Javier Milei heeft laten zien dat er nieuwe strategische opties zijn voor een libertarische beweging. Zoals in 1 keer doorstoten en de president leveren. Zijn er ook andere opties? Het standaard doel van een libertarische partij is een land geleidelijk aan libertarisch maken, is dat realistisch? Moet de LP niet hoger mikken? Of is er wellicht een andere optie dan een heel land libertarisch maken? En zou een libertarische partij geen bescheidenere doelstelling moeten hebben dan het hele land op termijn libertarisch te maken? Dit artikel verkent de verschillende opties.

De opties behandeld in dit artikel zijn:

  1. Big bang, in 1 klap een heel land libertarisch maken (Milei model).
  2. GeleidelijkĀ model, langzame transitie naar een libertarisch land.
  3. Opt Out model, streven naar zoveel mogelijk eigen verantwoording voor hen die dat wensen

1] De big bang

Dit is de snelste weg. Alleen in landen die zeer grote problemen hebben zouden de inwoners ervoor open kunnen staan om dit te overwegen. Helaas zijn de inwoners van een land als Argentiniƫ dat steeds voor collectivistische oplossingen heeft gekozen niet opeens andere mensen geworden. Milei vertegenwoordigde de duidelijkste tegenbeweging. Tegen de bestuurlijke en de economische elite die in Argentiniƫ wist te overleven. Daarom is dit waarschijnlijk niet de methode die op duurzame wijze het libertarisme vestigt omdat het waarschijnlijk ging om een tegenstem en niet een stem voor libertarisme. Argentiniƫ is in het verleden uit diepe economische dalen gekropen en iedere keer dat het de goede kant op ging begonnen de Argentijnen weer te herverdelen. Dat er nu aan de top een min of meer libertarische leider staat wil niet zeggen dat de Argentijnen libertarisch zijn. Wil libertarisme zegevieren dan moet 80 tot 90 procent van de bevolking voor het libertarisme stemmen. En moet dit geen tegenstem zijn.

Libertarisme is vooral bottom up. Milei zou eigenlijk het Argentiniƫ zoals het voor 1861 bestond als model moeten hanteren (toen was Argentiniƫ nog geen eenheidsstaat). Hoe kleiner de bestuurlijke eenheden hoe minder schadelijk vanuit libertarisch perspectief. De Nederlandse LP zou eigenlijk de provincies een veel centralere plaats moeten toekennen. Veel belangrijker dan Den Haag. Zoals ooit in het stadhouderloze tijdperk. En de gemeentes zouden eigenlijk de dominante macht moeten uitoefenen binnen provincies. De conclusie is dat er vraagtekens gezet kunnen worden bij het libertarische gehalte van de bevolking van Argentiniƫ en dat een libertarische president een land niet noodzakelijk libertarisch maakt.

2] Transitie naar een libertarisch NL

Het uiteindelijke doel is NL libertarisch maken via tussenstapjes. De LP is een trein naar vrijheid waar iedereen kan opstappen en als zijn niveau van vrijheid bereikt is stapt men uit. Voor het tijdperk-Milei was dit de meest gangbare doelstelling van libertarische partijen. Dit was ook de doelstelling van de LP. En velen zijn van mening dat dit ook nu nog de meest voor de hand liggende optie is. Het doel van de LP is de afgelopen verkiezingen het minarchisme geweest en ook hen die daadwerkelijk klassiek-liberaal zijn zouden waarschijnlijk het beste uit zijn bij de LP. Waarbij klassiek-liberaal gezien wordt als nachtwakersstaat plus onderwijs en eventueel infrastructuur.

Een belangrijk aspect betreft de persoonlijkheid van mensen. Hoeveel mensen zijn liever volger en hoeveel mensen wensen eigen verantwoording? Als iedereen daadwerkelijk vrijheid wenste was dat er intussen wel. Men kan de stelling verdedigen dat stabiele samenlevingen ontstaan zijn doordat de mensen vooral ook het collectief, de samenleving, steunden. Dit is een proces dat al tienduizenden jaren aan de gang is en de menselijke geest in hoge mate gevormd heeft. Gehoorzaamheid aan het collectief was belangrijker dan individuele vrijheid om als groep, en dus ook als individu, te overleven.

Slechts een gering percentage zelfstandige denkers kon worden getolereerd. Een stam zonder zelfstandige denkers ging ten onder en een stam met teveel zelfstandige denkers ging evenzeer ten onder. Je kan stellen dat de huidige bevolking hier tot op heden een afspiegeling van is. Er wordt gesteld dat minder dan 5 procent van de bevolking zo’n zelfstandig denker is die ook nog eens eigen vrijheid nastreeft. Dat betekent dat de LP nooit meer dan 5 procent van de stemmen zou kunnen krijgen. Met andere woorden, het mensbeeld, is iets dat duidelijk moet worden. Om de kans om tot een libertarische samenleving te komen te kunnen beoordelen.

3] Streven naar zoveel mogelijk eigen verantwoording voor hen die dat wensen

Dit grijpt terug op bovenstaande discussie. Als genetisch bepaald is dat een kleine minderheid zelfstandig wenst te worden vervallen beide voorgaande opties. Want de meeste mensen zullen juist vóór een vorm van collectivisme gaan. En dan is het doel van veel libertarische partijen, te komen tot een libertarisch land, onhaalbaar. We zien dat als er een economisch surplus is de bevolking een sterke drang heeft hiermee via de overheid sociale rechtvaardigheid af te dwingen. Dit betekent dat zelfs een vorm van klassiek liberalisme (leger, justitie, politie en een beetje educatie en infrastructuur) een brug te ver is.

De enige relevante optie is dan de minderheid die eigen verantwoording wenst zoveel ruimte te geven als een collectivistische samenleving toestaat. Dit zou dan het doel moeten zijn van een libertarische partij. En dan heb je het over ā€˜opt out’ voor zover dit gegund wordt.

Beperkingen libertarische politiek

Libertarisme gaat uit van het individu. Een land of regio wordt slechts libertarisch als de inwoners dit willen. Het is een misverstand dat een politieke partij een land libertarisch kan maken. Een libertarische partij heeft vooral haar nut in het verspreiden van de libertarische boodschap. En heeft als zodanig duidelijk een bestaansrecht. Het is echter onmogelijk libertarisme met macht te verspreiden en aan mensen op te dringen. Daarnaast kan een libertarische partij de minst slechte alternatieve beleidsopties steunen indien de partij in de Tweede Kamer vertegenwoordigd is. De meest realistische optie is optie 3. Zoveel mogelijk vrijheid proberen te regelen voor hen die daarvoor open staan. Dit is ook het moreel juiste. Libertariërs moeten collectivisten niet dwingen tot libertarisme, gelijk collectivisten libertariërs zoveel mogelijk vrijheid moeten gunnen. Het is puur en gerechtvaardigd egoïsme. Om eigen verantwoording als libertariër te eisen. Noach werd ook voor gek verklaard maar zijn tijdgenoten waren beter dan onze huidige tijdsgenoten, want die braken tenminste zijn schip niet af.

Voor een groot deel van de bevolking zal het libertarisme uiteindelijk een strijd tussen het onderbewuste en het bewuste worden. Het onderbewuste met een sterke drang naar sociale rechtvaardigheid. En het bewuste dat beseft dat vrijwillige interacties beter zijn dan dwang. Door vrijheden te regelen voor hen die eigen verantwoording wensen ontstaan er voorbeelden om te volgen. Mensen die eigen verantwoording pakken en toch sociaal zijn bijvoorbeeld. En kunnen mensen met een meer collectivistische persoonlijkheid zien dat waar de dwang en de staat onvermijdelijk falen de menselijke idealen wel bereikt kunnen worden in vrijheid door hen die daarvoor kiezen. En kan het bewuste de geest overwinnen.

12 REACTIES

  1. Ik geloof alleen in de agorisrische strategie

    Alleen doen Nederlanders zoiets niet. Omdat het niet mag.

    Verder kan een lp functioneren als een orgaan, dat onderzoek doet naar de financiƫle sector, om bewustwording en kennis te genereren. Om debatten open te breken

    Milei wilt burgerrechten afschaffen. De bevolking kan straks niet eens meer demonstreren, door hem. Daarnaast support hij een staat die op dit moment met genocide bezig is. Kortom, milei is meer een fascist. Een fascist die eruit ziet als een baviaan

    • Om die reden zou de LP als strategie moeten hebben om met een paar zetels gekozen te worden in de tweede slaapkamer en er helemaal voor gaan. En dan tegen alles stemmen en debatteren dat minder vrijheid, meer belastingen en regels oplevert. Gaan voor publiciteit. Maar dan niet zoals FvD want die maken er een karikatuur van.

      Min of meer “Libertarische” president Bukele van El Salvador lijkt ook meer van de macht te houden dan gezond is. Al kom ik weinig nieuws tegen over hem, wat ergens weer voor hem pleit.

      • Helaas lijken alle presidenten teveel van macht te houden, als je die macht eenmaal krijgt lijken de meeste mensen toch te veranderen. Ook daarom zo klein mogelijke overheden of liever anarchisme

      • Bukele staat ook te prostitueren voor de klaagmuur in IsraĆ«l.
        Vrijspreker moet zichzelf omnoemen naar Rosenbaum Libertariers, als men macht wil. Vallen de schellen al van de ogen van de libertariers, of maakt hoop blind?

        https://www.breitbart.com/middle-east/2023/10/09/el-salvadors-palestinian-president-nayib-bukele-hamas-get-rid-those-animals/

        https://www.israelandstuff.com/el-salvadors-new-president-is-a-pro-zionist-palestinian

        “als je die macht eenmaal krijgt lijken de meeste mensen toch te veranderen”

        Jezelf voorliegen heet dat, of naĆÆviteit der hoop?
        De libertariers zijn zo wereldwijs, weten allemaal hoe het werkt, maar trappen er toch in.

      • Ik denk dat het een ‘eeuwig’ dilemma is.

        Je keert je af van de staat, gaat je eigen weg en dan hopen op het beste. Hopen dat de staat je met rust laat en niet op een dag je dorp (of eenzame berghut) komt leegplunderen en je voor 100 jaar in de gevangenis gooit op basis van vage aanklachten (terrorisme, zorgvermijden).

        Je doet mee met het politieke spel en dan ook hopen op het beste. Rand Paul in Amerika is daar een voorbeeld van en daarvoor zijn vader Ron Paul. Zit je in een partij die bepaald niet libertarisch is. Maar daar krijg je meer aandacht dan als je een geheel libertarische partij opricht. Want ook in Amerika krijgt die weinig of niets gedaan. Net als hier vind men libertariers een beetje aparte gevallen (lijkt het).

        Of een combinatie van die twee. Misschien moeten libertariers als jehova’s langs de deuren gaan om meer mensen te winnen voor het gedachtengoed. Of de ‘verdrukten’ helpen, zoals die toeslagenouders.

        Een libertarische (minister-) president zal (net als andere presidenten) te maken met gevestigde machten en privileges. Die geven zich niet zomaar gewonnen. Maar dat is nog geen reden om de voeten van buitenlandse baasjes te kussen. En (tegen-) demonstraties verbieden is inderdaad niet libertarisch of anarchistisch. Zo lijkt Milei veel op Putin.

    • Presidenten geilen altijd op macht

      Een libertaire president klinkt nogal paradoxaal

      En binnen de kortste keren word zo’n president gewoon ingelijfd door de grotere mogendheden.

      Wel kunnen libertariers een sterke educatieve rol spelen. Hoe werkt het geldsysteem ? Waar gaan de oorlogen over? Hoe werkt bitcoin? Wat de mensen dan met die kennis doen moeten ze zelf weten. Maar kennis is macht. En de bevolking heeft in deze tijd wel heel weinig macht

      Anarchisme in de mutualist traditie gaat uit van de dual power tactiek. Dat wilt zeggen. Negeer de politiek volledig, maar zet eigen instituties op, zodat mensen zich kunnen onttrekken van de staat en van Unilever en de smerige banken

      Hier geloof ik ook in. Dus ik geloof in dual power en in agorism en educatie

      Tom van maloen neemt die educatie rol al op zich. Je hoeft dan niet eens in ā€œde kamerā€ te zitten. Tussen mensen die toch niet naar je luisteren, wat je ook zegt

    • een doel van de LP is ook agorisme bevorderen, maar of dat van de grond komt valt te bezien. Uiteraard is de vrijage van Milei met Israel vreemd, een libertarische president (voor zover dat inderdaad geen contradictio in termini is) zou dat soort dingen niet moeten doen. Iedere inwoner mag zelf kiezen of ze Hamas of Israel steunen. Dat is niet aan de overheid.

      • Agorisme kan je denk ik alleen doen, als je het niet online doet

        En als je mensen honderd procent vertrouwt

        Als je het online doet, gaat het gehackt worden ofzo.

        Maar nogmaals, Nederlanders gaan dit toch niet doen. Al zou het immens veel verbetering in hun levens brengen.

        In theorie kan een libertarische president wel. Maar meestal zijn het niet de libertariers die op dat soort machtsposities terecht komen. Omdat libertariers politieke macht verafschuwen en over lijken gaan. Dus dat is inderdaad nogal lastig. Ik geloof daar niet zo in

        Je ziet dat die Milei ook meteen in de zak zit van allerlei andere machten. Israƫl, Amerika.

        En dan heeft het een stoer uiterlijk, ondertussen. Maar dat is de buitenkant

        Agorisme zou je niets van horen, maar zou daadwerkelijke libertaire praktijk zijn

      • “Moet de LP niet hoger mikken?”

        Zeker wel, inderdaad in bed gaan liggen met de racistische Chabad Lubavitch in New York, en de Zionisten in Israƫl. De enige mogelijkheid voor het libertarisme. Een trio met Rand/Rosenbaum kan ook, of is ze haar holenmens theorieƫn nu aan het prediken in het hiernamaals?
        Wat een afgang voor het libertarisme, geluk dat men het zelf nog niet echt door heeft. Hoop doet leven, en maakt blind.

        “Je ziet dat die Milei ook meteen in de zak zit van allerlei andere machten. IsraĆ«l, Amerika. ”

        nayakosadashi2024,

        Niet meteen, hij zat al vooraf in de zak, hoe denk je dat hij aan zijn stemmen en sponsoring komt. Er zijn afspraken vooraf, ambassade naar Jeruzalem, banden met Israƫl aantrekken, banden met de vrienden van Israƫl aantrekken, en banden met de landen die niet onder de plak van Israƫl zitten verminderen.
        Het is niet voor niks dat de kerel gelijk na de verkiezingswinst naar New York vertrok om de Chabad Lubavich rebbe messias Schneerson (waarvan men denkt dat die eens uit zijn graf zal opstaan om wereldleider te worden) te eren, en een tijdje daarna naar Israƫl. Prioriteit van loyaliteit en dankbaarheid voor de sponsoring demonstreren heet dat, en een teken van intentie, dat hij doet waarvoor hij geselecteerd was. Deze kerel gaat nog voor veel onaangename verrassingen zorgen. Het zal me niet verbazen als hij binnenkort wetten en beleid tegen zogenaamd antisemitisme gaat voorstellen, of laten voorstellen.

  2. Milei gaf dan bij het wef een zogenaamd zeer rebelse toespraak

    Hij zei : kapitalisten produceren, jullie zijn helden

    En de CEO’s daar waren dit met hem eens. Ja, wij zijn de helden

    Ik heb niets met de links anarchistische antifa hoek. Maar zijn in ieder geval consistent genoeg om geen ā€œpresidentā€ naar voren te schuiven.

    Argentiniƫ word gewoon een Amerikaanse staat, gebaseerd op corporatistische economie. Staat en kapitaal werken samen en houden de bevolking eronder met politiegeweld en indoctrinatie

  3. Johannes

    Als je kritiek hebt op de genocides van IsraĆ«l, noemt men je vaak ā€œeen antisemietā€ of ā€œeen naziā€

    Dan heb je blijkbaar iets tegen joden

    Milei gaat gewoon alles privatiseren. De infrastructuur verkopen aan speculanten. Die beschermd worden door de staat en dat is dan zogenaamd een heel libertaire samenleving, waar het individu tot zijn recht komt. Nee het is gewoon een zuid Amerikaans fascisme

    Deze milei aap heeft de term anarchisme voorgoed verpest. Niemand wilt zich nu nog anarchist noemen

Comments are closed.