Een feit is objectief als het onafhankelijk is van de mening van mensen. Ethiek of moraalwetenschap is de filosofie van het juiste handelen. Wat onder “juist” verstaan wordt, is afhankelijk van de mening van mensen. Dus objectieve ethiek bestaat niet.

Mensen die zeggen te streven naar een “ethisch verantwoorde” of “moreel juiste” samenleving bedoelen dat ze een samenleving willen die ZIJ moreel juist VINDEN. Dit kan drie richtingen opgaan:

1) Het past binnen de aangehangen moraal om waarden en normen aan andere mensen op te leggen.
2) Het past NIET binnen de moraal om waarden en normen op te leggen, maar men is inconsequent en zet het streven voort.
3) Het past NIET binnen de moraal om waarden en normen op te leggen en men is consequent, dus a) men staakt het streven of b) men probeert de volledige samenleving van hetzelfde standpunt te overtuigen op een geweldloze manier.

Dit legt een nogal cynisch mechanisme bloot, want door het INDIVIDUALISTISCHE karakter van de mens is het praktisch onmogelijk om 3b te bewerkstelligen, zodat wij bestuurd worden door COLLECTIVISTEN, te weten socialisten en religieuzen uit categorie 1. De moralisten uit categorie 2 kunnen we verder buiten beschouwing laten, omdat zij zichzelf tegenwerken en op de lange duur niets te zeggen zullen hebben.

Helaas voor de persoon die in vrijheid wil leven, is deze situatie moeilijk te veranderen, want iedere poging om de aantasting van eigendom en fysieke en mentale vrijheid tegen te gaan, wordt door de collectivisten met geweld de kop ingedrukt. En hierbij voelen zij zich niet bezwaard, want dit geweld wordt gelegitimeerd door hun moraal.

Degene die zijn vrijheid wil vergroten is beperkt in zijn mogelijkheden: Hij kan de samenleving verlaten en inruilen voor een vrijere groep mensen, zolang de collectivisten dit toelaten. Dat is voor hemzelf de beste optie.

Hij kan zich ook wijden aan de Sisyphusarbeid om via 3b) zijn doel te bereiken, zolang er voldoende vrijheid van meningsuiting en pers is. Dat is voor zijn medemensen de beste optie, maar voor hemzelf verre van pragmatisch. Zijn tegenstanders immers, de socialisten en de religieuzen, hebben respectievelijk een 200- en een 2000-jarige propagandavoorsprong, waardoor een grote meerderheid van de samenleving de collectivistische dogma’s geïnternaliseerd heeft.

Men zou zo’n vrijheidstrever die het op de ideologische toer gooit voor gek kunnen verklaren. Maar ondergetekende is mede dankzij zo’n “gek” afgezakt (of liever: opgeklommen) van categorie 1 naar categorie 3. Er is dus een sprankje hoop; wellicht bereiken wij nooit een volledig vrije samenleving, maar in ieder geval zijn er meer vrijheidslievende mensen.

GERELATEERDE ARTIKELENMEER VAN DEZE AUTEUR

12 REACTIES

  1. Een uitstekend stuk, Geert. Prima.
    Het belicht de problematiek uitstekend.
    En toch ben ik het niet met een uitgangsstelling eens, namelijk:
    "Ethiek of moraalwetenschap is de filosofie van het juiste handelen. Wat onder "juist" verstaan wordt, is afhankelijk van de mening van mensen. Dus objectieve ethiek bestaat niet."

    Hierover zijn boeken volgeschreven, en ik kan er hier maar heel aanstippen.

    Het gaat om het "juiste handelen". En dat heeft betrekking op het maken van keuzes.
    De mens kan keuzes maken. Hij doet dat ook honderden keren per dag, waarvan de meeste supersimpel zijn en die zijn leven zo goed als niet beïnvloeden.
    Belangrijke keuzen hebben te maken met zijn eigen voortbestaan.
    We leren het verschil tussen vergif en voedsel, en kiezen voor het laatste.
    We leren de "juiste" keuze te doen.

    Bij de moeilijkste keuzen hoort hoe hij met andere mensen omgaat en bvb kiest of 1) dat die anderen er voor hem zijn, of
    2) dat die ander (net als hijzelf!!)
    recht hebben op hun eigen leven.

    Het is het een of het ander. En ik stel dat het voor de mens mogelijk moet zijn om hier objectief de juiste keus te doen.

    Dit is uiteraard snel en niet diep genoeg behandeld, maar geeft m.i. wel aan dat er minstens over een objectieve moraliteit kan worden nagedacht (en gevonden!!!)

  2. Als er een objectieve ethiek bestond, zou er maar 1 moreel juiste (verplichte) keuze bestaan. Dan zou ieder individu verplicht zijn die ene keuze te maken.

    Kenmerk van vrijheid is nu juist, dat het individu materieel een VRIJE keuze kan maken, d.w.z. VRIJ is om te kiezen uit verschillende mogelijkheden. Hij kan zich dus ook vrijwillig verplichten en het verlies van soevereiniteit op de koop toe nemen.

    Dit dilemma is m.i. onoplosbaar, tenzij je er vanuit gaat, dat ethiek subjectief is.
    Dat ligt ook voor de hand, omdat ons besef van goed en kwaad bijvoorbeeld sterk cultuurgebonden is. M.a.w. je accepteert een aantal culturele axiomata. De cultuur structureert je gedachtewereld.

  3. [1] Hub, bedankt voor de reactie.

    De meeste mensen kiezen bij de keuze tussen leven of dood voor leven. Dat is een objectieve constatering. Jij zegt dat dat de juiste keuze is. Is het juist omdat een meerderheid van de mensen het doet (net als stemmen) of is het juist omdat jij, net als die mensen, leven hoger waardeert dan dood? Is die waardering niet subjectief?

    Ik denk dat alles wat objectief is ook bestaat wanneer er geen mensen zouden zijn. Is er nog sprake van een moraal, van goed en kwaad, als er geen mensen zijn?

  4. Waarom streven naar een vrije samenleving? … YAAA WAAAAROM … ???

    Kzouzeggen … streef naar je EIGEN vrijheid als deze samenleving je niet bevalt. Want dan zijn je kansen mathematisch-objectief letterlijk oneindig veeeeel groter.

    Zonder ook maar een schijntje van kans alsmaar alles en iedereen willen verbeteren en hervormen … Wat een waardeloos achterlijk gemekker.

  5. [3]
    "Is er nog sprake van een moraal, van goed en kwaad, als er geen mensen zijn?"

    who cares…

  6. [3] "Jij zegt dat dat de juiste keuze is. Is het juist omdat een meerderheid van de mensen het doet".

    Neen, een meerderheid moet niet bepalen of iets goed of kwaad is.
    Een waarde is een subjectief iets, voor ieder persoon anders. Er is een rangorde (belangrijkheid) van waarden. Daarbij is dan voor iedereen (?) je eigen leven de hoogste waarde.
    Het is immers zo dat zonder dat eigen leven, er niets meer te kiezen valt.

    Het lijkt me daarom rationeel, objectief, om bij het bepalen van waarden, (moraliteit) uit te gaan van het eigen leven van ieder individu.

    " Ik denk dat alles wat objectief is ook bestaat wanneer er geen mensen zouden zijn. Is er nog sprake van een moraal, van goed en kwaad, als er geen mensen zijn?"

    Als je met "alles wat objectief is" bedoelt datgene wat bestaat, is het antwoord JA. Bvb die planeet of ander hemellichaam dat nog niet ontdekt is, maar er wel is.
    Als er geen mensen meer zijn, en er is geen sprake van rationele keuzes, is er inderdaad geen moraal mogelijk.

  7. [2] "Als er een objectieve ethiek bestond, zou er maar 1 moreel juiste (verplichte) keuze bestaan. Dan zou ieder individu verplicht zijn die ene keuze te maken"

    Dat begrijp ik niet. Een morele verplichte keus is een contradictie. Zodra er dwang is, houdt de moraliteit op.

    Die ene morele rationele keus geldt inderdaad voor de hoogste waarde van iedereen: het respecteren van het recht op zijn eigen leven van ieder individu. Alles wat anti-leven is, is immoreel.

  8. Ik zag gisteren een prachtige docu:

    http://www.whatthebleep.com/

    Must see! Op basis van quantum physica wordt nagegaan hoe termen als goed en slecht, juist of onjuist totaal los staan van onze menselijke arrogantie dat wij in staat zijn deze concepten volledig begrijpen/beheersen. Het kan je leven en opvattingen veranderen, in het bijzonder keuzes die je maakt. Meer zeg ik lekker niet.

  10. [9]

    Wat onder die titel staat heb ik uiteraard al zowat zo lang als ik leef letterlijk meegemaakt.

    The bottom line. Samenlevingen die je niet bevallen moet je ontlopen en linkslaten, bovendien zijn het ten aanzien (en ten opzichte) van individuen in feite KANSGEBEUREN oftewel random events. Je wordt ergens geboren en groeit daar op. Waarom proberen de eene "samenleving" met de andere nauwelijks betere, en meestal niet eens haalbare te vervangen.

    Daarom zeg ik uit ervaring, dat iedereen automatisch een oneindige grotere kans heeft om zijn EIGEN leven gustig te beinvloeden, vooral als men zich daaaar van bewust is en zich op toe legt.

    Met filosofische en moralistisch geloel schiet de individu uiteindelijk bar weinig op … tenzij men van nature een conformist is … met een pathologische behoefte ergens bij te horen …

  11. Ethiek kan niet subjectief zijn omdat zonder ethiek menselijk samenleven niet mogelijk is. Ethiek is er dus altijd al geweest… 🙂

  12. In aansluiting op Geerts verhaal over het niet bestaan van een objectieve ethiek, nog een stelling: "Veiligheid en recht zijn niet objectief bepaalbaar, maar worden individueel beleefd, net als wat "lekker eten" is of "mooie kleding". Daarom is het een mythe dat overheden daar voor kunnen zorgen."

Comments are closed.