Enige tijd geleden werd ik gewezen op de Nederlandse Vereniging Basisinkomen, “Zekerheid zonder gezeur”, (http://www.basisinkomen.nl/) die streeft naar: “een inkomen dat de staat elke maand aan elke ingezetene ter beschikking stelt, ongeacht diens inkomen, vermogen en samenlevingsvorm.” Dit moet leiden tot “een vrije, creatieve samenleving, waarin iedereen verantwoordelijkheid kan dragen voor haar of zijn eigen al dan niet betaalde bijdrage aan het arbeidsproces.”
Over de hoogte van dat basisinkomen doet de NVB mistig, maar het moet voldoende zijn “de noodzakelijke kosten van het bestaan” te dekken. Het zal wel uit calvinisme zijn, maar waarom zo zuinig?! Net als de meerderheid van de Turken die donderdag 15 januari in Nova werden geportretteerd, kom ik elke maand honderden Euro’s tekort! Waarom niet iedereen rijk?! Waarom niet iedereen een zwembad in de tuin, waarom niet iedereen een villa in een ‘betere wijk’? Waarom niet iedereen twee vakanties per jaar…
De NVB wil het basisinkomen laten verstrekken door de belastingdienst, in de vorm van een “negatieve inkomensbelasting.” “Indien er sprake is van een (betaalde) arbeidssituatie neemt het basisinkomen de vorm aan van een vermindering van de loon- en inkomstenbelasting (heffingskorting).” Dat laatste klinkt goed, maar in feite wordt het basisinkomen voor mensen zonder ‘betaalde arbeidssituatie’ dus gefinancierd door mensen die met hun ‘betaalde arbeidssituatie’ meer verdienen dan het basisinkomen. Als financieringsbron om iedereen rijk te maken, waarschijnlijk niet voldoende, maar nu het stabiliteitspact is begraven kan de staat natuurlijk het financieringstekort laten oplopen. Financiering van het basisinkomen wordt dan uiteindelijk ook beter verdeeld over alle meerverdieners binnen de Europese Unie. Aangezien de geldschepping altijd wat achterloopt op de inflatie, kan ook het (versterkt) bijdrukken van Euro’s uitkomst bieden.
De Vereniging Basisinkomen is heel bescheiden over wat ze in de afgelopen jaren heeft bereikt, sterker nog, daar is nauwelijks iets over te vinden. Het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid publiceerde onlangs de ‘publieksversie’ van hun ‘Beleidsagenda 2004’ (http://home.szw.nl/navigati…) en daaruit blijkt dat er opzienbarende successen zijn bereikt. De Inactieven/Actieven ratio bedraagt in Nederland al 70% en in België, dat vooroploopt in Europa, zelfs 103%! Zo kan het niet lang meer duren voor iedereen een basisinkomen heeft, en iedereen even rijk wordt als zijn buurman…
“We contend that for a nation to try to tax itself into
prosperity is like a man standing in a bucket and trying to
lift himself up by the handle.”
– Winston Churchill
Op zich is een ‘negatieve inkomstenbelasting’ te prefereren boven de huidige situatie van grote staatsuitkeringsfabrieken. Het is als het ware een eerste stap naar de onafhankelijkheid van ieder individu om zijn of haar eigen inkomen te verwerven. Het kan bijvoorbeeld een heel goede stap zijn richting klassiek-liberale maatschappij, omdat het in ieder geval zorgt, dat werklozen geld bij kunnen verdienen, wat later uitmondt in een volledig inkomen. Daarom kan dit systeem na verloop van tijd worden uitgefaseerd, omdat iedereen zijn of haar inkomen kan vergaren. Op zich vind ik het een redelijke oplossing en wellicht een goede tussenstap naar de klassiek-liberale maatschappij.
Wat een bijkomend voordeel is, is dat de drempel zoals die nu bestaat tussen een minimum loon en een uitkering niet meer van belang is, er wordt gewoon gekeken naar het inkomen en de zgn heffingsuitkering wordt hiervan afgetrokken, Men is sneller geneigd om eea bij te verdienen zonder dat met van alle kanten in de nek wordt gezeten door overheidsinstanties die uitkeringen gaan korten of bepaalde subsidies niet meer uitkeren
Ik begrijp jullie optimisme en het is zeker zo dat wanneer de huidige uitkeringen/subsidie molen geheel door de belastingdienst zou worden geregeld in de vorm van belastingteruggave en kortingen, in plaats van al die verschillende potjes, er veel aan efficientie gewonnen zou kunnen worden. (in de Verenigde Staten is dit al jaren het geval)
Dit staat echter in geen verhouding tot invoering van een basisinkomen. Onder het mom van ‘niemand mag erop achteruitgaan’ zal het basisinkomen mijns inziens zo rond de 1200 Euro per maand uitkomen, er van uitgaande dat er een leeftijdsgrens van 18 jaar wordt gehanteerd (waarover door het NVB overigens niet gesproken wordt). Het wordt dan pas zinvol om te gaan werken als je meer dan 1200 Euro netto per maand verdient. Weinig mensen zullen voor bv 800 euro meer in de maand, bereid zijn 40 uur per week te draaien. Het systeem draait zichzelf dus in een mum van tijd in de soep.
Het enige positieve daaraan zou zijn dat je dan op de puinhopen opnieuw zou kunnen beginnen…
Ik sta echt versteld van de reacties op dit artikel.
Mijn maag draait om bij de gedachte aan een ‘basisinkomen’. Weer een stap dichter bij de socialistische heilstaat!
Een "basisinkomen" leidt natuurlijk tot prompt zakken van de waarde van het geld, waardoor niemand er iets aan heeft. Ik ben het eens met de heren hierboven dat een negatieve inkomstenbelastingaanslag een goede overgangsregeling zou zijn tussen het uitkeringsstelsel en het libertarisme. Je kunt het dan geleidelijk met de inkomstenbelastingen gaan afschaffen.
Dit is het communisme in zijn ultime fase van volmaaktheid. Ik ben. net als Henk, verbijsterd dat er nog mensen zijn die dit een goed idee vinden. Noem het maar complete waanzin.
Ook nog een opmerking voor diegenen die elke maand te kort komen, hier een gratis advies: pas je levensstandaard aan, aan je inkomsten. Moet ik ook en al die anderen die niet "rood" willen staan op de bank.
Het basisinkomen is alleen bedoeld voor mensen die de Nederlandsche Indentiteit hebben verkregen na zo’n 3 jaar sociale/maatschappelijke dienstplicht(ter bevordering van de integratie van onze jeugd in onze samenleving, en aanpak tekorten personeel bij de overheid: politie,defensie,brandweer,zorg etc. Liefst zo weinig mogelijk ambtenaren op deze plaatsen.). Een Nederlands paspoort is niet meer de sleutel tot het verkrijgen van allerlei voorzieningen. Een basisinkomen geeft de burger meer vrijheid in de invulling van zijn leven aangaande werk en studie, door bijvoorbeeld part-time te gaan werken zonder direct helemaal aan de onderkant van de economische ladder terecht te komen, geen huis kunnen kopen, geen pensioen op kunnen bouwen etc. etc. Dit basisinkomen zou meegenomen worden naar een eventuele werkgever zodat ook dezen hiervan profiteren. Dan kun je als 40-jarige ook nog eens aan de bak komen in bepaalde sectoren. Dan iedereen maar gesusidieerd aan het werk!
Ik deel de verbijstering van John. Misschien vergis ik me en is er een manier om dat basisinkomen uit de lucht te laten vallen.
In de bijbel viel er ook manna (brood?) uit de hemel.
Ik denk dat ik een basisinkomen van ongeveer 5000 euro wel aardig zou vinden. Moet ik een heel eind mee komen.
Misschien kunnen er dan ook nog gratis drugs bij verstrekt worden ?
Wie zorgt nu dat dat alles geproduceerd wordt?
Ja ik zie dat Basis inkomen wel zitten onder voorwaarde dat ALLE sociale voorzieningen worden afgeschaft. Er komt dus maar een loket in de toekomst.
Ook AOW en WAO Sociale dienst alles kan worden "opgeruimd" maar dat lukt nimmer omdat dan al die Ambtenaren en semiambtenaren werkloos worden. De staat "creeerd werk op deze wijze en de politiek zal nooit zoveel mensen kunnen en willen ontslaan het is en blijft dus een vrome wens vrees ik.
Uiteraard kunnen met het basisinkomen alle huidige minimumvoorzieningen vervallen. Ook worden de lonen lager (in de praktijk zien de meeste mensen alleen dat op hun loonstrookje het totaalbedrag nu uit twee delen bestaat: basisinkomen en loon), maar het blijft aantrekkelijk om te gaan werken. Sterker: omdat je het basiskomen houdt, is er geen armoedeval zoals nu.
Weer zo’n kromme socialistische redenering. Er wordt helemaal niet stil gestaan bij de financierbaarheid van een dergelijk systeem. Net of de staat der Nederlanden oneindig rijk is ongeacht of er nog mensen zijn die betaalde arbeid verrichten of niet. Denk je nou echt dat zo’n systeem zou werken? (wat een naiviteit!) En zo ja waar is dit dan eerder toegepast en wat zijn de ervaringen? Heb je je ooit afgevraagd dat als iedereen gelijk verdient zonder daarvoor arbeid te hoeven verrichten wie legt dan nog al die beloofde zwembaden aan? Wie haalt er dan nog het vuilnis op? Wie verpleegd er dan nog de zieken, bejaarden en hulpbehoevenden tijden nachtdients? Juist ja niemmand! Wat een zootje zou dit worden zeg…
Hallo Ed,
Het wordt toegepast in Alaska (gedeeltelijk basisinkomen), en is als experiment toegepast (volledig basisinkomen) in diverse steden in de VS en Canada. Er zijn nooit enige problemen geconstateerd: genoeg mensen willen blijven werken om meer inkomen te hebben dan het absolute minimum. Jij toch ook?
Je vragen zijn terecht, maar de antwoorden zijn er dus ook, zowel in theorie en praktijk.
Met socialisme heeft het idee overigens weinig te maken. De oorsprong van het basisinkomen is te vinden in Mesopotamie (het tegenwoordige Irak), en het is in het westen met name gepropageerd door naturalisten, humanisten, libertijnen, liberalen en groenen. De uitwerking kan uiteraard verschillen.
Het socialisme zit daarentegen meer op de lijn van basisvoorzieningen (de bemoeizuchtige overheid).
Precies Guido,
De financiering is geen probleem, want het systeem wordt stapsgewijs geimplementeerd naar rato van de economische groei. De beschikbare middelen worden van de drukpers direct uitbetaald aan de inwoners, i.p.v. aan de banken, zodat er geen staatsschuld ontstaat, waarvoor extra belasting moet worden geheven.
Hoewel het een principieel foute zaak betreft, ben ook ik voorstander van een basisinkomen, indien dit minder zou kosten dan de huidige uitkeringsfabriek en zolang die fabriek niet geheel gesloten wordt.
Ik betwijfel echter ten zeerste of bij het toepassen van een dergelijk systeem inderdaad de uitgaven zouden dalen.
Het lijkt mij op het eerste gezicht meer waarschijnlijk dat zij explosief toe zullen nemen.
Immers, iedereen die nu aan het werk is en minder dan het basisinkomen mee naar huis brengt, zou geen enkel incentief meer hebben, om dit werk voort te zetten.
Een maatregel zoals die van een basisinkomen op een niveau van bij voorbeeld 1200 euro per maand zal waarschijnlijk uiterst marktontwrichtend werken.
hugo van reijen
Hugo, natuurlijk is het PRINCIPIEEL fout, maar de huidige situatie met almaar sterkere overheidsbemoeiing is principieel nog veel fouter. Het is nu eenmaal ondenkbaar van de ene dag op de ander al je principes tegelijk geaccepteerd te krijgen.
Er wordt ook doelbewust geen minimum basisinkomen genoemd, want de hoogte hangt af van economische groei en het aantal gegadigden.
Beste Barend,
We moeten ook bedenken dat iedereen die van een dergelijk besisinkomen voorzien wordt, ook in marginale termen zal gaan denken.
Ik bedoel hier het volgende mee.
Iemand verdient nu 500 euro per maand. Het basisinkomen wordt bij voorbeeld 450 euro.
Iemand met 500 euro per maand zal dit ervaren als een marginale belastingvoet van 90 procent en vermoedelijk op grond daarvan ophouden met werken.
hugo van reijen
Hugo, je hebt gelijk, mits hij ONDANKS een vrije markt -om het even welke reden- zijn inkomen NIET zou kunnen verbeteren. Maar we praten hier wel over een OVERGANGSSITUATIE. Die kan best langer duren dan 4 jaar, wellicht eerder 40 jaar.
Hugo,
Een basisinkomen is voor iedereen (met wel of geen betaalde arbeid) de basis in het inkomen. Wat je verdient, komt daarboven op als aanvulling.
In jouw voorbeeld: als iemand nu 500 euro per maand inkomen uit (b.v.) loondienst heeft, en het basisinkomen wordt 450 euro, dan is het totale inkomen na invoering van het basisinkomen 950 euro.
In de praktijk zal het niet zo hard gaan als in dit gestileerde voorbeeld, bijvoorbeeld omdat over het inkomen uit loondienst meer belasting geheven wordt.
Trevor
Door alle uitkeringen die er nu bestaan (WW, WAO, AOW, bijstand etc.) bestaat die toestand de facto nu ook al (althans louter financieel bekeken) dus een invoering van een basisinkomen zou eigenlijk niet zoveel veranderen, behoudens een gigantische administratieve vereenvoudiging en gezien er nu veel geld blijft plakken aan de uitvoering van de regeling, zou een basisinkomen m.i. wel te prefereren zijn boven de huidige toestand.
Dit laat onverlet dat het vanzelfsprekend nog veel beter is al die uitkeringen gewoon af te schaffen. Maar ALS je ze toch behoudt, is vereenvoudiging d.m.v. 1 enkel basisinkomen wel zo handig.
Comments are closed.