Vanaf het begin van het postzegelverzamelen (circa 1850) tot circa 1980 vonden op het gehele zegelfront prijsstijgingen plaats. Deze prijsstijgingen zijn te categoriseren als prijsstijgingen van niet productieve vermogensbestanddelen, in zoverre het althans gaat om zegels met waarde van enige betekenis.
Andere niet productieve vermogensbestanddelen zijn goud, zilver, schilderijen en antieke meubelen.
Als men een niet productief vermogensbestanddeel in een lade legt en deze lade na verloop van enge tijd opent, vindt men precies wat men in de lade gelegd heeft: wanneer dat een kilo goud is, vindt men een kilo goud; wanneer het gaat om een vel postzegels, vindt men hetzelfde vel postzegels, zij het wellicht in een slechtere conditie ten gevolge van het ontbreken van de juiste klimatologische omstandigheden in de ruimte waar het vel opgeslagen was.
Een niet productief vermogensbestanddeel levert jaarlijks niet meer op dan opbrengst van de entreekaartjes die men verkoopt aan hen, die het voorwerp willen aanschouwen. Maar voor de meeste dergelijke vermogensbestanddelen zijn entreekaartjes onverkoopbaar.
Niemand wil toegangsgeld betalen om uw goudstaven in ogenschouw te nemen en het tentoonstellen van uw postzegelverzameling zal vermoedelijk niet de kosten opleveren die nodig zijn voor het in goede staat houden van de collectie.
De verkoper van niet productieve zaken vertelt of suggereert de koper vaak, dat het door hem gekochte op de lange termijn zal toenemen in waarde.
Maar vaak is dat niet waar. De nazaten van iemand die in het jaar 1000 zijn geld in goud belegde, krijgen anno 2018 vermoedelijk niet meer koopkracht terug voor hun goud dan indertijd voor het goud opgeofferd is. Mochten zij er realiter wel meer voor terugzien, dan is dat vermoedelijk het gevolg van een bubbel in 2018 of een dal in het jaar 1000. Maar ook in dat geval heeft het goud gedurende de afgelopen 1018 jaar jaarlijks ten hoogste een fractie van een duizendste promille aan jaarlijks rendement opgebracht. Met postzegels is dat nog veel erger. Postzegelverzamelen is namelijk een voorbijgaande fase in de geschiedenis de mensheid.
Er zijn perioden geweest, dat bepaalde categorieën zegels jaarlijks in prijs stegen. Wie in 1955 Nederlandse zegels in een lade legde, kon deze zegels vermoedelijk in 1975 met een behoorlijke winst verkopen. Maar wie zelf geen handelaar was, zag een deel van de waardetoeneming in rook opgaan ten gevolge van de handelsmarge.
Deze handelsmarge is in de postzegelhandel niet gering. Wie zijn aan- en verkopen via een veiling verricht, wordt geconfronteerd met een marge die circa een derde van de bruto-opbrengst bedraagt. Bruto-opbrengst definieer ik hier als de prijs die de koper betaald inclusief opgeld. De koper biedt 100 euro op een kavel en betaalt inclusief opgeld circa 120 euro. De inzender ontvangt circa 80 euro. Veertig euro, een derde deel van de totaalopbrengst gaat verloren doordat de marktpartijen hun transacties doen via een veiling. Is niet een veiling, maar een handelaar de tussenpersoon, dan kan deze marge hoger of lager zijn.
Het aan- en verkopen van zegels is vaak bewerkelijk. Gaat het om vellen zegels van hoge waarde, dan valt dat werk in verhouding tot de waarde van de zegels wel mee. Gaat het om een verzameling, dan moeten topstukken van hoge waarde een voor een bekeken worden. Als de verzameling weinig overzichtelijk is, neemt het werk toe en wordt het taxeren nattevingerwerk. Bij de waardebepaling dient een zekere marge in acht worden genomen.
Op lange termijn is belegging in zegels bijna altijd een slechte zaak. Een zegel van 10 gulden dat aangeschaft is in 1913 brengt, als het goede staat verkeerd, in 2018 circa 300 euro op. Het prijsindexcijfer met 100 als basis voor 1913 bedraagt circa 2500. De opbrengst vertaald in guldens van 1913 bedraagt derhalve 4 procent van (300 x 2,20371) x 1 gulden = ruim 26 gulden.
Dat betekent over een periode van 105 jaar een jaarlijks voor inflatie gecorrigeerd brutorendement van circa één procent. Van dit brutorendement moeten dan nog afgetrokken worden de kosten van opslag en verzekering, zodat uiteindelijk een miserabel rendement resteert.
Ik zou hier andere voorbeelden kunnen laten zien, die soms een iets hoger, maar in het gros van de gevallen een veel lager en meestal negatief rendement laten zien.
Wie zijn geld belegt, kan beter zijn geld stoppen in iets, dat wel een jaarlijks rendement oplevert. Dat postzegels een goede geldbelegging zijn, is een mythe. Men verzamele deze voor zijn plezier en niet als geldbelegging.
Waar komt deze mythe vandaan? Vermoedelijk in de eerste plaats van personen die zichzelf graag rijk willen rekenen en in de tweede plaats van de postzegelbranche die deze mythe in de loop van de tijd maar al te graag aangezwengeld heeft. De postzegelbranche staat niet alleen met deze aanzwengeling; handelaren in munten, kunst, antiek meubilair en oude whiskey vertellen hetzelfde.
Het resultaat van de verkeerde inschatting van postzegels als beleggingsobject is dat er aan het eind van de rit, als men het beleggingsobject wil verzilveren, meestal sprake is van een teleurstelling.
Het zijn niet alleen al dan niet vermogende particulieren die deze teleurstelling ervaren, het is ook de postzegelhandel zelf die de zaken verkeerd ingeschat heeft.
Menig winkelier wees in het verleden op een kast met zegels als hem gevraagd werd , hoe hij zorgde voor zijn pensioen. Bij veel handelaren bestond namelijk in betere tijden de idee, dat de waardetoename van hun voorraad tot in de eeuwigheid door zou gaan; zij konden zich eenvoudig niet voorstellen, dat er aan de waardestijging een eind zou komen en dat deze zou kunnen omslaan in een waardedaling.
Maar die waardedaling kwam. De veelgeprezen kast met de kostbare voorraad werd tot een nachtmerrie , waarvan de opbrengst de optimistische verwachting niet waarmaakte.
Helaas zal de ook de bitcoin voor velen van droom tot nachtmerrie worden, een nachtmerrie waarvan de intrinsieke waarde bij aankoop nul bedroeg: een uiteindelijk waardeloos bezit, dat jaarlijks niets produceert dan illusies en opwinding voor de bezitter.
Hugo van Reijen
Er is een verschil tussen rendement en koopkracht behoud. Duizend jaar goud bewaren zorgt voor dezelfde koopkracht, vanaf 1913 een tien gulden zegel bewaren zorgt voor een kleine toename van koopkracht, tien gulden als geld / bankbiljet aanhouden zorgt in diezelfde periode voor een enorme uitholling van koopkracht. Tenzij je het geld in de vorm van een gouden tientje had aangehouden. Dus als je moet kiezen tussen geld en postzegels zijn postzegels geen slechte keuze, maar je moet wel weten wat je doet.
De waardestijging van sommige zegels uit de jaren 50/60 was gigantisch. Bepaalde zomerzegels die als serie nominaal voor 1 gulden te koop waren deden op een gegeven moment 50 of soms meer dan 100 gulden als je ze bij de handelaar kocht. En nog meer als je deze of een FDC had. Deze prijsstijging trok veel nieuwe verzamelaars aan, waardoor de prijs nog verder steeg. De PTT speelde hierop in door tal van producten te bieden en de zegels in grote aantallen te drukken en verkopen. Dit blies de markt op. Na 1975 / 1980 was de markt eigenlijk kapot gemaakt door de enorme hoeveelheden zegels met enorme oplages die de PTT verspreidde.
Bij bitcoin is er geen PTT.
Niet alle niet productieve vermogensbestanddelen eindigen als nachtmerrie. Ook niet die geen intrinsieke waarde bezitten. Zodra de vraag wegvalt, ook van vermogensbestanddelen met intrinsieke waarde worden die bestanddelen waardeloos. Intrinsieke waarde bestaat niet. Ook dat is een illusie.
rien [13] reageerde op deze reactie.
***Wie zijn aan- en verkopen via een veiling verricht, wordt geconfronteerd met een marge die circa een derde van de bruto-opbrengst bedraagt*** Via veilingsites kan het meevallen, catawiki vraagt 9 procent van de koper, en 12,5 procent van de verkoper. Dus bij 100 euro wordt het als ik het goed heb 21,5 euro. Nog veel, maar geen 40 euro zoals in het rekenvoorbeeld in het artikel. Maar dan heb ik afgezien van de kosten van verzending. Dat is vaak 9 euro, en dan kom je op ongeveer dertig euro, maar die kosten van verzending zijn vast en nemen dus relatief af bij grotere aankopen. En je kan de zegels soms ook afhalen.
Dat de bitcoin waardeloos kan worden, daar ben ik het mee eens, maar of dat ligt aan de afwezigheid van intrinsieke waarde, is nog maar de vraag. Als de matkt er wat in ziet, zal de bitcoin blijven. Heeft de bitcoin daarmee dan een intrinsieke waarde? Je zou kunnen zeggen van wel. Namelijk het geloof en het vertrouwen erin.
Ah, postzegels op herhaling. Een onderwerp wat lijkt op het produceren en verzamelen van munten, edelstenen, edelmetalen, een pantheon van goden eo zo meer.
De Grootste Gemene Deler is dat verzamelaars meer in beelden geloven dan in de werkelijkheid die erachter ligt. Maar wie in beelden gelooft, en daar geanimeerd over praat, komt gewoonlijk bedrogen uit.
Wat het beeld ook is, want een postzegelverzameling is in wezen niet anders dan een verzameling Bitcoins. Het is het geloof in iets wat buiten jezelf ligt, de afhankelijkheid van wat een ander vindt dat het waard is. En dat is om precies te zijn… wat de gek ervoor geeft.
Het wordt interessanter wanneer je karakterbeelden verzamelt, om daar wat wijzer van te worden. Wie weet, kun je uit de brij van informatie wat nuttigs filteren, iets dat concreet bruikbaar is.
De post-zegel doet denken aan de Navy Seals, zoiets als de <a href="seal (zeehond) die ter land en ter zee zijn kunsten kan vertonen. Een interessant karakterbeeld.
Leuker wordt het als je traditionele karakterbeeld van de Chinese draak uitbreidt naar de buitenhuis activiteiten van een individuele man en vrouw, die desnoods samen naar de top van de berg Olympus vliegen om de goden daar mores te leren, en desnoods naar de bodem van de oceaan duiken terwijl ze zeemonsters achtervolgen om ze te mores leren. Jezelf ter land, ter zee en in de lucht kunnen bewegen maar liever met de beide benen op de grond staan. Dát is een karakterbeeld waar je zelf wat mee kan, omdat het bijdraagt aan individuele ontwikkeling.
Jammer voor allerlei verzamelaars, maar als iets niet van binnenuit tot ontwikkeling en bloei komt leert de praktijk dat het gewoonlijk niet de moeite waard is om erin te investeren. Bubbels (een schil zonder inhoud) spatten nu eenmaal vroeger of later uiteen.
Nico [6] reageerde op deze reactie.
@Nico [5]: De goden en zeemonsters die ik noemde bestaan natuurlijk niet, maar om die waandenkbeelden te cremeren plaats je jezelf gewoon in de rol van een denkbeeldige draak die die waandenkbeelden levend verslindt en ze als diarree uitpoept zodat ze biologisch afbreekbaar worden. Waandenkbeelden bestaan immers bij de gratie van het geloof wat eraan gehecht wordt.
Wie wil er straks nog een klassieke Ferrari van twee miljoen dollar? Over wellicht niet te lange tijd is benzine niet meer verkrijgbaar of duurder dan je klassieke auto.
Informatief verhaal. Voor mij juist een aanleiding om me in postzegels te verdiepen en daar te zijner tijd een deel van van mijn pensioen in te beleggen. Echt geld verdien je immers pas als contrarian met inside information. Als postzegels slecht renderen worden het vanzelf impopulaire en dus underpriced assets. Ik beleg 20 procent van mijn pensioen in niet-productieve vermogensbestanddelen. Die wel een goed geestelijk rendement bieden. Die 20 procent is als volgt verdeeld: 25 procent wijn, 25 procent telefoonkaarten, 25 procent flippo’s en 25 procent suikerzakjes. Ik heb daarover een boekenkast vol met informatie, maar steek mijn licht ook bij anderen op. Heb goede ingangen bij het bestuur van de Club van Suikerzakjesverzamelaars in Nederland. Heb ondanks de hand weten te leggen op een unieke verzameling zakjes van gesloten Van der Valkmotels. Die zakjes worden niet meer gemaakt en dus zeldzaam. Je kunt wel raden wat dat met de waarde doet.
De edge die anderen je kunnen bieden moet je ook gebruiken. 40 procent van mijn pensoen zit in aandelen, 40 procent in obligaties. Ik heb daarvoor een mannetje bij de bank. Hij tipt me wanneer er zich buitenkansjes voordoen. Risicospreiding is belangrijk. Ik zit in meerdere huisfondsen van mijn bank. En die fondsen hebben op hun beurt weer meerdere posities in obligaties en aandelen. De knapste financiële koppen zitten daar dagelijks hun market intelligence te vergroten om zo op het juiste moment te kopen en te verkopen. Voor mij. Ben een bevoorrecht mens.
Bertuz [11] reageerde op deze reactie.
Scrutinizer [12] reageerde op deze reactie.
Altijd kinderzegels gespaard maar ben er rond 2000 mee opgehouden, daar ik het vertrouwen in de waarde verloren ben.
Als kleine man trek je altijd aan het kortste eind?
Bertuz [10] reageerde op deze reactie.
rien [14] reageerde op deze reactie.
@formidabele [9]: Dat van de kleine man heeft daar niets mee te maken. Als je in 2009 voor €35,- bitcoins gekocht had, dat zouden er zo’n 10000 geweest zijn, was je nu superrijk geweest. Ik weet de koers van vandaag niet, maar tussen de 60-70 miljoen had je dan gehad.
@market wizard [8]: Teveel spreiding levert niets op bij roulette op zowel rood als zwart hetzelfde bedrag inleggen, is zinloos. Maar beleggen op langere termijn werkt. Dingen als 9/11 en de crises in 2008 kunnen fataal zijn, maar worden veelal niet voorzien.
rien [15] reageerde op deze reactie.
Peter de Jong [22] reageerde op deze reactie.
@market wizard [8]: “De knapste financiële koppen zitten daar dagelijks hun market intelligence te vergroten om zo op het juiste moment te kopen en te verkopen. Voor mij.”
Ik neem aan dat dit ironisch bedoeld was.
Die lui hadden de crisis van 2008 niet zien aankomen en of je nou klant was bij Van Lanschot of bij Petercam of bij gewone banken genre ING of KBC, maar niet uit.
Grosso modo verloor je op een breeds gepreide “balanced portfolio” met 50% aandelen en 50% obligtaies om en bij de 40% plus of minus een paar procent.
Als echte contrarian had ik de crisis jaren van te voren wél zien aankomen en wist ik het verlies voor mijn familie te beperken tot amper 8% overall (d.w.z. inclusief de ca. 30% die mijn vader had toevertrouwd en 1 van bovengenoemde “professionele partijen” en die daarop ca. 40% verloren).
Sindsdien zijn banken alleen nog maar onze custodian maar laten we hen niets meer beheren.
Ik verwacht overigens binnen afzienbare tijd een nieuw 2008-scenario maar nog erger.
Aandelenmarkten kunnen andermaal flink crashen (ben zelf overigens short op o.a. DB, GE en Tesla) maar het echte bloedbad zal m.i. bij staatsleningen zijn. M.i. zullen meerdere landen Griekse toestanden gaan beleven (m.n. de PIGGS maar ook Frankrijk en ja zelfs B en NL staatsleningen vetrouw ik niet. Als het echt uit de hand loopt zou zelfs BRD kunnen wankelen als het wordt meegezogen door de rest. Alleen kortlopend papier kan je kopen omdat overheden dat i.g.v. default ontzien omdat ze midden in de crisis nog wel geld nodig hebben en dat wil niemand hen lenen op LT maar zelfs KT zouden speculaten mogelijk nog te gevaarlijk kunnen vinden. Daarom dat overheden in principe hun 3-maand, 6 maand en 12 maandleningen wel blijven terugbetalen, zelfs als ze op hun 2 jaar, 5 jaar, 10 jaar en 30 jaarleningen defaulten. Mij zijn vooralsnog geen uitzonderingen bekend). Dus in afwachting van een aandelencrash alwaarna je voor de lange termijn aan bradeerprijzen kan instappen in de bedrijven die de crisis wel overleefden, kan je voorlopig je geld parkeren in kortlopend papier van BRD en VS. Dat kan je zien als een safe equivalent van cash immers banktegoeden zijn niet veilig maar effecten (waaronder treasuries) die de bank voor je in bewaring houdt zijn afgescheiden vermogen en vormen geen deel van de te verdelen boedel i.g.v. faillissement.
Dus de logica is: koop pas aandeln na de crash en wacht voorlopig af maar wat doe je dan met het geld als banken onveilig zijn en (langlopende) obligaties eveneen? Wel, je parkeert het in kortlopend papier.
wellicht ten overvloede een disclaimer:
Bovenstaande is geen formeel beleggingsadvies doch louter mijn persoonlijke visie. Maak zelf uw huiswerk en beslis na uw eigen grondige analyse.
Keinstein [31] reageerde op deze reactie.
@Bertuz [2]: “Intrinsieke waarde bestaat niet.”
Helemaal mee eens. Helaas vindt je dit inzicht maar zelden.
@formidabele [9]: “Als kleine man trek je altijd aan het kortste eind?”
Je afmeting heeft daar niets mee te maken 😉
Ook je vermogen niet.
Je intelligentie al iets meer.
Het probleem met rijk worden is dat alles relatief is. Als we iedereen morgen 1 miljoen euro in de hand duwen, is dan iedereen rijk?
Precies, dat is gemakkelijk in te zien. Met de AOW zien al een stuk minder mensen het probleem.
Maar in feite treed daar hetzelfde probleem op: Hoe haal je andere mensen over om voor jou goederen te produceren zodat je zelf kunt consumeren zonder daarvoor werk te moeten verrichten.
Je bent rijk zolang je dat kunt.
Maar het betekend ook dat slechts een klein deel van de mensen rijk kan zijn. Omdat IQ sterk samenhangt met success, kunnen we dan ook als gulden regel aannemen dat rijk worden en blijven over het algemeen is voorbehouden aan de mensen met een hoger dan gemiddeld IQ.
Tja, leuker kunnen we het niet maken… en dat is ook het geval een een libertarische wereld die zich volledig aan het NAP oriënteert. Al die libertariërs die denken dat ze niet rijk zijn omdat de overheid hen alles afneemt??… nope, fout… zeer waarschijnlijk zullen deze libertariërs in spe in een NAP samenleving net zo min rijk zijn.
Bertuz [19] reageerde op deze reactie.
@Bertuz [11]: “Maar beleggen op langere termijn werkt.”
Als je zou zeggen “kan werken” dan zou ik het met je eens zijn 😉
Bedenk dat ook hier het probleem ligt in het aantal mensen dat dit doet. Wanneer iedereen belegt, … inderdaad niet iedereen wordt dan rijk. Alleen de slimmere beleggers.
Het is net alsof de wereld niet eerlijk is, LOL!!!
Bertuz [17] reageerde op deze reactie.
Het beste advies dat we de gemiddelde mens kunnen geven (op school?) is dit: werk hard en spaar, niet om rijk te worden, maar je kunt zo wel een heel gelukkig leven hebben.
@rien [15]: Mijn beleggingen over langere tijd zijn alle suc6vol geweest. En ja ik denk dat lange termijn beleggingen gunstig zijn. Je stapt hooguit op een slecht moment uit. En soms moet dat door nood gedreven.
Bertuz [18] reageerde op deze reactie.
rien [20] reageerde op deze reactie.
@Bertuz [17]: Inclusief de crashes van 9/11 en 2008.
@rien [14]: Soms is durf genoeg. Bitcoins in 2009 gekocht en onlangs verkocht, kat in bakkie.
@Bertuz [17]: Gefeliciteerd!
(Ik mag ook niet klagen, maar zo heel winst heb ik niet gemaakt…. wellicht is mijn IQ te laag…)
Ik ben benieuwd wat al die mensen gaan doen die direct of indirect belegd zitten in Italiaanse staatsobligaties. Het zou me niet verbazen dat die het liever in crypto currencies stoppen als hun rekening wordt leeggeklauwd.
Zeker omdat je met sommige crypto’s direct wat kunt doen, bijvoorbeeld diskruimte huren of verhuren, of wifi hotspot internet.. Misschien dat dat ook een keer waardeloos wordt zoals postzegels, maar dat duurt nog wel even.
@Bertuz [11]: “Teveel spreiding levert niets op bij roulette op zowel rood als zwart hetzelfde bedrag inleggen, is zinloos”
Dat hangt er van af of er een marktrelatie is tussen de bedrijven en branches waarin je investeert. Het heeft idd weinig zin te kiezen voor zowel bouwbedrijven als tuincentra. Maar je kunt prima kiezen voor tuincentra en musicalproductiebedrijven.
Verder is het zinloos te investeren in een krimpende markt. Dat zegt overigens niets over de kwaliteit van de bedrijven in zo’n krimpende markt. Als laatst overgeblevenen zijn hun producten en diensten vaak van uitmuntende kwaliteit.
http://www.americanrhetoric.com/MovieSpeeches/moviespeechotherpeoplesmoneydevito.html
Peter de Jong [23] reageerde op deze reactie.
rien [28] reageerde op deze reactie.
@Peter de Jong [22]:
Ben je een gokker dan zet je bij roulette een klein bedrag, bijv 50 euro, in op rood. Bij verlies verdubbel je steeds je inzet.
Stel dat je 10 keer achter elkaar verliest. Je bent dan in totaal 51150 euro kwijt. Voor de 11de speelronde moet je 51200 euro inzetten. De 11de keer win je. De bank keert dan 102400 euro uit. Je netto winst is dan 50 euro, dwz je begin inzet.
Voor de keren dat de 0 van de bank voor komt is je netto winst iets minder, maar je wint altijd. De kans dat langdurig alleen rood of alleen zwart valt is zeer klein. De kans dat je dus zonder speelkapitaal komt te zitten (en een groot verlies moet nemen) ook.
Voor het rendement hoef je het niet te doen maar je hebt er geweldig veel lol aan:
£42,000 poker winnings on black in roulette
https://www.youtube.com/watch?v=KBj3TocgvOA
hugo van reijen [25] reageerde op deze reactie.
En ben je een gamer dan is er met esports serieus geld te verdienen. Dus ook met het sponseren van de teams.
https://www.esportsearnings.com/games
http://www.businessinsider.com/top-esports-teams-players-salaries-2018-1?international=true&r=US&IR=T
@Peter de Jong [23]:
Het is niet juist dat je altijd wint:
01.
de bank kent een maximum inzet, dan kun je niet verder.
02.
je kapitaal is beperkt en je zult e e n s moeten afhaken.
Dus dit is een goede manier om al je geld kwijt te raken!
Peter de Jong [26] reageerde op deze reactie.
@hugo van reijen [25]:
Valt reuze mee. 😉
Ad 01. Uiteraard. Dat hebben de casino’s ingevoerd omdat ze anders allemaal failliet zouden gaan aan het verdubbelings (martingale) systeem. De maximum inzet is meestal 1000x de minimum inzet. Dus als je in de categorie 50-100 euro minimum inzet speelt kom je een heel eind.
Ad 02. Klopt ook, maar is in de praktijk niet zo relevant. De kans dat je 10x achter elkaar zwart of rood krijgt is namelijk kleiner dan 1 promille. En dat het 20x is, is zelfs een duizendste promille. Het risico met het verdubbelingssysteem je inzet te verliezen is dus verwaarloosbaar klein.
Sommige mensen gaan uit van de statistische afwijking die de roulettewielen hebben. Dat is zeer veel werk, geeft veel meer stress en is allerminst zo zeker als het verdubbelingssysteem.
https://www.ionica.nl/slimmer-dan-het-casino/
hugo van reijen [27] reageerde op deze reactie.
rien [29] reageerde op deze reactie.
@Peter de Jong [26]:
Ik denk niet dat er aantoonbaar geld mee te verdienen is,
want de kans is weliswaar heel klein, maar als die kans
zich voordoet, is het verlies dienovereenkomstig hoog.
En wie beschikt over zulke grote sommen in contanten?
Vraag het eens aan een kansberekeningsdeskundige.
Ik hoop dat ik ongelijk heb.
Peter de Jong [34] reageerde op deze reactie.
@Peter de Jong [22]: Een gemeenschappelijke factor in veel beleggingen is de groei van de bevolking. Heel lastig om deze factor uit te sluiten.
Het einde van de baby boom generatie zou dan ook wel eens verstrekkende gevolgen kunnen hebben voor alle beleggingen.
Andere mogelijk factoren die de markt als geheel betreffen:
– piek olie
– omkering van globalisering
– rechts-zwaai in de politiek
– automatisering (AI)
@Peter de Jong [26]: “De kans dat je 10x achter elkaar zwart of rood krijgt is namelijk kleiner dan 1 promille.”
Als er sprake is van een kill-event dan kun je statistiek uit het raam gooien.
De boeken van Taleb hebben mij enorm geholpen om in te zien hoe slecht mensen zijn wanneer het gaat om de bewuste inschatting van het thema risico. Al zijn we er heel goed in wanneer we dit niet bewust doen(!) darwin beats ratio.
rien [30] reageerde op deze reactie.
Peter de Jong [35] reageerde op deze reactie.
@rien [29]: PS: een titel drop: Anti Fragile.
Comments are closed.