Maak van programmeren geen verplicht vak op de basisschool

Tweakers.net heeft een primeur! Het is waarschijnlijk voor het eerst dat een artikel op Tweakers mij heeft aangezet om een artikel op De Vrijspreker te plaatsen. Het gaat om dit artikel. Neelie Kroes, Eurocommissaris van ICT-zaken, vindt dat programmeren een verplicht vak moet worden op de basisschool. Ik wil de lezer er graag op wijzen dat ik van beroep softwareprogrammeur ben maar in de tijd dat ik op de basisschool zat was een Commodore 64 al een forse investering en werd BASIC nog gezien als een enigszins serieuze programmeertaal. Programmeren kreeg ik derhalve niet op school, maar gelukkig heb ik daar later een hbo-bachelor en universitaire master in kunnen behalen.

Allereerst, is het niet vreemd dat van bovenaf – door de overheid – bepaald kan worden wat wij op scholen moeten leren? Een school die specialiseert in kantklossen of glasblazen in plaats van relevante vakken zou toch snel zijn clientèle kwijtraken? Als programmeren daadwerkelijk zinvol is dan kunnen scholen dat maar beter gauw aanbieden, want een school zonder leerlingen is geen school en een school met slechte resultaten is een slechte school. Wie gaat daar zijn kinderen heen sturen?

Als we niet op de ouders van leerlingen kunnen vertrouwen om een juiste keuze te maken, dan zouden we toch op de scholen moeten kunnen vertrouwen? Dat zijn immers eerder de specialisten in het veld dan de overheid, de ambtenaren op het ministerie zullen immers zelden een school van binnen zien. Als ze dat wel hadden gedaan, waren de Basisvorming, de Tweede Fase, het Studiehuis en het vmbo ons misschien wel bespaard gebleven! Ze kunnen helaas wel bepalen wat we op scholen moeten leren en zelfs hoeveel uren leerlingen er les moeten krijgen, al gaat dat dan gepaard met ophokuren. Een mooi eufemisme daarvoor is ‘zelfstudie’, al blijft de vraag dan of leerlingen dat thuis niet ook kunnen. Thuis studeren telt echter niet voor de uren…

De argumentatie van Neelie Kroes slaat naar mijn mening de plank volledig mis.

“Het is belangrijk dat kinderen weten dat een computer niet zomaar antwoord geeft, maar nadenkt over wat jij vraagt”, vertelde de Eurocommissaris, die met Tweakers sprak op een hackathon tijdens de Codeweek, een initiatief om kinderen te laten programmeren. “Als je niet kunt programmeren, loop je veel voordelen mis.”

Programmeren kan ik wel degelijk mag ik hopen, ik doe dat al tien jaar als werk en nog vele jaren meer als ik de opleiding meetel. Daardoor kan ik programma’s schrijven en mijn baas betaalt me daarvoor een salaris. Ik heb niet de indruk dat Kroes dit voor ogen heeft als ze programmeren als vak verplicht wil maken, het overgrote deel van de slachtoffers leerlingen zal namelijk helemaal niet in de softwarebranche gaan werken. En als ze dat niet doen, verwacht Kroes dan dat ze computers, tablets of smartphones gaan programmeren? Of wat moeten ze nou eigenlijk gaan programmeren? Kroes doelt vast niet op het instellen van een wekker om op tijd wakker te worden. Het schrijven van een programma is geen gemakkelijke klus en het geaccepteerd krijgen in AppStores zodat het daadwerkelijk geinstalleerd kan worden is zelfs voor de meest doorgewinterde professionals al een helse klus. Het is zoveel gemakkelijker om een applicatie te downloaden dan om hem zelf te schrijven dat zelf schrijven bijna uitsluitend als hobbyproject of professioneel werk mogelijk is. Me dunkt dat niemand dat gaat doen tenzij ze dat ook wel hadden gedaan als ze geen halfslachtig programmeervak op school kregen.

Verder vinden talloze burgers helemaal geen plezier in programmeren, ze kunnen nog net met Google overweg, een mailtje verzenden of ontvangen kan ook nog wel en surfen op het net zal niet vaak tot grote ergernis leiden. Dat kan allemaal zonder enige programmeervaardigheden. Zelfs een doorgewinterde computerliefhebber zal zelden hoeven programmeren. Moet dan iedereen het op school krijgen? Dan kan je het niveau zo laag houden dat elke idioot het kan doen, mensen laten uitvallen omdat ze niet kunnen programmeren (ondanks dat ze het NOOIT nodig gaan hebben) of mensen eindeloos pushen om iets te leren waar ze geen interesse in hebben. Dat gaat vanzelfsprekend ten koste van andere vakken en het zal leerlingen demotiveren. Ik moest zelf een keer bloembollen planten op de basisschool en hun groei bijhouden… Vandaag de dag zal ik liever van honger sterven dan een bloembol aanraken!

Als een basisschool dit als optioneel vak kan aanbieden zal ik daar een bijzonder groot voorstander van zijn. Degenen die er interesse in hebben kunnen het dan volgen, de rest wordt er niet mee lastiggevallen. Volgens Kroes lopen ze dan ‘veel voordelen mis’.

Ik kan me werkelijk geen voordeel indenken dat ze mis kunnen lopen als ze liever programma’s gebruiken die door anderen zijn geschreven… Ik kan ook geen whisky stoken maar mijn huidige glas smaakt me uitstekend!