Afgelopen week was Rinus van Schendelen op BNR Nieuwsradio.

Rinus van Schendelen is een oude rot in de wereld van het polderen. Daarom is hij iemand waar je tijd voor vrijmaakt als hij via de ether te horen is.

Polderen heeft een lange geschiedenis in Nederland. Ooit was het de kroon op de verzuilde samenleving. Iedere Nederlander hoorde bij een zuil, en de toppen van de zuilen (de politieke leiders) deden zaken met elkaar volgens het poldersysteem, ook al heette dat toen nog niet zo.

Het zuilensysteem is ondertussen niet meer. De polderende zuilen zijn vervangen door de polderende lobbygroepen. Daarmee is een fundamentele verandering opgetreden. In tegenstelling tot de verzuilde samenleving is niet iedere inwoner van Nederland vertegenwoordigd door de lobbyclubjes die in Den Haag zitten te polderen. Het beste voorbeeld hiervan is de zogenaamde klimaatagenda. Hier doen politici, actiemultinationals zoals Greenpeace en ‘gewone’ multinationals zaken met elkaar. De rekening gaat naar diegenen die niet aan tafel zitten, zoals Elsevier’s Syp Wynia al constateerde.

De polderende zuilen zorgden voor maatschappelijke vrede. Ieders belang werd immers meegewogen in de besluitvorming. Het huidige gepolder van lobbies mist deze inclusiviteit. Polderende lobbies genereren eerder politieke springstof dan dat zij die wegnemen. De diverse klimaattafels zijn nog wel het beste bewijs hiervan.

Op dit moment maakt bijna niemand zich druk om de klimaatagenda, waarschijnlijk omdat slechts weinigen zien wat de Nederland-moet-van-het-gas-gekte gaat betekenen. Syp Wynia is een van de weinigen die het wel aan de orde stelt. Nu nog zonder veel gevolg, maar dat kon weleens anders worden.

Paul Verhaegh

GERELATEERDE ARTIKELENMEER VAN DEZE AUTEUR

12 REACTIES

  1. Een zuil is niets anders dan een groep. En polderen is polderen. Misschien hebben de problemen meer met het polderen te maken. De mensen aan de top van om het even welke groep hebben waarschijnlijk altijd al de dienst uitgemaakt. Alleen vroeger werd dat gepikt en nu niet meer indachtig de woorden van Kok luidende “we pikkek het niet meer”.

  2. En Paul mocht je het over de klimaatagenda willen hebben, zeg dat dan. Lijkt mij een prima onderwerp.

  3. Is ‘de maatschappij’ dan geen zuil in de sociale orde?
    De één wordt voor maatschappelijke paal gezet om eraan te duwen of trekken, de ander gebruikt die paal (zuil) als ruggensteun.

    Ik kan zo een andere paal (zuil) bedenken, ter vervanging. Sterker, dat deed ik vanmorgen al, nog voor het bovenstaande artikel online verscheen. Een vooruitziende blik geciteerd:

    —

    Ieder individu als een bolvormige kaars die primair zichzelf met ijzeren zelf-discipline ondersteunt. Die kaars als model van een globe, een belevingswereld. Met daaronder jezelf als houder, met zo’n stevige punt (inclusief weerhaken) die je jezelf in je aars steekt om jezelf er doorlopend te herinneren dat je aan je bovenkant het licht van inzicht kunt verspreiden en niet te beroerd moet zijn om een ander eens vlammend te woord te staan. Ingeval van pijnlijke noodzaak, zodat onverteerbare zaken er niet aan de onderkant uit hoeven als je er schijtziek van wordt. Via het linkje dat ik zojuist opnam kun je eigen ogen zien dat zo’n kaars een waar kunstwerk kan worden.

  4. Wat nu als gewone mensen zichzelf kunnen wapenen met bepaalde kennis? Dan kan een soort gewapende betonrot ontstaan waardoor de maatschappij uit elkaar valt en op schier wonderbaarlijke wijze een andere vorm aan kan nemen. Ieder individu onafhankelijk, zelfstandig. Andere koek dan werkgever of werknemer.

    jhon [6] reageerde op deze reactie.

  5. In het verhaal over zuilen oftewel steunpilaren zit een nogal rottige dubbele bodem. Hier een indicatie, overheidsmachines als sloopbedrijven van gezinnen die hun gedrag op vermeende terroristen projecteren:

    Kennelijk is het een heuse traditie om van een gezin een soort Ground Zero te maken, bijgenaamd een hypocenter. Of hippo-center met paarden die derden proberen te temmen, voor zover dat lukt. Want sommige ouders en kinderen kunnen zich tot draken ontpoppen.

    Door dwingende invloeden van buitenaf kan een gezin als het ware opnieuw gevormd worden. Zoals bij 9/11 de Twin Towers met nog wat andere torens werden afgebroken en als een Phoenix uit de as herrezen in een uiterlijk mooiere vorm. Hoewel het nog maar de vraag is of het innerlijk is verbeterd. Het is als bij een vrouw: Kleding en make-up zegt vrijwel niets over het innerlijk.

    Waarom glunderen allerlei mensen om een buitenkant, terwijl de toestand van het originele, ooit puur en ongeschonden innerlijk misschien wel om te huilen is? Denk daar eens aan, als je opgemaakte vrouwen en dikdoenerige mannen ziet. Het is niet alles goud en zilver wat blinkt. Verpakking met uiterlijkheden kan zeer misleidend zijn.

  8. @jhon [6]: Middels o.a. Wob-verzoeken hebben we gemerkt dat zelfbestuur van het ‘lichaam van de staat’ als een staatsgeheim wordt behandeld. Antwoorden in de vorm van ontwijkende lulverhalen. Andersom wordt wél openheid van zelf-bestuur verwacht en liefst geëist, á la “ze willen alles van je weten”. Maar ja hé… op spionage volgt contra-spionage, op staatsgeheimen volgen staatsgeheimen. Oorzaken en gevolgen.

    Als het aankomt op persen, afpersen en uitpersen, dan lijkt het wel een beetje op de Constipation blues 😀

  9. Is het niet opvallend dat overheidsorganisaties altijd maar orakels zoeken? En Oracle databases gebruiken om schier magisch informatie in kwijt te kunnen en tevoorschijn te toveren? Het is een dure grap vanwege het verdienmodel. Volgens de huidige website van Oracle:

    “Oracle Q1 GAAP earnings rise 13%, non-GAAP earnings up 18%”

    Kennelijk lopen de niet-slaapverwekkende inkomsten net wat beter. Of heb ik dat nou verkeerd vertaald?

    Misschien is die gedachte wel een beetje hetzelfde als de maatschappelijke tredmolen: Is het slaapverwekkend, dan sukkelt het verder. Kan iemand leren of anderszins bevredigende resultaten boeken, dan loopt het allemaal wat beter, of misschien beter, prettiger. Is het onbevredigend, dan loopt de boel vast. Muurvast. Misschien omdat er dan tegen een muur aangelopen wordt? En muren zijn er veel! Als status-symbool.

  10. De Fylosoof Solon, heeft ver voor onze jaartelling nieuwe wetten opgesteld voor de politiek, democraties, met een Despoot, het werkte allemaal maar even, hij kon helaas de mensen niet veranderen, U kunt dit zelf lezen, en U zelf overtuigen, 2500 jaar is er niets wezenlijk veranderd, zijn perikelen zijn de zelfde als de onze, mensen !

  11. @Nico [7]: Inderdaad. De overheid pleegt voortdurend brandschatting op individuele personen. Betaal je niet, dan volgt systeemstraf, uiteindelijk de politie aan de deur als executeur van de landheer in Rutteland.
    De maatschappelijke vrede bestaat alleen omdat werkende personen de brandschatting gedogen. Het moment dat het gedogen stopt is explosiever en heter dan welke klimaatagenda voorspelt.
    En er bestaat ook geen maatschappij meer en vrede is het nooit geweest. Verder is het een prima zaterdag, gewoon doorgaan (dixit Barry).

    Nico [12] reageerde op deze reactie.

  12. @js mill [11]: Brandschatting is een heel, heel oude traditie. Adel werd ooit tot verstandshuwelijken gedwongen, strategische huwelijken en miste daardoor de onvervalste liefde (á la het verhaal Romeo en Julia). Vervolgens misbruikte adel soms (of vaak?) de onvervalste liefde tussen gewone mensen als breekijzer (brandschatting) om de zin door te kunnen drijven.

    Onderstaand een vanmorgen geschreven stukkie over de ene moraal die de andere moraal niet is.

    —

    John McCain: een havik mét moraal. Hardboiled kennelijk. Volgens dit essay hoopten veel Amerikanen dat dankzij hem het centrum van ‘de eer van een groot land’ had standgehouden. En was hij een anachronisme, oftewel iemand die niet in zijn tijd thuishoorde. Wat zowel voor- als nadelen heeft.

    “Een anachronisme suggereert dat de tijd waarin we gevangen zitten ook een andere kant op had kunnen gaan. Dat is een mooie gedachte.”

    Als de tijd waarin ‘we’ (wie ‘we’ dan ook is) ongezond of ronduit schadelijk is, dan kan de tijdslijn ook een andere richting op gestuurd worden. Dat is een praktische gedachte, hoewel niet per sé makkelijk of mooi.

    Het karakterbeeld van John McCain is iemand die niet trouw was aan zijn ‘andere helft’, maar haar na een affaire en echtscheiding inruilde. Wel was hij trouw aan zijn land. Het centrum van zijn leven hield geen stand.

    Het is opmerkelijk dat onvervalste liefde tussen man en vrouw, en gezonde verhoudingen tussen leden binnen een individueel gezin, voor groepen (zoals families en andere organisaties) het kind van de rekening dient te zijn.
    Onvervalste liefde is een kracht die bij afpersing van levensenergie en levensjaren tot een breekijzer wordt gemaakt. Dat gebeurt via subtiele manipulatie zoals “denk aan je…” waarbij oorzaak en gevolg wordt omgedraaid, en via openlijke dwang en ‘desnoods’ geweld.

    Het Romeinse christendom is erom bekend: Volgens het boek Openbaringen zal wie niet gemarkeerd is als loyaal groepslid niet mogen kopen en verkopen (markering bekend als ‘het teken van het beest’). Dit soort afpersingspraktijken gaan ten koste van onvervalste, pure liefde. Een praktijk alsof duisternis licht probeert te verdringen in plaats van andersom. Duistere figuren die zich van dekmantels bedienen zouden niet graag zien dat dit aan het licht komt. Want het kan het daglicht niet verdragen.

    Een havik mét moraal? Klinkt mooi. Maar een havik heeft twee vleugels, zoals pure liefde niet zonder twee liefhebbers kan. It takes two to tango. Dat loslaten of uit elkaar proberen te scheuren is een ordinaire wreedheid. John McCain was blijkbaar als een havik die onderweg één van zijn vleugels verving. Uit onwetendheid, onmacht of om wat voor reden dan ook.

Comments are closed.