Pim Fortuyn zei het al in 2001:
“Ik zal niet zeggen dat Nederland vol is, maar wel behoorlijk druk. In mijn ogen zelfs een beetje te druk”.
Dat mensen de keuze hebben zich al dan niet aan de overheersende invloed van anderen te onttrekken, is een belangrijke voorwaarde voor individuele vrijheid.
Duizenden jaren was het mogelijk om verder te trekken als medemensen te opdringerig werden. Grote delen van de Aarde waren nog onbewoond en staten hadden lang niet overal gezag. Tegenwoordig is het echter heel lastig om nog ergens in vrijheid te kunnen leven. Ondernemende ‘colonistas’ proberen het in dunbevolkte streken, zoals Galicië in Spanje, maar ook daar heb je met een overheid en wettelijke regels te maken.
Libertariërs vinden echter, dat in een vrije samenleving de overheid, als zaakgelastigde van de burgers, niets over individuele burgers te zeggen heeft. Burgers hebben immers niet het recht elkaars leven te bepalen. De hun vertegenwoordigende instituties dus ook niet.
In principe kan de vrije markt voorzien in de meeste van onze behoeften. Daar is dan geen overheid voor nodig. De overheid richt zich met name op het leveren van die produkten en diensten waarin de vrije markt per definitie niet kan voorzien, omdat zij niet kan verhinderen, dat mensen die er niet voor betalen, de zogenaamde freeriders, toch er van gebruik maken. Er is in de vrije markt dan geen sluitende business case voor te bedenken.
Deze publieke goederen en diensten waren van oudsher het leveren van rechtsorde en veiligheid. Ook zaken als infrastructuur en media (dijken, wegen, riolering, water-, telecom- en energie-netwerken, lichtbakens voor de scheepvaart, analoge radio- en tv-uitzendingen) en vuurwerkshows behoorden ertoe.
De financiering vond en vindt plaats via een verplichte bijdrage (belasting), die moet worden betaald of burgers nu van de dienst gebruik maken of niet. Er bestaan doelbelastingen, maar de meesten gaan in de algemene middelen en komen niet altijd ten goede aan degenen die ze hebben opgebracht.
Technologische of maatschappelijke ontwikkelingen zorgden ervoor, dat sommige publieke goederen en diensten toch door de vrije markt werden verzorgd en anderen weer onder overheidsbeheer kwamen. Denk daarbij aan de tol voor de NL tolwegen uit het begin van de vorige eeuw. Die werd op verzoek van de automobilistenvereniging ANWB vervangen door een wegenbelasting via de overheid. Automobilisten vonden dit een praktischer manier van betalen. Dit zou nu door de invoering van automatische elektronische betaling bij het gebruik van een weg weer kunnen worden teruggedraaid.
Het probleem met de dienstverlening door de overheid is, dat de overheid een monopolist is die zijn geld toch wel binnenkrijgt. Zij voelt dus niet de behoefte erg veel moeite te doen om de burger tegemoet te komen. De terugkoppeling via het parlement en verkiezingen eens in de vier jaar blijkt niet erg effectief. Het resulteert in een gigantische bureaucratie, gebrekkig aanbod met weinig keuze en slechte kwaliteit, enorme wachtlijsten, slechte service, torenhoge kosten en hele volksstammen die zich onrechtmatig aan het systeem verrijken.
Een aanbod uit de vrije markt heeft al deze nadelen niet, maar de publieke goederen en diensten kunnen zoals gezegd per definitie niet door de vrije markt worden verzorgd. Mensen moeten het dan of zonder de desbetreffende dienst doen of de aanzienlijke nadelen van de overheid als monopolist voor lief nemen.
Daar komt nog bij, dat de overheid zich om politieke redenen steeds meer terreinen toeeigent die helemaal niet tot de publieke goederen en diensten behoren. Typische voorbeelden zijn kunst en cultuur, het onderwijs, de gezondheidszorg en de sociale zekerheid. Deze sectoren kunnen prima door de vrije markt worden verzorgd zonder last te hebben van freeriders.
Libertariërs maken op zowel dit praktische vlak bezwaar tegen de overheid als op principieel gebied. Met welk recht bemoeit de overheid zich met het leven van de inwoners van een land?
Dit is een essentiële vraag omdat ieder individu soeverein is. Niemand anders heeft het recht diens leven te bepalen, dus ook een zaakgelastigde als de overheid niet.
De overheid beroept zich gewoonlijk op een sociaal contract dat het mandaat vormt dat burgers hun overheid zouden hebben gegeven. Dit vereist evenwel de individuele instemming van iedere burger. Burgers zonder sociaal contract zouden dan buiten de jurisdictie van de overheid moeten vallen. Daar is echter geen sprake van.
Een tweede mogelijkheid is, dat alleen grondeigenaren het recht hebben om regels te maken voor een ieder die zich op hun grond bevindt. Zij kunnen de overheid hebben gemachtigd om hun zaken te behartigen. Deze mogelijkheid is aannemelijker dan het sociaal contract.
Nu zal de meeste grond op Aarde oorspronkelijk zijn gehomestead toen de mens zich vanuit Afrika over de nog dunbevolkte aardbol verspreidde.
Van deze grondstukken zullen er veel door diefstal, fraude of geweld in andere handen zijn gekomen. Andere grondstukken zullen zijn gekregen, overgeërfd of netjes gekocht. In deze laatste drie gevallen staat vast wie de rechtmatige eigenaar is. Bij diefstal, fraude of geweld is bepalend of de rechtmatige eigenaar dan wel diens rechtmatige erfgenamen het grondstuk nog claimen. Zo claimen de Palestijnen na ruim 100 jaar nog altijd de grond die indertijd door de Britten onrechtmatig werd weggegeven aan Joodse immigranten.
De staat Israël is daardoor illegaal. Zodra de Palestijnen hun claim laten vallen verandert dit. Waarom? Als een dief iets steelt en de oorspronkelijke eigenaar laat zijn eigendomsclaim vallen dan valt het eigendom vrij en kan het in principe door iedereen worden gehomestead. De dief heeft het al in bezit en wordt zo de rechtmatige eigenaar.
Dus als een volledig grondgebied van een land ooit is veroverd en de vorige eigenaren maken er geen aanspraak meer op dan is de veroveraar gerechtigd om de inwoners van het gehele gebied zijn regels op te leggen. Dit is pas legitiem als de claim op de grond niet langer wordt betwist, zoals tijdens de Duitse bezetting van NL wèl het geval was. De door de Duitsers ingestelde wetgeving was toen illegaal en het gewapende verzet tegen de bezettingsmacht was legaal. Vervalt de eigendomsclaim van de vorige eigenaar echter dan ontstaat een nieuwe status quo.
Dit is de feitelijke juridische basis voor de meeste landen ter wereld. Burgers hebben dan niet het recht zich tegen de regels van de rechtmatige overheid te verzetten. Zij zijn immers geen eigenaar van de grond. Dat worden ze meestal ook niet als ze een grondstuk binnen een land kopen. Voor het volledige eigendomsrecht, dat hen vrijwaart van de wetten, regels en belastingen van het land, moeten zij immers een zogenaamde ‘allodial title‘ verwerven.
Maar weinig landen bieden die mogelijkheid. En emigreren kost altijd veel tijd, geld en moeite, terwijl de kans op daadwerkelijke verbetering klein is, aangezien andere landen weer andere dwingende regels hebben.
Je afscheiden binnen een land, meestal met geweld, is uiteraard mogelijk, maar alleen rechtsgeldig als het land haar eigendomsclaim op die grond laat vallen. Landen zullen dat minder snel doen dan individuele grondeigenaren en hebben daar ook een veel langere adem voor. Je kan er de hulp van machtiger vrienden bij inroepen, zoals de Russische separatisten in de Donbas in Oekraïne doen, maar ook die hulp is illegaal, totdat het land de afscheiding erkent en er twee landen zijn ontstaan.
Er zijn dus weinig opties om je als vrijheidslievende burger aan de collectieve dwang van de staat te onttrekken. De landmassa op Aarde is juridisch behoorlijk dichtgetimmerd.
Het meest belovend is daarom geheel met een schone lei te beginnen door de internationale wateren van de oceanen te koloniseren. We laten dan de verouderde landlocked natiestaten met hun falende democratieën en hun territoriale oorlogen achter ons en gaan een nieuwe fase in van de ontwikkeling van de mensheid, voordat we in de eeuwen daarna de Aarde voorgoed verlaten om het heelal te koloniseren.
Als het je in een bepaalde oceaanstad niet bevalt, koppel je je houseboat los en ga je elders kijken. Overheden moeten dan echt moeite doen om hun burgers te behouden. Slechte overheden verdwijnen zo automatisch en goed bestuurde oceaansteden groeien met gelijkgestemde mensen. Een hele verbetering ten opzichte van de huidige situatie!
Seasteading: Why Floating Cities are the Next Frontier
“Governments are the only technology which does not make progress rapidly and peacefully. (-)
The most important factor to our lives is not our talent or education, it is the arbitrary tax farm where we’re born, left over after some old war, that draws an invisible line between us and others who would transact with us (-) If you can vote with your house, governments will compete to attract citizens. Public servants will become something they have never been before: servants of the public!”
Braindrain!
https://tinyurl.com/5kuy9mk2
Het libertarisme van sommigen spoort toch net zomin als het statisme, als ik dit zo lees.
Het strekt zich uit van zelf je boerderijtje opzetten en wortels uit je eigen tuintje eten van de low brow community, tot en met het koloniseren van de ruimte en voorgoed verlaten van de aarde van de nerd space-cadetten. Het heeft ook soms wel een gelijkenis met de techno-utopia van sommige WEF figuren. De ene is een utopia van centralisatie en collectiviteit, de andere één van totale decentralisatie en anarchisme. Waar ‘big data’ de heilige graal is van WEF cadetten, is ‘vrije markt’ de heilige graal van een Libertarisch nerdisme.
Dat ‘de ruimte koloniseren en voorgoed de aarde verlaten’ van libertarische space-cadetten, dat is toch wel een vreemde eend in de bijt van het libertarisme, dat toch wars zou moeten zijn van ideologische leiding zoals ‘ga heen en koloniseer de ruimte’.
@Johannes,
Je kan in reacties zetten wat je wil, maar hou het svp een beetje on topic. Deze artikelen zijn bedoeld als discussiestukken. Als je de visie niet deelt, of juist wel, maar je vind de argumentatie krakkemikkig, dan is een onderbouwing van je kritiek zeer welkom.
Ter verduidelijking, de heilige graal van het libertarisme is vrijheid. Het ontbreken daarvan was de motivatie van de Founding Father’s om Europa te verlaten en naar de Nieuwe Wereld te trekken. Om dezelfde reden zullen mensen de oceanen koloniseren en later de ruimte. De drijfveer is dus de libertarische ideologie van de vrijheid en geen andere.
The Philosophy of Liberty
https://youtu.be/M9srplWe_QQ
Verder wijs je wel op de transhumanistische ideologie van de WEF technocraten, maar dat is een misvatting. Seriemoordenaars gebruiken vaak messen, maar dat maakt van een chef-kok nog geen seriemoordenaar. Technologie is in principe waardevrij. Het gaat er om hoe technologie wordt ingezet.
Technologie is niet waardevrij. De mens ontwikkeld een technologie of instrument omdat hij waarden heeft, hij maakt het voor het inzetten voor taken en doelen die allemaal worden gesteld op basis van waarden.
U maakt hierbij de volgende fout: wat u eigenlijk wil zeggen is dat een technologie, om het maar even zwart-wit te stellen, voor een goed of slecht doel gebruikt kan worden. Maar dat is wat anders dan waardevrij. Er is dus geen enkele technologie waar niet een soort van menselijke waarde achter zit.
Wat essentieel is aan het WEF, is het pushen van technologie, op basis van een kliek die doelen aan het stellen is voor de samenleving. Doelen aannemen en stellen voor de samenleving.
‘een nieuwe fase in van de ontwikkeling van de mensheid, voordat we in de eeuwen daarna de Aarde voorgoed verlaten om het heelal te koloniseren.’
Ik neem dit niet heel serieus eigenlijk, maar ik kaart maar aan dat hier nogal wat grandioze doelen worden gesteld.
Wat essentieel is aan het WEF, is het volgende: de technologische revoluties zover zijn revoluties die spontaan zijn ontstaan, op basis van een aantal belangrijke wetenschappelijke uitvindingen (stoom als energie, fossiele brandstof, electriciteit). Naderhand hebben historici aan die ontwikkelingen een naam gegeven, eerste revolutie, tweede revolutie,etc.
Wat de WEF nu doet is a priori een vierder revolutie verklaren, wat eigenlijk betekent dat de ontwikkeling in de technologie nu centraal gestuurd gaat worden. I.p.v. dat die ontwikkeling zoals voorheen decentraal ging, kaapt men nu ontwikkelingen en wil men die centraal sturen.
Dus mijn argument is dat waar de mensheid heen gaat met de technologie, dat moet niet gecentraliseerd worden. Dus we hebben geen noodzaak aan toekomstprofeten die voor iedereen denken te kunnen spreken.
‘Om dezelfde reden zullen mensen de oceanen koloniseren en later de ruimte.’
Omdat er ergens geen vrijheid is, trekt men ergens anders heen, dat is geenszins noodwendig. U brengt het als noodwendig. Vrijheid is iets om voor te vechten daar waar je op dat moment bent, niet om steeds te vluchten om het ergens anders weer te proberen te verkrijgen. De aarde is plentyfull, er is genoeg ruimte en er zijn genoeg bronnen voor iedereen om een goed en vrij leven te leiden.
U bent wellicht van de Star Trek en Space Oddysee generatie?
@Johannes,
Bedankt voor je toelichting. Er vallen mij 3 tegenstrijdigheden op in je betoog:
1. Cultuur geeft mensen waarden en levensdoelen. Zij richten hun leven daar naar in. Zij ontwikkelen die inzichten in interactie met andere mensen. Die interactie wordt gedreven door wederzijds voordeel. Je gaat een relatie aan als die je meer oplevert, in materieel of immaterieel opzicht, dan hij je kost. Waarom denk je, dat dit economische gedrag van mensen bij de culturele ontwikkeling anders is?
2. Je stelt, dat techniek en de ontwikkeling van technologie niet waardevrij is, omdat mensen technologie ontwikkelen met bepaalde doelen voor ogen. Dat laatste klopt, maar dat wil niet zeggen, dat diezelfde technologie niet voor een heel ander doel ingezet kan worden. Je kan biometrie, een geimplanteerde ID chip of een DNA-database gebruiken om mensen te volgen en te controleren, maar je kan deze technieken ook gebruiken om je eigendomsrecht te waarborgen.
Als je feitelijke bezwaar het opleggen van een bepaalde technologie is, zoals bijv CBDCs, dan staat dat los van de technologie an sich. De DDR was een gruwelijke controlestaat zonder al die moderne techniek. De Stasi gebruikte ouderwets handwerk en pure machtspolitiek om de ene helft van de bevolking de andere helft te laten controleren.
3. Je geeft aan, dat we het uitgebreid over de ontwikkeling van de overheid hebben gehad. Jij komt op basis van de ideeën van Spencer uit op het klassiek liberalisme dat een kleine, elitaire overheid voorstaat. Toch is het een bewezen feit, dat een dergelijke bestuursstructuur net zo min functioneert als de huidige democratie. Waarom houd je dan toch aan dit idee vast? Je wil mensen vanuit een minarchistische overheid blijkbaar een bepaalde culturele ontwikkeling opleggen. Hoe rijm je dat met je afkeer van staatsdwang?
Vind je het niet veel logischer om mensen zelf te laten beslissen welke vorm van overheid, als ze al een overheid nuttig achten, hun voorkeur heeft, zoals het panarchisme van De Puydt bepleit? Zodra mensen met hun voeten kunnen stemmen, blijven toch uiteindelijk alleen overheden in stand die mensen vrijwillig accepteren? Dan ben je toch af van al die eeuwige onvrede en die bloedige revoluties?
@Johannes,
Bedankt voor je toelichting. Er vallen mij 3 tegenstrijdigheden op in je betoog:
1. Cultuur geeft mensen waarden en levensdoelen. Zij richten hun leven daar naar in. Zij ontwikkelen die inzichten in interactie met andere mensen. Die interactie wordt gedreven door wederzijds voordeel. Je gaat een relatie aan als die je meer oplevert, in materieel of immaterieel opzicht, dan hij je kost. Waarom denk je, dat dit economische gedrag van mensen bij de culturele ontwikkeling anders is?
2. Je stelt, dat techniek en de ontwikkeling van technologie niet waardevrij is, omdat mensen technologie ontwikkelen met bepaalde doelen voor ogen. Dat laatste klopt, maar dat wil niet zeggen, dat diezelfde technologie niet voor een heel ander doel ingezet kan worden. Je kan biometrie, een geimplanteerde ID chip of een DNA-database gebruiken om mensen te volgen en te controleren, maar je kan deze technieken ook gebruiken om je eigendomsrecht te waarborgen.
Als je feitelijke bezwaar het opleggen van een bepaalde technologie is, zoals bijv CBDCs, dan staat dat los van de technologie an sich. De DDR was een gruwelijke controlestaat zonder al die moderne techniek. De Stasi gebruikte ouderwets handwerk en pure machtspolitiek om de ene helft van de bevolking de andere helft te laten controleren.
3. Je geeft aan, dat we het uitgebreid over de ontwikkeling van de overheid hebben gehad. Jij komt op basis van de ideeën van Spencer uit op het klassiek liberalisme dat een kleine, elitaire overheid voorstaat. Toch is het een bewezen feit, dat een dergelijke bestuursstructuur net zo min functioneert als de huidige democratie. Waarom houd je dan toch aan dit idee vast? Je wil mensen vanuit een minarchistische overheid blijkbaar een bepaalde culturele ontwikkeling opleggen. Hoe rijm je dat met je afkeer van staatsdwang?
Vind je het niet veel logischer om mensen zelf te laten beslissen welke vorm van overheid hun voorkeur heeft, zoals het panarchisme van De Puydt bepleit? Zodra mensen met hun voeten kunnen stemmen, blijven toch uiteindelijk alleen overheden in stand die mensen vrijwillig accepteren? Dan ben je toch af van al die onvrede en die bloedige revoluties?
Sorry, dubbele post. Deze kan weg.
“Die interactie wordt gedreven door wederzijds voordeel.”
“Waarom denk je, dat dit economische gedrag van mensen bij de culturele ontwikkeling anders is?”
Je kunt bij culturele ontwikkeling niet spreken over ‘voordeel’ in de zin van voordeel in economische termen. Efficiëntie van distributie en efficiëntie van productie zijn voordelen in een markteconomie. Bij cultuur is dat niet van belang. Competitie, winst, prijs, vraag en aanbod, allemaal meetbare zaken zijn niet van belang in cultuur, en in zoverre enigszins vergelijkbare zaken aan bod komen, in zoverre er een analogie kan worden gemaakt, zijn dat geen factoren van ultiem belang..
“Toch is het een bewezen feit, dat een dergelijke bestuursstructuur net zo min functioneert als de huidige democratie. Waarom houd je dan toch aan dit idee vast? ”
Dat iets niet functioneert is nogal een ruim begrip, wanneer functioneert iets niet, als het niet perfect is?
Alle systemen gaan op lange termijn over in een ander systeem. De mens is simpelweg tot nu toe niet in staat geweest om een perfect systeem op te zetten. Dus ik ga altijd uit van de minste van de kwaden. Kapitalisme is ook verre van perfect, het leidt tot gigantische overproductie, en er zitten nogal wat kwaden aan, maar in het algemeen zijn die kwaden veel minder dan de van socialisme en communisme.
Kapitalisten houden zich net zoveel bezig met het manipuleren van mensen en groepen mensen als statisten. Kapitalisten hebben een zeer uitgebreide industrie waar de mens intensief wordt bestudeerd, hoe die gemanipuleerd kan worden, net zoals statisten dat doen. Niettemin blijft kapitalisme toch de meeste voordelen bieden.
Maar goed, er bestaat niet zoiets als een bewezen feit dat een bestuursstructuur niet werkt (we hebben het niet over bedrijven hier, waar dingen meetbaar zijn). Het is een kwestie van een mening, die op zich weer is gebaseerd op waardes. Alleen fysieke wetenschap Leidt tot harde feiten.
“Dan ben je toch af van al die onvrede en die bloedige revoluties?”
Dat lijkt me nogal extreem simplistisch. Het probleem zit in de menselijke natuur. De mens is een ondankbaar wezen, er zijn nu nog een massa mensen die kapitalisme en vrije markt de schuld geven van problemen, notabene terwijl men elke dag geniet van de rijkdom die het brengt. Notabene nadat het een verhoging van de levensstandaard heeft gebracht die geen historisch precedent kent. En wat dacht u van woke? Er zijn mensen die altijd ontevreden zijn, altijd keet willen schoppen, altijd van andermans zakken willen teren, altijd de macht willen grijpen of de ander de wet willen dicteren, zowel onder de gewone man als onder elites.
In een bedrijf behoren de besten de hoogste functies in te nemen, in de bestuursstructuren in de samenleving hetzelfde.
“Je wil mensen vanuit een minarchistische overheid blijkbaar een bepaalde culturele ontwikkeling opleggen. Hoe rijm je dat met je afkeer van staatsdwang?”
Een kleine overheid zou zich niet met culturele ontwikkeling bezig houden, het zou bestaan uit een elite, maar die zouden zich niet bezig houden met het opleggen van cultuur. Uw en mijn kapitalisten, die immers genoeg geld over hebben, die zouden dat doen, met het geld dat zij over hebben.
U, en waarschijnlijk andere libertariers, vergeten blijkbaar dat kapitalisten kapitaal vergaren, en dat kapitaal ook macht is. Degene die meer kapitaal heeft, heeft meer macht. Het kapitaal dat een grootkapitalist als winst heeft, dat stelt hem er toe in staat om zijn nageslacht hoger onderwijs te bieden, en kennis is macht.
Grootkapitalisten vormen zo dus elites, en die elites kunnen instituten financieren, universiteiten opzetten, cultuur sponsoren, dat is allemaal macht en invloed.
Als u zegt, of bedoeld te zeggen, dat bestuurlijke elites per definitie verkeerd gaan, dat men per definitie die macht gaat misbruiken, dan heeft u per deze ook een probleem, aangezien kapitalisme ook een elite produceert die meer macht uit kunnen oefenen dan de gewone mens.
Het vreemde is dat er in het anarchistisch libertarisme iets lijkt te zitten van een ideaal van een klasseloze samenleving, zoals dat wordt gepredikt door de tegenhangers, de ideologieën voor een proletariaat (Marxisme etc). Maar kapitalisten vormen per definitie klasses, die macht uitoefenen in een samenleving. Niks mis mee wat mij betreft. Vrijheid = macht.
Libertarisme is dus een vorm van klassiek liberalisme, wat in de twintigste eeuw tot technicisme is
verworden, en in de tweede helft van de twintigste eeuw langzaam aan gedeeltelijk een utopisch tech-nerd karakter heeft gekregen (vergelijkbaar met de tech utopia van het transhumanisme, maar dan zonder singularity). Men neemt dus het trendy tech-utopianisme over.
Zo hoorde ik een trendy libertariër ooit roepen dat patenten niet meer toegepast zouden moeten worden omdat dat de vooruitgang tegen zou houden. Volgens die losgeslagen anarchist (product van democratie, zoals Plato al betoogde) zouden we al lichtjaren verder zijn gua ontwikelling ware het niet door patenten. M.a.w., we zouden wellicht al op Mars leven… (hoeveel lichtjaren is dat?).
Dat tech-nerdisme vindt zijn oorsprong in de fantasieën van tech radicalen, libertarische accelerationisten (accelerationism) zoals Nick land. Nick Land had vroeger een ruimte ergens in de kelder van een universiteit waar hij met andere leeghoofdige tech-nerd jongeren flink wat drugs en party festiviteiten had, waarbij men onder het genot van drugs er flink op los fantaseerde over een accelererend futurisme.
Zover ik weet heeft de man, net zoals andere voormalige libertarische tech-fantasten zich inmiddels aangesloten bij de niet libertarische tegenpartij, het soort van WEF futurist fantasten. Vandaar ook dat ik betoog dat de twee veel met elkaar gemeen hebben.
Het klopt, dat er binnen het libertarisme controversiële onderwerpen zijn (bijv abortus, interventionisme, intellectueel eigendomsrecht), maar als je die standpunten goed analyseert op basis van het NAP, het eigendoms- en het zelfbeschikkingsrecht blijkt dat sommige standpunten niet goed houdbaar zijn.
De opvatting, dat ideeën zonder toestemming van de bedenker door iedereen kunnen worden gebruikt, omdat dit geen schade voor de bedenker zou opleveren, is er zo een. Gelukkig zijn er ook genoeg libertariers die immaterieel eigendom net zo erkennen als materieel eigendom.
Opvallend vind ik wel, dat je niets zegt over de kern van het artikel, nl de ontwikkeling van het verschijnsel overheid. We zijn het eens, dat democratie geen goede ontwikkeling is. Het is echter een logisch gevolg van het willen vermijden van de bloedige revoluties in traditionele (klassiek liberale) staten. Maar niemand is echt tevreden over de democratie als staatsvorm, dus ook die zal weer verdwijnen. Wat komt er dan voor in de plaats?
In ieder geval is een betere balans tussen vrijheid en zekerheid een brede wens. Voor libertariërs zal méér vrijheid altijd de voorkeur hebben.
M.b.t. de overheid hebben we al genoegd gediscussieerd. Het viel me inderdaad op de kunst en recht volgens dit betoog een zaak zou worden van de vrije markt, en ik heb er al aardig wat commentaren aan gewijd waarin ik uit de doeken doe waarom ik het daar niet mee eens ben. Als ik daar nog eens aan zou beginnen dan zou ik in herhaling vallen.
Aangezien het klassiek liberalisme van Herbert Spencer mijn inspiratiebron is, en dat liberalisme behoorlijk radicaal is, zal er verder weinig verschil zijn over onze opvattingen over overheden.
Toen ik las dat ‘cultuur’ een zaak van de vrije markt zou zijn, dacht ik ‘zucht’, cultuur wordt ook al een markt, men is volledig marktdoorgedraaid. Cultuur is geen zaak van ‘markt’ noch overheid in mijn filosofie. Markt zoals ik al eerder betoogde heeft betrekking op economie, vraag en aanbod, prijs, winstbejag, competitie, schaarste, verbetering van productie (efficiëntie) etc. Cultuur stijgt daar boven uit, economie en markt zijn slechts een voorwaarde daarvoor. Cultuur heeft betrekking op het geestesleven van een groep mensen.
Idd, octrooien zijn ook een zegen voor de maatschappij en niet alleen voor de uitvinder of eigenaar/houder van het octrooi. Immers het geoctrooieerde mag en kan worden gebruikt voor intellectuele activiteiten en kan op die manier weer leiden tot nieuwe en belangrijke inzichten.
” cultuur stijgt daar boven uit, economie en markt zijn slechts, ik herhaal slechts een voorwaarde voor ” zoals bij een huis de fundering bedoel ja dat?
‘zoals bij een huis de fundering ‘
Dat is een goede analogie ja.
@Johannes, dus een huis kan niet zonder fundering zoals cultuur niet zonder economie en markt kan. Hoe kan cultuur daar dan “boven uit stijgen”?
De rest van het huis stijgt boven de fundering uit. De takken van de boom reiken hoog in de lucht, de wortels in de aarde, en de stam ertussen. De organen die de economie van benodigdheden voor het lichaam regelen zitten op een lagere plek, het hart en het hoofd steekt daarboven uit.
Analogieën zin gelijkenissen overigens, een gelijkenis betekent niet dat het helemaal gelijk is.
Dat iemand iets roept, ook al is die persoon trendy, maakt het nog niet waar. Misschien weet hij of zij er niets vanaf wat vaak bij immaterieel eigendom het geval is.
Zou je niet ergens in de binnenlanden van Rusland kunnen “verdwijnen” om daar volledig zelfvoorzienend en zo defacto “vrij” te leven? Het is al eens vertoond: een familie is 1936 gevlucht en leefde decennia lang onopgemerkt in Siberië. https://en.wikipedia.org/wiki/Lykov_family
@Prepperoni,
Zeker! Zoiets is zelfs binnen de EU mogelijk als je ouders je bij je geboorte niet hebben aangegeven en je dus niet in de overheidssystemen voorkomt. Er zijn ook speciale bureau’s die je tegen forse betaling een andere identiteit, inclusief plastische chirurgie en valse paspoorten, kunnen geven. Je verdwijnt dan gewoon van de radar.
overigens is zelfvoorzienend leven meestal een leven op een veel lager welvaarts- en welzijnsniveau dan je nu gewend bent. Arbeidsdeling is niet voor niets uitgevonden. Je moet altijd vrijheid afwegen tegen welvaart en zekerheid. De meeste mensen kiezen voor het laatste.
@Johannes,
Let svp op, dat we niet langs elkaar heen praten. Ik vroeg waarom de normale interactie van mensen, die altijd op wederzijds voordeel is gericht en op alle denkbare terreinen geldt, van het kopen van een brood tot het aangaan van een liefdesrelatie of het luisteren naar een concert, bij de vorming van een cultuur anders zou zijn.
Jij stelt, dat zodra het culturele ontwikkeling betreft mensen niet meer kijken naar economische aspecten. Waar kijken ze dan wel naar? Je leest toch een goed boek omdat het je inspireert en plezier geeft? Als dat niet zo is, stop je toch met lezen? Hoe is dit gedrag anders dan zuivere economie?
@Johannes,
Ik vroeg je waarom je voor een minarchistisch systeem kiest, dat nu juist bewezen heeft revoluties te veroorzaken. Democratie was daarvoor de oplossing, maar geeft mensen nog altijd niet de vrijheid die ze wensen.
Wat is er dan logischer om mensen geen systeem op te leggen, maar ze er zelf één te laten kiezen? Dat is wat panarchisten en seasteaders voorstellen. Die laatsten bieden een praktische oplossing (stem met je voeten). Wat heb je daar op tegen?
@Johannes,
Je stelt, dat het kapitalisme evengoed een machtige elite produceert die de samenleving beheerst. Dat is een merkwaardige misvatting. In een vrije samenleving vinden alleen vrijwillige transacties plaats. Criminele dwang zal door de markt automatisch worden bestreden, omdat dit voor iedereen meer winst oplevert dan wanneer een kapitalistische elite alleen winst voor zichzelf genereert. Je kan nog zoveel geld en invloed hebben, niemand is machtiger dan een markt van 8 miljard vrije individuen.
Alleen onder het huidige corporatisme kan zo’n criminele elite in stand blijven. De staat legitimeert immers inbreuken op fundamentele rechten, zoals het eigendomsrecht en het recht op zelfbeschikking. In een vrije markt wisselen rijken en armen voortdurend van plaats, omdat ondernemende armen snel rijk kunnen worden en rijke ondernemers fouten kunnen maken of gewoon pech kunnen hebben en dan failliet gaan.
PS in een vrije kapitalistische economie kan geen overproductie optreden. Ook monopolies of kartels zijn daarin niet mogelijk. De nadelen die je noemt zijn uitsluitend mogelijk binnen een onvrije markt. Je moet eerst begrijpen wat vrijheid is, voordat je een oordeel over maatschappijstructuren kan geven.
Er is niets tegen een elite maatschappij als mensen daar zelf voor kiezen. Zo’n idee is echter volstrekt verwerpelijk, als je het wil opleggen, hoe goed je bedoelingen (verminderen van het lijden) ook mogen zijn. Zoals je weet, is de weg naar de hel geplaveid met goede voornemens.
__________
“I hold it anybody’s inalienable right to go to hell in his own way”
~ Robert Frost (American poet)
“Dat is een merkwaardige misvatting. ”
Geen misvatting, meer geld is meer invloed uit kunnen oefenen. Daar is niks mis mee, de natuur is hiërarchisch. U denkt te zwart-wit, u haalt er gelijk criminaliteit bij, kartels, monopolie, dus onrechtmatig verkregen macht.
Wie voor kapitalisme is, is voor een klasse maatschappij, niet alleen in termen van geld, maar ook verschil in ontwikkeling, en dus verschil in macht. Communisme, socialisme en sociaal-democratie zijn egalitair.
Vrijheid is macht, vrijheid is de vrijheid tot actie (expressie=actie=invloed), actie betekent dus invloed uitoefenen. Over de definitie van vrijheid kan net zo min een verschil van mening zijn als het feit dat 1+1 twee is.
“In een vrije markt wisselen rijken en armen voortdurend van plaats, omdat ondernemende armen snel rijk kunnen worden en rijke ondernemers fouten kunnen maken of gewoon pech kunnen hebben en dan failliet gaan.”
Er is geen sprake van een soort van equal distributie, in de zin dat ‘iedereen aan zijn beurt komt’, en ‘iedereen afwisselend zijn invloed krijgt’, aangenomen dat dat het beeld is dat u schetst. Sommige mensen zijn beter in zaken doen, investeren, en bedrijfsvoering, dat vereist namelijk talent en dispositie, ander mensen zullen daar geen talent voor hebben, en ook niet willen hebben. Er zal dus sprake zijn van klasse vorming, waar iedereen potentieel mee kan doen, maar talent en competentie, dat heeft niet iedereen. Een goed gedeelte van de bevolking is ook inactief, lui, zonder initiatief, durf, doorzettingsvermogen, etc. Geld maakt ook geld. Daarbij hebben ondernemers ook werknemers nodig. Ieder zijn ding.
Daarom zijn veel anarchisten vaak ook geen echte kapitalisten en vrije markt denkers, anarchisten neigen naar gelijkwaardigheid.
Ik werk zelf bijvoorbeeld zelfstandig, ik heb geen enkele drang of talent voor zaken doen, interesse in markt etc. Ik doe dat alleen omdat ik mijn werk zelf wil bepalen, niemand die zegt wat ik moet doen. Ik drijf dus niet op inzicht in de markt en zakelijk talent, maar op zelfstandig vakmanschap.
@ Johannes, je beaamt dat cultuur niet zonder economie kan.
@Johannes,
Bedankt voor je toelichting. Ik denk, dat we hierboven wel hebben vastgesteld, dat de ontwikkeling van politieke systemen niet stilstaat.
De klassiek liberale elite maatschappij is inmiddels vervangen door een schijnbaar egalitair democratie. Dat heeft de eeuwige cyclus van revoluties en bloedvergieten doorbroken, maar niet de individuele vrijheid gebracht waar mensen naar verlangen.
In cultureel opzicht is het zelfs een achteruitgang, dat ben ik met je eens. Maar terug naar de elite maatschappij is geen optie, want dan begint de cyclus weer opnieuw.
De oplossing van de panarchisten en de seasteaders doorbreekt die cyclus wèl. Als het je ergens niet bevalt, stem je met je voeten. Samenlevingen die niet goed functioneren en veel onvrede herbergen, verdwijnen zo automatisch. Het is de volgende stap in de ontwikkeling van de menselijke beschaving naar meer individuele vrijheid.
Dit artikel legt wel de vinger op de zere plek van het libertarisme. Een soevereine mens wil niet door een overheid worden geleefd.
Maar is die eis wel terecht? Zolang je je niet op eigen grond bevindt, ben je niet volledig soeverein. Je moet je immers richten naar de regels van de grondeigenaar, of vertrekken.
Dus als het sociaal contract een fictie is, omdat niet iedere burger het mandaat van de overheid heeft onderschreven, dan geldt zeer waarschijnlijk wèl het recht van de veroveraar. Die is immers 100% eigenaar geworden, toen de veroverden de claim op hun eigendom hebben laten vallen.
Juridisch heeft de overheid dan het volste recht om regels te stellen en belasting te heffen. Libertariërs die dit afkeuren, zitten er naast.
Of niet? Ik vraag het mij af. Het is een essentieel vraagstuk, dat de basis onder het huidige libertarisme kan wegslaan en de noodzaak om je heil elders te zoeken alleen maar kan bevestigen.
@Johannes,
Om het overzichtelijk te houden geef ik samenvattend hieronder aan waar je argumentatie mank gaat:
1. Cultuur is geen economie? Ik lees een boek, omdat het mij inspireert en omdat ik het leuk vind. Als het mij die voordelen niet geeft, stop ik met lezen. Lijkt mij economisch gedrag our sang.
2. Minarchisme is het minst imperfecte systeem? Alle autocratieen hebben tot bloedige opstanden geleid. Mensen willen nu eenmaal vrijheid. Democratie is de doorontwikkeling van de oligarchie. Door iedere 4 jaar nieuwe onderdrukkers te kiezen, worden vernietigende revoluties steeds uitgesteld. Kiezen voor een minarchie is dan een stap terug. Een stap vooruit zou zijn de vrijheid om je eigen bestuurssysteem te kiezen, of zelfs zonder enig bestuur te leven. Door echte concurrentie tussen overheden te introduceren, wordt dit mogelijk (seasteading).
3. Kapitalisme heeft ook nadelen? Welke dan? Alles wat je noemt zijn nadelen van het huidige corporatisme. Overproductie is niet mogelijk in een vrije markt. En zonder overheid geen corporatisme. Is er eenmaal een overheid dan zal hij onstuitbare groeien. Het corporatisme en de corrumperende invloed daarvan op de samenleving dus ook.
4. Kapitalisme levert ook machtige elites op? Nee, alleen corporatisme levert elitaire onderdrukkers op. In een kapitalistische vrije samenleving interacteren mensen alleen als het ze wederzijds voordeel oplevert. Corporatistische onderdrukking en machtsmisbruik zijn dan helemaal niet mogelijk.
Hopelijk zie je nu in waarom ik je keuze voor een (kleine) overheid onlogisch vind. 😁
Comments are closed.