artikel eerder verschenen op libertair perspectief, auteur Oblivia

Wie kent het nog? Oranje Vry Staat in zuidelijk-Afrika? Het heeft alle kenmerken van een ‘Libertair Staatje’. Het land werd bijna 50 jaar gerund door Nederlandse boeren. Waarbij het Non Agressie Principe centraal stond in 80 jaar roerige tijden in de 19de Eeuw.

Eigen geld drukken, postzegels uitgeven, een nieuwe grondwet maken. Dat klinkt als muziek in de oren voor libertairen. Bij onderzoek in de Nederlandse koloniale geschiedenis viel ‘Oranje Vrystaat’ op door de naam.

Overzicht van jaartallen in het Nederlandse koloniale verleden in relatie met de Britten uit het Verenigd Koninkrijk (Afgekort VK) in Zuidelijk Afrika:

  • 1835 – 1854: Grote Trek vanuit de Kaap kolonie van Boeren
  • 1854: Oprichting Oranje Vrystaat
  • 1866: Vondst Diamanten in West Oranje Vrystaat
  • 1880 – 1881: Eerste Boerenoorlog
  • 1885: Kilometerlange ertslaag Goud in Transvaal gevonden
  • 1899: Tweede Boerenoorlog of tweede Zuid-Afrikaanse oorlog
  • 1902: Verovering Oranje Vrystaat door de Britten

Oranje Vrystaat

 

Oranje Vrystaat was een onafhankelijk land in Zuid-Afrika opgericht in 1854 door Nederlandse boeren. Met de hoofdstad Bloemfontein was deze staat drie keer groter dan Nederland. Het is ontstaan vanwege zeer roerige tijden in Brits-koloniaal Afrika tussen 1810 en 1850.

 

Attributie : https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Great_Trek_map_full.png

De grote trek in Zuid-Afrika (1835-1854)

De hunkering naar vrijheid en onafhankelijkheid was ook in die tijd belangrijk. 12.000 Nederlands Afrikaanse boeren emigreerden vanuit de Britse kaapkolonie naar het nog ongeclaimde noorden. Dit waren de Voortrekkers, een soort semi-nomadische trekboeren. Er werden verkenners gestuurd en het duurde ruim 20 jaar voordat de boeren goede vruchtbare grond hadden gevonden bij de Oranje rivier, de Vaal rivier en de Drakenbergen.

Een paar belangrijke redenen in die periode om te emigreren waren de voortdurende grensoorlogen, maar ook de bedreiging van de Nederlandse taal door het Engels.

Tweede Boerenoorlog en Engelse concentratiekampen

De Tweede Boerenoorlog (1899-1902) ontstond door aanhoudende spanningen tussen de Boeren en de Britten, mede door de vondst van goud en diamanten.

De oorlog begon met successen voor de Boeren, maar het lot keerde nadat Britse versterkingen aankwamen in 1900. De Britten gebruikten een harde aanpak met de tactiek van de verschroeide aarde en concentratiekampen, waarin tienduizenden Boeren en zwarte Zuid-Afrikanen stierven. De ideeën van concentratiekampen komen niet zoals zoveel denken uitsluitend voort uit de Tweede Wereldoorlog. Maar werden dus al veel eerder ingezet.

Op 31 mei 1902 eindigde de oorlog met de Vrede van Vereeniging: de Boerenrepublieken werden Britse koloniën, en er werd een belofte gedaan voor toekomstige autonomie. De oorlog had grote gevolgen, waaronder trauma’s, veel slachtoffers, en het ontstaan van het beleid dat later leidde tot apartheid.

Created with GIMP

Voortrekkers & Non-Agressie Principe

De voortrekkers en de Oranje Vrystaat beriepen zich op een voorloper van het Non-Agressie Principe. Dit blijkt uit wat de voortrekker Piet Retief opschreef op 22 januari 1837 in het manifest:

“Wij verklaren plechtig dat wij deze kolonie verlaten met de begeerte, om een rustiger leven te leiden dan wat wij hier geleid hebben. Wij zullen geen volk lastig vallen en niemand het geringste eigendom ontnemen; maar als wij aangevallen worden, zullen wij ons het ten volle gerechtvaardigd beschouwen om onszelf en ons eigendom tot het uiterste te verdedigen tegen enige vijand. Wij verlaten de kolonie onder de volledige verzekering, dat de Engelse regering ons niets meer te bieden heeft en ons zonder verdere bemoeienis zal toelaten om ons in de toekomst zelf te besturen. Wij vertrekken nu uit ons vruchtbare geboorteland, waar wij enorme schade hebben geleden en voortdurend hebben blootgestaan aan ergernis, om ons te gaan vestigen in een woest en gevaarlijk gebied; maar wij gaan met een vast vertrouwen op een alziende, rechtvaardige en genadige God, die wij altijd zullen vrezen en in alle nederigheid zullen proberen te gehoorzamen”.

Monetaire dominantie van de Goudstandaard

Oranje Vrystaat lag in het strategische gebied van de vondst van goud en diamanten. Om als Engelse wereldmacht te kunnen blijven bestaan had men de controle over goud nodig. En men moest dus de controle hebben over de goudmijnen en omliggende gebieden. Vergelijk dit met de huidige strijd om de dollar als wereldvaluta te laten bestaan.

GERELATEERDE ARTIKELENMEER VAN DEZE AUTEUR

17 REACTIES

  1. Oranje Vrystaat was een onafhankelijk land in Zuid-Afrika opgericht in 1854 door Nederlandse boeren.
    En vergeet niet deze koloniale veroveringen, landonteigening, economische verarming en uitsluiting van het burgerschap voor Afrikanen ─ die de weg vrijmaakten voor apartheid en Zwarte Piet…

    Dutch Color-Blind Racism.
    https://journals.sagepub.com/doi/10.1177/08912432221075098
    For more than 200 years, from 1596 to 1829, the Netherlands moved over one million Africans in the slave trade to colonies in Curaçao, Suriname, Brazil, and North America to work on plantations under brutal conditions (Postma 1990). Only in 1828 did colonial law recognize enslaved people as human. The Dutch justified their enslavement, rape, violence, and oppression with pseudoscientific theories that assessed physical differences using measurements that created hierarchical classifications of character and intelligence (Afterlives of Slavery 2018). These classifications were used as evidence that Africans were inferior to Europeans and this perceived European superiority was discussed openly in public settings. In 1883, the International Colonial and Export Trade Exhibition in Amsterdam’s Museumplein put “primitive” racial Others on display, including Johannes Kojo, a young boy who was showcased in a fence-enclosed circus tent for white audiences to look at (Schuurmans 2013). At this time, because slavery took place in Dutch colonies and far from Dutch soil, most white Dutch people had only engaged abstractly with people of African descent. As a result, the pervasive, racist beliefs that Black people were inferior came to inform their interactions when residents of former slave colonies began migrating to the Netherlands (Essed 1991a).

    • Heb je ook het linkje naar het Wikipedia artikeltje over Piet Retief geklikt?

      Dingane …

      Ik ben dat gezeur over slavernij meer dan zat. Het leidt alleen maar af dat de huidige welfare staat een belastingslavenstaat is waar de slaven niet graag zien dat enkelen meer vrijheid claimen als ze zelf hebben.

      Disgusting.

  2. Nieuwe partij in Nederland?
    Oranje Vrijstaat Nederland.
    Wie doet mee?

  3. ‘Dat klinkt als muziek in de oren voor libertairen.’

    Leuk artikel uit de Libertaire Fabeltjeskrant…

    Droom lekker verder, libertaire hippies van vandaag de dag, ‘ínnovatie’ pimpende hippies, markt hippies, libertaire techno-hippies, libertaire atheïst hippies, Hijseenberg hippies, libertaire futurist hippies, en wat voor modern-decadente samenraapsel dan ook hebben cultureel weinig of niks gemeen met de beschreven cultuur en haar fundamenten.

    • Johannes, je was toch een vrije Socialist of niet. Socialisme kan alleen maar werken, als iedereen gedwongen wordt, om mee te doen. Volgens mij doe jij aan projectie.
      Cultuur en haar fundamenten: vraag hoe wil je dat beschermen?

    • Johannes, je bent een zuurpruim

      Je denkt omdat die Boeren old-style protestanten waren dat we cultureel ver weg staan van ze?
      Omdat ze niet onder een Britse bureaucratie wilden leven en dito Cromwellsche belastingen wilden afdragen, en de vrijheid zochten, wegtrokken, dat wij nu geen culturele verwantschap meer hebben?

      Omdat wij geen ongeclaimd buurterrein meer hebben en dus de slavendrijvende belastingstaat uit ons leven gaan verdrijven, gaan uitdrijven, from the river to the sea, so to speak?

      Dat we collectivisten niet meer toelaten om een rol te spelen in ons leven, maakt ons dat cultureel “distanyt” van de Boeren in zuidelijk Afrika?

      Lees nog maar eens het stukje van Piet Retief. Daar voel ik me “cultureel” zeer verwant mee.

      Zuurpuim.

  4. Off topic, ofschoon Zuid-Afrika onderdeel uitmaakt van de BRICS, gaat het steeds minder goed met het land met name omdat de blanken wegtrekken en niet meer aan de macht zijn. Dat is heel jammer en er zijn veel voorbeelden van landen die hen zijn voorgegaan: Zimbabwe en Haiti bv. De eerste ooit de graanschuur van heel Zuidelijk Afrika, de tweede de parel van de Caraïben toen het nog onder Frans bestuur was.
    Hieronder een video naar een interview met een Zuid Afrikaan om uit te leggen hoe verval er nu eigenlijk uitziet. In Europa hebben we dat natuurlijk ook en de VS zijn nog wat verder in dat proces dan wij.

    https://www.youtube.com/watch?v=xSRr_WqODKc

    • Zafod 20-04-25 at 08:11
      “In Europa hebben we dat natuurlijk ook en de VS zijn nog wat verder in dat proces dan wij”?

      “Europe is FALLING APART Right Before Our Eyes”… | Victor Davis Hanson

      https://www.youtube.com/watch?v=aAjocgvKF0U

      In deze video neemt Victor Davis Hanson de zware ondergang van Europa’s politieke en culturele fundamenten onder de loep. Hij onderzoekt hoe decennia van ongecontroleerde immigratie, bureaucratische overmacht en progressieve ideologie hebben geleid tot sociale fragmentatie, economische stagnatie en toenemende onzekerheid op het hele continent.
      Hanson betoogt dat de Europese elites, in hun streven naar globalisme en moreel relativisme, juist de waarden die het Westen ooit sterk maakten – rede, nationale identiteit en maatschappelijke verantwoordelijkheid – hebben verlaten. In plaats daarvan hebben ze een postmoderne visie omarmd die soevereiniteit ondermijnt en afwijkende meningen het zwijgen oplegt.

      Van Parijs tot Berlijn laat Hanson zien hoe het Europese project afbrokkelt onder het gewicht van zijn eigen tegenstrijdigheden. Hij stelt dat de ineenstorting van Europa niet alleen een regionaal probleem is, maar een waarschuwend verhaal voor de rest van de vrije wereld.

  5. Wat waarschijnlijk wel leerzaam is te zien hoe de Vrijstaat begonnen is. Je neemt een stuk land, legt uit wat je bedoeling is en maakt duidelijk dat je bereid bent het met hand en tand te verdedigen.

  6. Off topic.
    It is Zero time again.
    De twee maanden radiostilte is voorbij.
    Ik zou daarna de rekening opmaken met betrekking tot. Het tot een goed doordacht plan te komen wat een alternatief kan zijn en of of men dichterbij elkaar kon komen.
    Echter dit laat ik achterwege omdat deze punten duidelijk zijn.
    Heb wel dagelijks de reacties bekeken.
    Dromen over de toekomst zie ik weinig wel reageren op het nieuws van de dag en teruggrijpen naar het verleden waarbij de dogmatische cirkels niet doorbroken worden. De enige die het wel in de praktijk doet en indruk op mij maakte is El Paso met zijn reactie dat hij een schikking had geregeld in een rechtzaak. Hij heeft ook door dat de bottleneck de rechtspraak is. Hij kwam met een eigen praktijk voorbeeld en walk the talk. Tevens bij het artikel over recht was zijn dag ofwel El Paso day. Geen lange lappen tekst maar meerdere redelijk lange reacties op die dag, welke ik verhelderend vond. Koester je vriend die kennis en ervaring met het systeem heeft opgedaan.
    We kunnen dromen wat we willen maar om het roer om te krijgen is de rechtspraak het eerste wat weer recht moet zijn en niet krom. De rest kan pas daarna vruchten gaan dragen.
    Ik had lol om de kroeg Kameleon ofwel The Man with many names. Deed me denken aan een televisie serie genaamd Allo allo
    met die oude man die zich steeds vermomd terwijl iedereen meteen weet wie hij is. Zafod had hem wederom snel door. Zafod vind ik het minst extreem en veel kennis op verschillende vlakken met hoe het politieke spectrum werkt tevens waar de schoen wringt.
    Voor de Man met vele namen.
    Zie clip vanaf 1 minuut 38 sec.

    https://m.youtube.com/watch?v=JmX50ghENiA&pp=ygUlYWxsbyBhbGxvIGl0IGlzIGkgbGVjbGVyYyBjb21waWxhdGlvbg%3D%3D.

    Het artikel van Hijseenberg met een verwijzing naar een YouTube clip hoe lelijker hoe linkser vond ik humor hebben, gerelateerd naar de foto die hij bij zijn beschrijving geplaatst heeft.
    Vind het jammer dat het merendeel zich niet schijnt te bekommeren over de zwakkere in de samenleving. Juist aan de positie van de zwakste in een samenleving meet ik een cultuur op zijn morele waarden.
    Het is meer het ego wat zijn bezit wil behouden en ‘vrij’ wil zijn in een groep. Je kan vandaag gezond zijn en veel bezit hebben maar je weet nooit of je morgen een herseninfarct krijgt of pech hebt
    De enige die af en toe daar wat op ingaat is de Man met vele namen die dan vervolgens voor een ‘loser’ of ‘rooie’ uitgemaakt wordt.
    Voor de rest heb ik niet veel te melden en ga weer over tot de orde van de dag.
    Af en toe wat aardbevingen een uur geleden weer een schok. Wens jullie nog veel vertier. De site is meer een klaagmuur voor de wat meer ontwikkelde mens waar ik weinig constructieve initiatieven zie.
    Behalve dan in het buitenland gaan wonen in clubverband. Een soort Nederlandse kolonies, dat gaat in het begin goed maar dan komt de Nederlandse bemoeizucht opzetten en valt de roze bril weer af. De makelaar heeft dan zijn winst binnen. Het zit meer in ons dan buiten ons. We zoeken geluk en zogenaamde vrijheid vaak in de externe wereld die we eerst naar onze hand willen zetten als voorwaarden om dan pas gelukkig te zijn. Op die manier zit je steeds in de toekomst te projecteren en vergeet om in het heden de kans te pakken.
    Bertus en Kobus zijn mannen waar ik mee op trektocht in de bergen zou kunnen gaan.
    Ratio is een Goeroe meer een diplomaat die in mijn kabinet Buitenlanse relaties behartigt. Seneca is een zwart gat een filosofische nickname maar geen reacties mogelijk maakt. Onder druk kan je pas zien wat er onder een masker schuil gaat

    Ik onthoud me deze keer van esoterische bullshit want ik accepteer verschil en ben geen priester die mensen wil bekeren. Ik heb mijn visie reeds gegeven en dat is genoeg. Het is jullie feestje. Ik hoop wel op een wonder of onverwachte meevallers omdat het op deze site wel duidelijk geworden is dat er geen doorbraak uit de oude dogmatische karrensporen gemaakt is tot op heden. Sommigen zijn niet eens een bus die van de route af kan wijken eerder een tram over rails. Mijn hoop is op de generaties na ons gevestigd die zijn minder dogmatisch/star, geholpen door bijvoorbeeld mensen die op deze site inzichtelijke reacties geven en het spoor van het verleden tot het heden kunnen duidelijk maken.
    Groet aan de stamgasten en vergeet niet van het leven te genieten het is het waard om geleefd te worden.

    • Interessant dat sommigen/velen een makkelijke kant-en-klaar-oplossing verwachten, voor iedereen. Verderop hebben ze het over ‘a depression on steroids’, economische neergang in combinatie met mega-schulden, oftewel a highway to Hell.

      Zeepbellen die heel hard kunnen klappen en onvoorstelbare ravage kunnen aanrichten – profiteer ervan.

      Muzikale onderbreking, 99 luftballons leidend tot 99 jaren oorlog en een wereld-ravage:

      https://www.youtube.com/watch?v=wMemWRlw4l8

      • Nico de Geit 20-04-25 at 15:22

        Een kant en klare oplossing zal er nooit komen. Als we niet eerst focussen op de bottlenecks dan raast de trein door. We worden als we niet focussen afgeleid met het schimmenspel via het nieuws van de dag, oude koeien uit de sloot halen en zaken aan de periferie van de maatschappij. Zoals dat weer iets bij de Pyramides gevonden is of de JFK files. Het houd ons bezig en leidt het oog van de bal af en vaak nog meer polarisatie en emotioneel geharrewar. als resultaat. Verdeel en heers. Ik houd nog steeds in mijn achterhoofd dat men op een ander vlak onder één hoedje kan spelen. Het onderhandelen voor vrede kunnen we nu aardig realtime volgen en is meer een zake bespreking. Alle spelers in de wat men noemt de multi polaire situatie willen allemaal digitale controle over de mensen hebben.
        Dat ruziën en mensen weer als kanonnenvlees inzetten is ouderwets spel wat een paar mensen dikke winsten oplevert. Een land wat wapens levert heeft ook baad bij een spanningsveld of escalatie. Men heeft met een paar goede hackers meer power dan een leger gekregen. Tevens zijn er nieuwe technologieën die de mens als soldaat eigenlijk niet meer nodig heeft. Een Europees leger zal dan hoogstwaarschijnlijk meer op crowd control gefocust zijn. Zoals een opstand onder controle krijgen. De eenheden die dat gaan doen hoeven dan niet uit het land te komen waar de brandhaard is. Om dat te krijgen heeft men dan een vijand nodig omdat het anders niet geaccepteerd zou worden. En dan lekker beschouwingen hebben op sites en uitzendingen over wie wint of verliest en de bedreigingen die de gemoederen bezighouden. Daardoor geen andere opties overwegen wat er eventueel nagestreefd kan worden. We vergeten in die draaikolken van afleiding en sensationeel opkloppen dan wel heel snel wat er openlijk gezegd werd. You will own nothing and be happy., A one world government en dat we met teveel mensen zouden zijn op deze aarde.
        Ondanks dat zie ik ook genoeg hoopgevende berichten en initiatieven. Maar er zal nog wel wat gaan en moeten gebeuren voordat er een andere koers gevaren gaat worden.

        Het hele spel van X tegen Y en Y tegen Z. is helemaal niet nodig. Tenzij men controle met macht wil uitoefenen om zo het industriële monster van grondstoffen te voorzien. Het is elkaar steeds te slim af willen zijn op veel vlakken in de samenleving wat ons de das omdoet als mensheid.
        De oudere generaties worden makkelijker in deze oude karrensporen meegezogen omdat het in het verleden zo ging en niet uit de box denken. Misschien is het goed voor de wereld dat er nu een generatie is die niet zo staan te springen om in het leger te gaan of het niet aan zouden kunnen. De hele energie keten kan al anders maar dan kan men de centrale macht en belastingen op hun buik schrijven. Er zal dan voor een moeilijke en centrale oplossing gekozen worden die maar een paar grote bedrijven kunnen beheersen. Dus sommige geïnteresseerde partijen gaan echt niet op hun rug liggen en zich gewonnen geven.
        Die zullen alles op alles zetten om hun zin te krijgen een paar miljoen doden slapen ze echt niet minder van. Ik weet niet waar de grens tussen mens en monster begint maar gebrek aan empathie is wel een voorwaarde. Ook gewetenloos op het geweten en empathisch vermogen van de massa spelen is een ‘duivelse’ kunst die sommige goed beheersen.
        Dus een zogenaamde kant en klare oplossing is voor mij ten eerste niet reëel en nu geen prioriteit ook niet over vroeger redetwisten. Wel al wat idealen naast elkaar zetten zonder teveel dogmatiek voor diegenen die daar hun focus of diepgang hebben. Eerst of tegelijkertijd een gezamenlijke focus op het betonrot hebben en datgene wat een alternatief tegenhoudt eerst aanpakken. Het verhaal van El Paso en een schikking in de rechtspraak over een beladen onderwerp zit in die sfeer. Ik denk dat we tijdelijk verschil in idealen beter even opzij kunnen zetten en kijken naar wie er in het veld bezig zijn zonder geweld en nog via het huidige systeem bezig zijn maar wel met een andere invalshoek en deze steunen. Dus niet de basis van het huidige systeem bevechten maar de basis eerst weer rechtzetten zoals het bedoeld is anders krijgen we chaos.of spelen in de kaart van een eventuele agenda. Daarna kunnen we weer gaan dromen of denken aan naar wat anders kan in de dan passende tijdsgeest. Als tweede punt wat ik al een paar keer eerder vermeld had is een goed meetsysteem voor diegene die via een stem een deel van de inwoners van het land het zogenaamde volk vertegenwoordigen..
        Zijn we dan zo trots dat we liever sterven dan samenwerken met Jantje of Miep omdat ze een andere ideologische basis kunnen hebben of de persoon ons niet aanstaat? Is dat wel rationeel denken te noemen of irrationeel, emotionele stijf koppigheid?

      • Zero, je begint met ‘we, we, we’. Ik hoor daar niet bij. Mijn motto: Red Jezelf.

      • Nico de Geit 20-04-25 at 21:33
        Zero, je begint met ‘we, we, we’. Ik hoor daar niet bij. Mijn motto: Red Jezelf.

        Nico mijn betoog waarop je de bovenstaande reactie gaf, was vanuit een dynamiek in een groep die klagen dat het verkeerd gaat. Deze site is ook zo’n groep en kan als een collectief ‘We’ gezien worden.
        Ik gaf opties aan om dat collectieve klagen om te buigen en zich als collectief ‘We ‘ wat meer zelfredzaam te maken en uit de slachtofferrol te kunnen stappen. In die context praat ik over ‘we’
        Waarom neem je anders deel aan groeps discussies waar men steen en been klaagt? Is het om te laten weten hoe goed het met je gaat? Dat er geen reden om te klagen is en niet ‘we’ als collectief naar oplossingen voor het geklaag hoeven te zoeken? Is dat geklaag dan niet reëel wat geen relatie met de werkelijkheid wat er gebeurt heeft?
        Vanuit eerdere reacties begrijp ik dat volgens jou er geen ‘vrije’ wil is en dat alles voorbeschikt is. In die context kan ik je redelijk volgen.
        Ik hoop dan voor jou dat het jezelf buiten het klaag collectief te plaatsen met je red jezelf motto, je noot in een situatie terecht komt dat je hulp van een ander nodig zal hebben gezien vanuit de context van mijn betoog. De tijd zal leren of dat standpunt onveranderd blijft. Volgens velen is de mens een sociaal wezen wat buiten het collectief weinig kans maakt om te overleven. Ook al leef je alleen dan maak je waarschijnlijk niet je eigen kleren en hebt medicijnen of producten nodig die anderen mogelijk maken. Je kan jezelf niet buiten de maatschappij plaatsen wel aan de rand vertoeven. Als je kan aanvaarden dat alles onlosmakelijk met elkaar verbonden is en de mens in principe een sociaal wezen is. Dan is het tegennatuurlijk om je als een losstaande unit te beschouwen. Het werkt mentaal zolang het goed met ons gaat totdat er iets gebeurt wat ons nederig maakt en onze trots breekt.

      • Interessant om te zien hoe het ‘Red Jezelf’ motto in het extreme getrokken wordt.

Comments are closed.