de hardste schreeuwers (de trendsetters) de beslissingen en zal het grootste deel van de groep meelopen en meedoen (de trendvolgers).

    Dit gezegd hebbende, werken principes zoals vrijheid, NAP en eigendomsrecht uitsluitend voor mensen die een stevige stuwkracht hebben om in een specifieke richting te gaan en die krachtig genoeg zijn om externe manipulerende en dwingende invloeden af te slaan of te vernietigen. Om libertarische principes in de praktijk te brengen moet een mens dus een krachtige strijder zijn die voldoende zelfbeheersing heeft om anderen niet aan te doen wat hij zelf niet wil ondergaan. Interessant hè?

    @Ratio [14]:
    Voor zover ik weet is er in Nederlandse libertarische kringen geen enkele schrijver meer over die anders denkt dan atheïstisch / evolutionistisch. Deze kringen zijn daardoor op een heel specifieke manier homogeen geworden. Wellicht heeft dat te maken met hard schreeuwen en figuurlijk neersabelen van de nu dominerende groep in het verleden en heden. Voor mij geeft dit aan dat mensen die nu schrijven (artikelen of comments) wel iets propageren, maar dat niet praktiseren. Eerlijk is eerlijk…

    Verder is het inderdaad zo dat het libertarisme in Nederland zich nogal klinisch uit. Het gaat altijd weer over politiek, economie, cijfers. Als een mantra komt iedere keer weer het NAP tevoorschijn alsof dat heilig zou zijn. Natuurlijk is het een goed principe. Uit het gegeven dat deze website inmiddels Judenrein, Christenfrei is, en er geen moslim, hindoe of boeddhist te bekennen is, leid ik echter af dat het libertarisme verworden is tot een onderonsje van atheïstische maatjes die een intellectuele bezigheid hebben gevonden. Praktisch gezien komt er niets uit. De stuwkracht en geloofwaardigheid ontbreekt.

    Ontbreken andere onderwerpen dan het genoemde? Waarschijnlijk. Maar door die aan te kaarten blijft het Nederlands libertarisme nog steeds een onderonsje zonder stuwkracht. Zelf ben ik niet in libertarisme geïnteresseerd. Het is maar een woord, wat ook nog eens voor politieke doeleinden wordt misbruikt. Ik vraag me af hoe mensen krachtig kunnen worden. Met stuwkracht en krachtige vasthoudendheid. Zonder dat gebeurt er immers niets. Er zal zonder dat niets op gang komen, niets in stand gehouden worden.

  20. @allen:
    Jullie merken aan mijn comments dat ik mijzelf diepere vragen stel die anderen zich niet stellen. Het gaat mij om het werkelijke hart van de zaak. Mensen beweren wel dingen, maar wat blijkt uit de daden? Wat zijn de werkelijke drijfveren? Wat zijn de werkelijke doelen? Ik ben grotendeels voorstander van de basisprincipes vrijheid, NAP en eigendomsrecht. Meer specifiek ben ik een voorstander van het vrijwillig faciliteren van goedaardige mensen en het daadkrachtig blokkeren en vernietigen van kwaadaardigheid die schadelijk is voor de schepping.

    Met het onderscheid goed/kwaadaardig en het woord ‘schepping’ heb ik direct al een probleem met atheïsten. Voor de atheïst bestaan er immers geen normen, een schepping. Met stuwkracht en innerlijke kracht denk ik aan wat gelovigen ‘spirit’ (of bijv. boeddhisten de kracht van het universum) zouden noemen. Voor de atheïst bestaat ‘spirit’ echter niet, want, de mens is volgens de atheïst niets meer dan een bundeltje toevallig ontstane chemische verbindingen, hoogstens aangevuld door ongrijpbare verschijnselen op het gebied van kwantummechanica. Aangezien op deze website ‘andersdenkenden’ er hoogstens bij bungelen, betekent dat dit soort onderwerpen in het Nederlands libertarisme, puur atheïstisch van aard, genegeerd worden.

  21. 1. Politiek gaat over hoe je met elkaar samenleeft en bestaat dus zolang de mens bestaat. Het wordt pas collectivisme als die samenlevende mensen dwingende regels voor elkaar bedenken die niet noodzakelijk zijn, die elkaar sturen, die de individuele vrijheid onnodig inperken.
    Het is dus belangrijk onderscheid te maken tussen politiek als concept en politiek als ingesteld instituut (rechtsstaat, democratie, enz.).
    Libertarisme gaat over hoe je met elkaar samenleeft en is dus een politieke filosofie en als het aanhangers heeft is het dus een politieke stroming.

    2. Kom je op andere ‘politieke’ of ‘maatschappelijke’ websites wel veel joden, moslims, hindoes en boeddhisten tegen?
    Waarom zouden atheistische libertariërs ‘verantwoordelijk’ zijn voor een gebrek aan (zichtbare) christelijke libertariërs in Nederland? Ja, ik vind de toon jegens religieuzen ook wel eens minder gunstig, maar ook wel weer begrijpelijk als dezen zich in bochten wringen om libertarisme en hun religie te kunnen combineren. Libertarisme promoten vanuit religieuze denkwijze is nou eenmaal iets voor religieuzen onderling, dat lijkt me logisch.

    3. Wat zou er momenteel praktisch uit het libertarisme kunnen komen? Hetzelfde kun je zeggen van andere politiek activisten zoals bijv. de basisinkomenpleiters. Wat bereiken die?
    Dat is nou juist het probleem: heb je ruime meerderheidssteun dan is er vanalles mogelijk maar ideeën die door een kleine groep worden gesteund worden gewoon genegeerd en vertrapt, zelfs dus als je niet iets wilt afnemen van anderen maar simpelweg ‘met rust gelaten’ wilt worden.

    Schrijver [23] reageerde op deze reactie.

  22. @Schrijver [18]:
    Mijn bijdrage is het resultaat over het nadenken hoe de huidige samenleving tot stand is gekomen, en hoe mensen naar mij reageren als ik de principes van vrijheid, eigendomsrecht en de slechte staat van de samenleving probeer te verklaren.
    Het afgelopen jaar ben ik tot de conclusie gekomen dat de massa niet stemt op basis van diepgaande politieke overtuigen, maar bepaalde producten en diensten gewoon geregeld willen zien. En de overheid, coöperatie moet dat maar regelen. Het interesseert hun niet, zolang het maar geregeld wordt en vooral moet weinig kosten en geen gezeur.
    De collectieve denkwijze is nu het primaat, en het individuele denkwijze is bezig met een zware inhaalrace.

  23. @Andries Wijma [21]:
    Het lijkt me verstandig om eerst naar de etymologie van het woord politiek te kijken voor er op basis van veronderstellingen over te praten:
    https://nl.wikipedia.org/wiki/Politiek#Etymologie_en_definities
    https://en.wikipedia.org/wiki/Politics#Etymology

    Politiek veronderstelt een samenleving (stad of staat) die bestuurd moet worden. Besturen kan alleen als er sprake is van machtconcentratie en al dan niet gedwongen delegatie van bevoegdheden, waarbij dus een minderheid de meerderheid haar wil oplegt. Dat dictaat wordt dan ‘de wil van het volk genoemd’, maar is dat niet tenzij iedereen persoonlijk mee heeft gesproken, mee heeft beslist en de beslissing eenparig is gemaakt, als concensus. En dat is er in politiek nooit.

    Daarom is politiek per definitie strijdig met zuiver libertarisme, welke laatste persoonlijke vrijheid en volledig zelfbeschikkingsrecht predikt.

    2. Mee eens. Wel met de kanttekening dat zichtbare ‘andersdenkenden’ in bepaalde groepen zodanig geschoffeerd worden dat ze geen zin meer hebben om mee te praten. Dat is op deze website gebeurd.

    3. Er kan praktisch iets uit bepaalde wensen komen als aan voorwaarden wordt voldaan. Die heb ik in eerdere comments op deze pagina genoemd, namelijk, het wegvallen van de staat en bij ieder mens een innerlijke stuwkracht en de kracht om op koers te blijven ongeacht externe drukvelden. Dat vergt een ander type mens dan de altijd maar mopperende, maar niets doende klagers. Of de praatjesmakers die wel plannen maken, maar die niet uitvoeren. Of de trendvolgers die altijd maar wachten op trendsetters omdat ze zelf geen ruggegraat hebben.

    Andries Wijma [24] reageerde op deze reactie.
    Andries Wijma [25] reageerde op deze reactie.
    THX-1138 [28] reageerde op deze reactie.

  24. Goed geschreven artikel overigens waar ik het helemaal mee eens ben.

    @Schrijver [23]:

    De oorsprong van het woord politiek ligt dus in het ontstaan van steden. Dit als tegenhanger van de landbouwsamenleving waarin mensen in principe veel minder direct met elkaar te maken hadden behalve met hun directe relaties als familie, partner en vrienden.

    Persoonlijke vrijheid zoals gepropageerd door het libertarisme wordt afgebakend door de bepaling dat een ander geen geweld tegen je mag initiëren. Het zegt dus iets over hoe mensen met elkaar horen om te gaan, namelijk ‘op basis van vrijwilligheid’. Het is geen filosofie over hoe je als individu hoort te leven (je hoort zo laat op te staan, om die tijd moet je mediteren, zo laat moet je dit en dat eten, enz.).
    Als je spreekt over bestuur middels machtsconcentratie en over volkswil ben je in mijn beleving alweer een stap verder, en gaat het al meer over de invulling van politiek bijv. door democratie.

    Maar goed, als je politiek en staat zo direct aan elkaar wilt koppelen zou dat betekenen dat libertarisme in de vorm van anarcho-kapitalisme geen politiek is en minarchisme wel.

    Ik maak uit je eerdere reacties op dat je zowel anarchisten [3] als minarchisten [18] wantrouwt. Je onderbouwt waarom je mensen in het algemeen wantrouwt [4] als het gaat om macht en samenleving. Dat kan maar wat blijft er dan over? Welk samenlevingsmodel geeft minder kans op machtsmisbruik?
    Ik heb nog nooit van een libertariër gehoord of gelezen dat het libertarisme volgens hem tot een utopische samenleving leidt waarin alles goed gaat. Wel hoor en lees ik, juist ook van degenen met sympathie voor libertarische principes, wat er allemaal (nog steeds) kan misgaan in een libertarische samenleving.

    Schrijver [26] reageerde op deze reactie.

  25. @Schrijver [23]:

    Wat betreft punt 3: wat kan ik als libertariër dan concreet doen om structurele geweldsinitiatie tegen mijzelf en anderen te voorkomen?
    Libertarisme gaat niet over iets doen of over plannen maken of over trends.

    Als je de politieke weg afwijst om het libertarisme te verspreiden en je wijst de weg van het woord af (want spreken over geweldsinitiatie dat moet ophouden ervaar je als klagen?), want blijft er dan over?

    Schrijver [26] reageerde op deze reactie.

  26. @Andries Wijma [24]:
    Wat er dan over blijft: Ik denk zoals ik in comment 23 omschreef: ” bij ieder mens een innerlijke stuwkracht en de kracht om op koers te blijven ongeacht externe drukvelden”.

    Alleen als ieder mens een bepaalde innerlijke stuwkracht heeft, is hij in staat bepaalde dingen te realiseren, zoals het heroveren van zijn vrijheid. Alleen als hij de kracht heeft om op koers te blijven ongeacht externe drukvelden kan hij die vrijheid behouden.

    ‘Samenleving’ is oorspronkelijk een woord voor groepen van mensen, zoals families. Tegenwoordig is het synoniem aan gecentraliseerde macht. Ik zoek het meer in de oorspronkelijke betekenis van het woord, waarbij mensen zowel op en top individu zijn (vrij, waardig, defensief agressief en daadwerkelijk eigendom hebben) als deel uitmaken van families, stammen, volkeren en netwerken van vrienden.

    @Andries Wijma [25]:
    Het gesproken woord moet blijven. Je kunt mensen informeren, wat iets anders is dan ze iets door de strot duwen.
    Geweldsinitiatie kan alleen gestopt worden door tegengeweld, ook wel defensief geweld genoemd. Wordt dat niet gedaan, dan heeft de betrokkene geen andere keuze dan onderdanig te zijn als een brave onderdaan die zijn vrijheid willens en wetens heeft ingeleverd. Het is óf het ééń, óf het ander. Vrijheid heroveren door actief tegengas te geven óf ‘gewoon’ in het gareel bljven.

    Wat je nu concreet kunt doen? Iets weten is wat anders dan wat doen, net als de weg kennen niet hetzelfde is als de weg gaan. Ik vermoed dat libertariërs heus wel weten wat ze kunnen doen, alleen gaan ze die weg praktisch gezien niet. In concreto kan iemand besluiten dat er een grens gesteld dient te worden, zich beraden op praktische stappen en die vervolgens uitvoeren. Dat is een algemeen principe. Een ieder moet met die gewetensvrijheid maar doen wat hij zelf goed acht, het is niet aan een ander dat soort dingen voor te kauwen (ook wel opruiiing genoemd, iets waar ik falikant tegen ben).

    Schrijver [26] reageerde op deze reactie.

  27. @Schrijver [26]:
    Misschien is het goed, voor een beter begrip van wat ik hier schreef, om nog even terug te verwijzen naar eerdere artikelen waarin ik wat gedachten uitschreef:

    Theorie is wat anders dan praktijk: http://www.vrijspreker.nl/wp/2014/03/theorie-en-praktijk/

    Natuurlijk moet je wel weten wat je doet, anders komt er onvermijdelijk weer een volgende versie van de Matrix: http://www.vrijspreker.nl/wp/2014/03/weten-wat-je-doet/

    Niet bang zijn denkbeeldige vijanden en ze zeker geen goddelijke verering geven: http://www.vrijspreker.nl/wp/2014/04/de-overheid-als-een-draak/

    Angst is een slechte raadgever: http://www.vrijspreker.nl/wp/2014/06/angst-aanwezig-of-overwonnen/

    Een probleem onderweg; ons beoordelings- en onderscheidingsvermogen is reeds vroeg ondermijnd met desastreuze gevolgen: http://www.vrijspreker.nl/wp/2014/06/onderscheidingsvermogen/

  29. @Schrijver [23]:

    Opnieuw een waslijst aan misverstanden en onjuiste vooronderstellingen.

    “A political system is a framework which defines acceptable political methods within a given society”

    Het libertarisme is een politiek systeem omdat het uitgaat van individuele eigendomsrechten. Het bepaalt in een wereld waarin alles privébezit is dmv het NAP welke eisen eigenaren aan niet-eigenaren kunnen stellen en welke niet.

    Die, wegens het ontbreken van een overheid, gedistribueerde macht in een libertarische samenleving heet de vrije markt. Zolang die markt inderdaad vrij is volgt zij automatisch het NAP. Waarom dit zo is volgt uit de logische reactie van de vrije markt op inbreuken op het privé-eigendom (met inbegrip van het eigen lichaam):
    http://www.daviddfriedman.com/Libertarian/Machinery_of_Freedom/MofF_Chapter_29.html

    Daarnaast kan je in een vrije markt geen positieve rechten afdwingen. Als een ander je niet wil helpen, of zelfs maar met je wil praten, dan kan je die persoon daar niet toe dwingen. Mensen hebben in een vrije markt altijd de keuze om je te helpen of om je te boycotten. In het normale economische verkeer zullen de meeste mensen uit eigenbelang je wel helpen, zelfs al haten ze je.

    Verder hebben de diverse soorten anarchisme weinig met elkaar gemeen. Zo sluiten het anarcho-kapitalisme en het linkse anarchisme elkaar zelfs uit omdat het linkse anarchisme het NAP niet onvoorwaardelijk erkent ivm het voorkomen van collectief bezit.

    Tenslotte is de combinatie van libertarisme met geloof onzinnig, want in het libertarisme staat er niets (dwz geen hogere autoriteit) boven de individuele mens en zijn zelfbeschikkingsrecht, terwijl in het geloof daar altijd een schepper en zijn schepping is.

    Dat wil echter niet zeggen, dat er in een libertarische samenleving geen plaats is voor gelovigen. Er is net zo goed plaats voor sociaal-democraten of fascisten die hun filosofie onderling willen uitproberen. Of al die mensen door elkaar heen leven of zich afzonderen in gated communities met gelijkgestemden doet er weinig toe. De essentie is, dat libertariërs IEDEREEN met rust laten die het NAP niet overtreedt.

    =====

    “The great virtue of a free market system is that it does not care what color people are; it does not care what their religion is; it only cares whether they can produce something you want to buy. It is the most effective system we have discovered to enable people who hate one another to deal with one another and help one another.”

    – Milton Friedman

    Schrijver [36] reageerde op deze reactie.

  30. Het individualisme beperkt een Libertarische samenleving om in te grijpen om een ander te verdedigen. Vanuit het individualisme heb je geen enkel recht om geweld te initiëren in een of ander bemoeial conflict, en doe je dat dus als je dat wél doet, voor een ander’s belang, of voor een groepsbelang. Het helpt dan niet om met de lippendienst te gaan lopen zeggen dat er geen algemeen belang bestaat. Als de tuin van je buren wordt beroofd ga je er misschien ook wel opaf, ookal is het jouw tuin niet en dan doe je dat om de sfeer in je dorp OK te houden om in een veilige omgeving te zitten. Voor al dat soort zaken waar je je graag mee zou willen bemoeien voor een omgeving die verder gaat dan je 3 hoog achter appartement, of je voor en achtertuin, daarvoor hebben mensen een overheid bedacht. En dat soort gedrag zal er ook (de bemoeizucht van mensen kennende) in een Libertarische samenleving zijn, alleen kan dan het idee van individualisme niet langer hoog worden gehouden. Dit rijmt totaal niet met wat we zijn, een groepsdier. Mensen zullen altijd een balans zoeken tussen groepsbelang en indidividueel belang.

    Andries Wijma [35] reageerde op deze reactie.

Nieuwere reacties »

Comments are closed.