Indirecte corruptie

Artikel ingezonden door F vd V. Longread alert (1750 woorden). Het onderscheid tussen directe en indirecte corruptie. Corruptie kent iedereen. De politicus die zijn ambtenaar wat zwijgcenten doorschuift om belastinggeld te kunnen doorsluizen naar zijn Zwitserse bankrekening. Dat is directe corruptie, want dat mag niet. Maar wat is indirecte corruptie?

Indirecte corruptie is legale corruptie. Dat is de bestuurder die zijn politieke netwerk gebruikt om wet- of tenminste regelgeving in te voeren om legaal bedragen aan hem zelf, zijn organisatie, zijn familie of vrienden uit te keren. Het is ook indirecte corruptie om op deze wijze regelgeving te maken waarbij bedrijven of overheid instellingen enorme inkomsten van derden kunnen verkrijgen zonder daarvoor in verhouding redelijke tegenprestaties te hoeven verrichten. Dat kan gebeuren door het selectief uitdelen van licenties, het verstrekken van lucratieve opdrachten, het uitdelen van boetes aan concurrenten, het met andermans middelen openleggen van markten en ander legaal misbruik van bevoegdheden.
Niet zo zeer de directe corruptie, maar vooral de indirecte corruptie is de hoofdoorzaak van de economische stagnatie van de westerse samenleving. Het achterblijven van de welvaart van de bevolking ten opzichte van de optredende technologische vooruitgang.

Hoe indirecte corruptie ontstaat

Het onderstaande model is behulpzaam om te begrijpen waarom de indirecte corruptie een niet te beteugelen fenomeen lijkt te zijn geworden in onze samenleving.
Corruptie is een eigenschap van bepaalde economische transacties. Een economische transactie kent in beginsel een viertal partijen. De betaler of de koper. Ten tweede de partij die de dienst verricht of het product maakt. Ten derde de regelgever die de maatschappelijke voorwaarden voor de economische transactie vastlegt en handhaaft. Tenslotte de afnemer, de consument, de patiënt, anders gezegd de gebruiker.

De indirecte corruptie vindt plaats in de relatie tussen enerzijds regelgever en toezichthouder en anderzijds dienstverlener/producent. Simpel gezegd: voor indirecte corruptie is een dubbele pijl nodig.

Daarmee is niet gezegd dat elk van de afzonderlijke partijen niet zou kunnen falen of zich niet schuldig zou kunnen maken aan onoorbare praktijken. Maar dat zijn niet grote maatschappij ontwrichtende verschijnselen zoals de indirecte corruptie dat wel is. Als de belastingontduiker, de louche handelaar, de luie en vervolgens liegende ambtenaar en de persoonsgebonden budget fraudeur samen gezien worden als de met een toepasselijk anglicisme zogezegde pinda’s die zij de samenleving afnemen, dan dient de indirecte corruptie opgevat te worden als verantwoordelijk voor het hongergevoel waar de burgers dan mee rond zouden lopen.

Indirecte corruptie heeft zo om zich heen kunnen grijpen doordat de mechanismen die haar tegengaan in effectiviteit zijn verminderd. Als de betaler zelf mag uitmaken waaraan hij zijn geld uitgeeft, dan zal de dienstverlener/producent, die een slechte prijs/prestatie verhouding heeft kunnen regelen, meer afgestraft worden. Als er transparantie zou bestaan in de samenleving over prijs/prestatieverhoudingen van in het bijzonder grootbedrijf, overheid instelling of via overheid betaalde organisatie, dan zou de druk van de publieke opinie tegenwicht kunnen bieden. En als de burger zeggenschap zou krijgen over de kwaliteit van regelgever en toezichthouder eveneens. Tenslotte zou, indien serieuze concurrentie van diensten en producten bestaan, de gebruiker van de leveranciers ten prooi aan indirecte corruptie kunnen weglopen. Maar al deze zaken hebben zich onvoldoende ontwikkeld, terwijl deze in onze complexe samenleving nog meer dan vroeger noodzakelijk zijn geworden.

Een voorbeeld: De opkomst van de ECB praktijken

Een voorbeeld ter verdere verduidelijking. De ontwikkeling naar de Europese Centrale Bank (ECB) praktijken. Het West-Europese grootbedrijf was net als bijna elk ander bedrijf uit op meer winst te maken door grotere afzetmarkten. Op zoek daarnaar kwam men het eerst de aangrenzende landen tegen. Vervolgens heeft zij succesvol als lobbygroep bij de politiek aangeklopt om er voor te zorgen die markten open te leggen. Een niet onaangename ’bijkomstigheid’ voor regelgever en toezichthouder was het pak aan prettig betaalde banen dat in het verschiet lag.

Er deden zich echter twee problemen voor. De politieke bestuurders van die nieuwe potentiële export landen beschermden de eigen bedrijven. Zij hanteerden allerlei importbeperkingen. Ten tweede was de bevolking aldaar te arm om de West-Europese producten te kopen en van haar diensten te betrekken. Beide problemen zijn vervolgens uit de weg geruimd door de West-Europese politici in hun rol als regelgever en toezichthouder op kosten van hun eigen burgers. De EU werd opgetuigd. Daarmee werden middelen vrijgemaakt om het politiek bestuur van die landen om te kopen. Deelname aan de EU verzekerde hen van inkomens waarvan zij voorheen alleen konden dromen. Goodwill bij de bevolking aldaar voor de EU werd gekweekt door talloze in het zicht gebrachte door de EU betaalde projecten. De afdrachten van de West-Europese landen aan de EU om dit mogelijk te maken vlogen omhoog.

Het probleem van de armoede van de Zuid- en Oost-Europese landen was hardnekkiger. Door de import van de eerste golf westerse goederen ontstond al snel het geldprobleem. De handelsbalans werd buitengewoon scheef en als gevolg daarvan ontstond devaluatie van de eigen munten. Door die devaluatie kon de bevolking weinig kopen van de westerse goederen die in verhouding duur bleven. Zolang de Zuid- en Oost-Europese landen monetair hun eigen broek zouden moeten ophouden zou er van grootschalige export van westerse producten daardoor toch nog geen sprake kunnen zijn.

Toen zijn de westerse politici weer een stap verder gegaan. Zij hebben aanzienlijke leningen verstrekt tegen veel zachtere voorwaarden dan die landen op de kapitaalmarkt konden krijgen. Deze leningen moesten in eerste instantie komen uit besparingen van de westerse landen. Nadat de politieke grens hiervan bereikt was ontstond er een nieuw probleem. De leningen konden slechts worden terugbetaald door opnieuw leningen te verstrekken. Netto werd er dus niets terugbetaald. Maar er was nog meer kapitaal nodig om de vraag naar westerse producten in de arme EU landen op peil te houden.

De westerse politici hebben vervolgens de valutamove gemaakt. Om het devaluatieprobleem van de eigen valuta van de importlanden op te lossen hebben zij hun eigen bevolking bestolen met de invoering van een gezamenlijke munt: de euro. Bij de inwisseling kregen de importlanden meer euro voor hun eigen valuta dan de wisselkoers op de vrije kapitaalmarkt, de westerse burgers kregen juist minder euro voor hun valuta. Dat gaf een enorme kapitaalinjectie aan de importlanden. We zien dan de export naar die landen van westerse bedrijven enorm stijgen. Toen dat geld er door heen was gejaagd ontstond daarna echter wederom hetzelfde probleem van de onevenwichtige handelsbalans.

Wat nu te doen? Het was politiek niet meer te verkopen in de westerse landen om nieuwe besparingen op te leggen om zodoende nog extra leningen te verstrekken. De oplossing werd gevonden in het bijmaken van euro’s en deze oneerlijk te verdelen ten nadele van de westerse bevolking. Deze taak werd opgedragen aan de ECB. Om de handen in onschuld te wassen wordt de ECB als onafhankelijk, apolitiek en haar beleid als wetenschappelijk voorgesteld. De stiekeme geldontwaarding die het gevolg is van de geldaanmaak ontgaat grotendeels de benadeelden. In deze situatie zitten we momenteel.

Deze indirecte corruptie, deze een-twee tussen West-Europees EU exportbedrijfsleven en de West-Europese partijpolitici, is in stappen opgeschaald tot wellicht het voorbeeld van indirecte corruptie met de grootste omvang van na de oorlog in West-Europa. Waardoor is deze grootschalige indirecte corruptie mogelijk geworden? Deze kon alleen ontstaan door het handhaven van het partijpolitieke stelsel in de West-Europese landen ook nadat hun bestaansgrond was verdwenen. De bevolking wordt slechts fake vertegenwoordigd. Bijna niemand is lid. Over geen enkel beleidsonderwerp mag worden gestemd. Dus de betaler heeft geen invloed op de regelgever en toezichthouder. En sowieso niet op het management van het exporterende particuliere bedrijfsleven. Er vindt in dit voorbeeld geen rechtstreekse betaling plaats. Zou hij wel zelf het bedrijfsleven moeten betalen om de benodigde koopkracht op de buitenlandse markten nodig voor export te krijgen, dan zou hij daar onmiddellijk voor passen. De westerse gebruiker, de consument, kan hier ook niet stemmen met zijn voeten. De indirecte corruptie gaat aan hem voorbij. Hij betaalt er immers ook niet voor. Dus hij merkt er ook niets van. Alle bedrijven pakken de exportkansen die zichzelf terugverdienen. Zij hoeven door de financiering van hun export door de belastingbetaler en via inflatie door de consument niet individueel de kosten door te berekenen in hun prijzen aan de westerse consument.

Informatie over indirecte corruptie via de massamedia

Het bovenstaande is slechts een voorbeeld. Ook het bedrijfsleven dat zich richt op binnenlandse markten en het inmiddels aanzienlijke aantal overheidsinstellingen met zogenaamde maatschappelijke taken zijn verwikkeld in allerlei vormen van indirecte corruptie. De lezer kan zelf aan de slag door de werking van zo’n organisatie eens tegen het licht te houden.

Heb je dan wat aan de informatie via de massamedia? Wat schrijft zo’n ANP, ons ’nationale’ persbureau, bijvoorbeeld over de ECB praktijken? In de met enige regelmaat van de ECB afkomstige en doorgestuurde persberichten wordt gesteld dat de ECB geld bijmaakt om de economie gezonder te maken. De ECB zou daarmee de inflatie willen bevorderen. Zo’n 2% zou heel gunstig zijn voor ons. Er is geen ANP journalist die weet of dit echt de drijfveer is van het ECB. Er is blijkbaar geen ANP journalist die eens zijn nek uitsteekt en zijn gezond verstand gebruikt. Geen ANP journalist die eens durft te zeggen: ”Jongens, waar zijn we nou helemaal mee bezig?” Als iemand alleen maar zègt dat het zijn mening is, kun je nog niet klakkeloos aannemen dat het wèrkelijk zijn mening is. Zou het misschien kunnen zijn dat ze bij het ECB alleen maar willen dat het de mening van de bevolking is, maar dat ze zelf heel andere motieven hebben voor het bijmaken en oneerlijk verdelen van al dat geld? Want voor inflatie hoef je eigenlijk toch niet oneerlijk te verdelen? En er is blijkbaar geen ANP journalist die de lezer kan uitleggen waarom inflatie sowieso goed zou zijn voor de economie. Het klinkt al heel onlogisch, een bewijs is nooit geleverd, maar er gaat geen enkele alarmbel af op het ANP kantoor. En de ANP berichten worden weer klakkeloos over genomen. Van De Telegraaf tot De Volkskrant, van Nu.nl tot het televisiejournaal.

Meer willen weten?

Het advies aan de belangstellende lezer lijkt dan ook het volgende te moeten zijn. Laat de voorgestelde meningen voor wat ze zijn: oninteressant. Distantieer je van die geprefabriceerde zogenaamde meningen waar de massamedia mee werken. Ga zelf achter de feiten aan om je samenleving echt te leren kennen. Je kunt dit indirecte corruptiemodel toepassen om alert te zijn. Ontdek bijvoorbeeld hoe indirecte vertegenwoordiging, in de zin van ’alleen wij mogen voor jou opkomen, wij komen voor je op, maar we mogen zelf bepalen hoe we dat doen’, zorgt voor het woekeren van indirecte corruptie. Gebruik als kompas je eigen gezond verstand.

Ingezonden door F vd V