Artikel ingestuurd door Nayako Sadashi. De vakbond hoort bij de cultuur van het statisme, de cultuur van de staat, zei een ancap (ancap betekend anarcho kapitalist) laatst. We gaan de positie van het anarcho kapitalisme en het libertarisme weer eens ontleden, vanuit een klassieke individualistische/bewust egoïstische positie. Ik schrijf op de libertarische site, omdat ik libertariers anarchistischer vind, dan datgene waar het linkse anarchisme tegenwoordig voor staat. In libertarisme zit nog wel anarchistisch potentieel. In links anarchisme niet meer.

Goed, vakbonden.Wat heeft een vakbond te maken met een staat? Hoe lijkt een vakbond op een staat? Je maakt ongevraagd deel uit van een staat, je kiest zelf of je lid wordt van een vakbond. Je wordt lid van een vakbond, omdat je denkt dat je er iets aan hebt. Je bent lid van een staat (ongevraagd) en het moet maar blijken dat deze staat ooit iets voor je doet. Een staat bestaat uit miljoenen mensen, een vakbond niet. Een staat heeft extreem veel politieke slagkracht/macht, een vakbond niet, althans, meestal niet. Je kan je lidmaatschap opzeggen, bij de vakbond. Bij de staat kan dit niet.

Een vakbond komt voort uit vrijwillige interactie tussen arbeiders. Het is in die zin ‘voluntary’, of ‘voluntarist’, iets dat de libertarier zou moeten aanspreken. De arbeiders zien in dat ze in hetzelfde schuitje zitten en gaan dus samenwerken en vormen de vakbond.

Waarom zou je niet samenwerken, als je dezelfde belangen hebt? Hoe kan je van mensen verwachten, dat ze niet de handen in een zullen slaan, als dat in hun voordeel is? Hoe irrationeel denk je dat mensen zijn? Als mensen handelen, doen ze eigenlijk hetzelfde als wat de vakbond leden doen. Persoon A biedt iets aan, persoon B koopt het en ze worden er beide beter van, denken ze. Persoon A wordt lid van de vakbond van persoon B en ze worden er beide beter van, is het idee. Vrijwillige interactie, om wederzijds welzijn te vergroten. Vakbondsleden zijn eigenlijk libertariers.

Als je buurman en jij beide last hebben van een omgevallen boom, dan werken jullie toch ook samen, om die boom weg te halen.

Als je allebei last hebt van iets, maar er in je eentje niets aan kan doen, dan bundel je dus je krachten. Tenzij je niet ingesteld bent op je eigen welzijn en liever in de ellende zit.

In een anarcho kapitalistische samenleving, zou er in ieder geval geen staat meer zijn, die de vakbond kan ‘verbieden’. Als de vakbond dus ontstaat in zo’n maatschappij, moet de ondernemer er zelf mee zien te dealen. Hij/zij kan zijn werkers ontslaan, hij/zij kan een private politie macht op de werknemers af sturen (het zal prijzig worden), of hij/zij kan down gaan en naar de eisen van de werknemers luisteren. Kortom, binnen de staat heeft de kapitalist meer poten om op te staan, als de vakbond opkomt. Men zal dan gewoon ‘de politie’ op de vakbond afsturen, binnen het statisme. Anarcho kapitalisten, maken het zichzelf moeilijker, als ze kapitalistisch willen zijn zonder hulp van de staat. Ik weet niet of ze dit altijd inzien. Ik zeg niet dat het niet kan en/of mag, maar het gaat wel lastig worden voor je.

Vanuit een klassiek individualistisch/egoïstisch anarchisme (Stirneriaanse school, etc, etc)  gezien, ligt het zwaartepunt bij jou, bij de wil (zoals ik eerder al eens gezegd heb, maar ik val nou eenmaal veel in de herhaling).

Ik wil een bedrijf beginnen? Dan begin ik een bedrijf. Ik wil mensen in dienst nemen? Dan neem ik mensen in dienst. Ik werk bij een bedrijf en ik wil mij in een vakbond formeren? Dan voeg ik mij bij de vakbond. Wat je wilt, dat telt. De rest niet.

Vakbonden maken bedrijven ‘kapot’, zei een rechts persoon laatst. De vakbond is er niet op uit om het bedrijf ‘kapot’ te maken. Men is er alleen op uit, om een zo hoog mogelijk loon te krijgen. Net als dat de baas van het bedrijf ook een zo hoog mogelijk inkomen probeert te genereren. Maar in de optiek van de ancap, mag de baas dus wel egoïstisch/zelf centrisch handelen, maar de arbeiders niet? Als je handelt met iemand, zal de persoon proberen er zo gunstig mogelijk uit te komen. Als je iemand in dienst neemt, zal hij/zij proberen er zo gunstig mogelijk uit te komen. Je gaat ervanuit dat iedereen commercieel/berekenend denkt? Dan zullen de arbeiders dat ook doen.

Sommige (vulgaire) libertariers willen wel de lusten, niet de lasten. Wel de werkkrachten, maar niet de weerstand van de werkkrachten. Wel jouw werk, maar niet jouw voorwaarden. Wel jouw kracht, niet jouw macht.

Als ik een arbeider was, zou ik mij ook meteen gaan formeren in solidariteitsnetwerken, vakbonden, etc. Omdat dat in mijn voordeel zou zijn en ik ben een egoïst. Ik doe iets als het goed voor mij is. Ik doe nooit dingen die niet goed voor mij zijn. Ik zou mij bij een vakbond voegen, als ik dat wil. Los van of de libertarische ondernemer dat goed of slecht vindt, van mij. Men denkt steeds dat ik iets geef om jouw moraliteit. Je denkt dat het mij iets kan schelen, wat jij vindt. Zowel links als rechts, denkt dat het mij iets kan schelen, wat jullie vinden, wat jullie perceptie van goed/slecht is.

Als ik een bedrijf heb en mensen aan neem, zullen ze kunnen zeggen: We willen meer pauze en anders stoppen we. Een soort chantage, kan ik dat noemen, als ik heel sentimenteel ben. Maar, die werkers zijn mij niets verschuldigd. We hebben een zakelijk contact, geen emotioneel contact. Ik zou dit dus begrijpen. Ik zou hen dan dus of ontslaan, of meer pauze geven. Wie de boksring betreedt, kan klappen verwachten. Een ondernemer betreedt als het ware de boksring, ook als hij/zij dit ontkent.

Als je denkt dat mensen je iets verschuldigd zijn, denk je als een statist, een nationalist, of een ambtenaar. Een collectivist dus. Datgene dat libertariers en ancaps links juist verwijten. Het idee van inherente solidariteit. De socialist vind dat we met elkaar solidair moeten zijn, als mensen zijnde. De rechtse ondernemer vind dat we solidair moeten zijn met zijn bedrijf, als we daar werken. Ik ben alleen solidair met je, als ik solidair met je wíl zijn.

Trouwens, ik geloof dat Murray Rothbard (de ancap godfather) ook zei, dat je als arbeider je het beste kan voegen bij de vakbond. Al weet ik dit niet zeker, het kan ook een andere rechtse anarchist geweest zijn.

Zoals je leest, ben ik niet eens een antikapitalist. Niet echt. Ik vertel jou niet dat je geen baas en/of werknemer mag zijn. Maar ik ontken ook de klassenstrijd niet. Het lijkt mij naïef, om klassenstrijd/machtsstrijd/ frictie/conflict te ontkennen.

En de klassenstrijd vindt plaats binnen en buiten de wet. Omdat het een soort natuurkracht is, als het ware. Als wolken botsen, krijg je bliksem. Als sociale klassen botsen, krijg je de klassenstrijd. Als belangen botsen, krijg je ook een soort bliksem. Als er spanning in de lucht hangt, zal het donderen. Als er maatschappelijke spanning in de lucht hangt, zal de klassenstrijd ontstaan. Niet in je droge theorie, maar wel in de praktijk.

23 REACTIES

  1. De artikelen van Nayako Sadashi zijn vooral anarchistisch, niet altijd anarcho kapitalistisch. Ik plaats deze omdat het originele artikelen zijn. Ik zie geen rol van de staat mbt vakbonden. Verbieden of verplicht lid worden (zoals in sommige bedrijfstakken het geval was) zie ik niet als libertarisch. Het idee van klassenstrijd heb ik wel moeite mee. Overdag ben je de werknemer, en ’s avonds als je uber chauffeur bent iemand die met een kapitaal middel geld verdient. Of als tuinman die er prive op zaterdagochtend een klusje bij doet. Er is dus een rolverwisseling tussen arbeider en kapitalist. En in sommige bedrijfstakken smeken de werkgevers je om in dienst te komen, of desnoods als ZZP-er tegen een hoog tarief mee te werken.

    Ik zie overigens geen rol voor een vakbond om algemeen bindende CAO afspraken te maken, dit kan alleen voor hun eigen leden.

    • Bedankt voor het plaatsen van mijn werk

      Ik ben inderdaad geen libertarier, maar heb wel sympathie voor libertarisme. Al weet ik niet precies waarom

      https://polcompball.fandom.com/wiki/Egoism

      Dit is een beetje mijn ideologie (of gebrek aan ideologie) (de bovenste link). Ze noemen het individualisme/egoisme, een libertarisme/anarchisme unity ideologie. Hier ben ik het mee eens.

      Dit is dus geen links anarchisme, maar ook geen libertarisme.

      Ik zie overigens geen rol voor een vakbond om algemeen bindende CAO afspraken te maken, dit kan alleen voor hun eigen leden.

      Ben ik het mee eens. Ik pleit dan meer voor kleine solidariteitsnetwerken, die binnen een bepaald bedrijf actief zijn. Iets als de FNV is veel te log, om effectief te zijn.

      Ik ga ervanuit dat in elke situatie, waar werkgever/nemer relaties zijn, er solidariteitsnetwerken zullen ontstaan, van de werkers. Niet om de werkgever te pesten, maar omdat het gewoon gaat ontstaan.

  2. Welkom Nayako! Ik moest wel even lachen toen ik het woord klassenstrijd tegenkwam. Ik dacht dat het gestorven was, zo rond de tijd van de Thatcher revolutie in de jaren 80 van de vorige eeuw. Maar, ik heb mij blijkbaar vergist. Ik krijg wel de indruk dat de klassenstrijd, voor zover je daarvan kunt spreken, geglobaliseerd is. Het is niet langer het internationale grootkapitaal tegen ‘das lumpenproletariat’ – dat doet wat gedateerd aan – eerder de globalisten tegen de populisten, meestal nationalisten. Libertariërs vallen er weer eens buiten. Bovendien, dankzij het fenomenale succes van de Industriële Revolutie is er eigenlijk geen ‘lumpenproletariat’ meer. We gaan allemaal naar dezelfde universiteiten, velen behoren tot de middenklasse en zelfs handwerklieden freelancen een mooi inkomen bij elkaar. Echt ouderwetse fabrieken waar arbeiders met de honderden tegelijk lopendebandwerk doen, bestaat dat eigenlijk nog wel? En als het nog bestaat, hoe lang zal het blijven bestaan gegeven de opmars van kunstmatige intelligentie en robotica. Maw, waar zijn de arbeiders wiens belangen door de vakbonden behartigd dienen te worden? Daarnaast, vakbonden zijn niet gratis. Waarom zou ik daarvoor betalen. Als er problemen zijn ben ik mans genoeg om dat zelf te bespreken met mijn managers. Als ik vind dat ze me onheus bejegenen, dan zoek ik een andere job.

    • Hoi Youp

      Veel van het werk word nu uitbesteed aan ‘lage lonen landen’. Denk dan aan de textiel werkers in Bangladesh. Dat is het proletariaat van deze tijd geworden. In de ‘lage lonen landen’ vind dan ook kinderarbeid plaats etc, net zoals dat in de 19de eeuw bestond.

      De westerse bedrijven die in de ‘lage lonen landen’ gebruik maken van de extreem goedkope arbeid, maken indirect gebruik van staats repressie (de staten daar onderdrukken vakbonden). Hier schreef ik eerder over.

      Af en toe schiet de vlam in de pan en dan komen de arbeiders in zo’n land in opstand. Vaak saboteren/molesteren ze dan zo’n sweatshop. Soms stort zo’n sweatshop ook in, kraait geen haan naar.

      Uitbuiting bestaat nog steeds. Het is allemaal niet zo rooskleurig als je misschien denkt. Als je een shirt koopt voor vijf euro, dan weet je dat er ergens iets niet klopt. Ergens word iemand dan genaaid. Ik zelf koop dus alleen nog maar tweedehands kleding. Wat andere mensen doen, moeten ze zelf weten. Daar ga ik niet over en heb ik niet eens een mening over.

      áls er ooit weer een communistische revolutie komt, zal deze revolutie in de derde wereld ontstaan, hoogstwaarschijnlijk. Iets wat communisten van tegenwoordig dan beweren en hier ben ik het mee eens.

      Klassenstrijd is nooit dood geweest. Thatcher en Rand hebben het misschien in de jaren 80 dood verklaart, maar we leven niet meer in de jaren 80. Hun theorieën zijn niet minder gedateerd, dan de oude socialistische theorien. Het neoliberalisme is ook niet zo nieuw meer, heeft ook veel van zijn glans verloren, vergeet dat niet. Nayakosadashi is van een nieuwe generatie, wij kijken door de neoliberale clichés heen.

      Kijk, overal waar er spraken is van werkgever/werknemer relaties, ontstaat al een vorm van klassenstrijd. Althans, niet altijd, maar vaak wel. Als jij in mijn huis woont en ik de huur verdubbel en jij dus in de problemen komt, dan is daar al sprake van klassenstrijd. Als ik een werkgever ben en ik geef jou orders en jij vind dat ik jou uitbuit en te hard laat werken, dan zal de frictie alweer plaatsvinden. Je ontkomt er niet aan. Het leven is niet zo harmonisch als je zou willen.

      Als ik driehonderd mensen in dienst heb (stel dat) dan zal er een gedeelte zijn, dat meer eist, dat meer wilt. En dit gedeelte zal zich gaan formeren. Hier vind dan al wrijving plaats, tussen de persoon die bezit en de persoon die zijn/haar arbeid verkoopt. Dat is al klassenstrijd. En nogmaals, zoals ik ook al tegen Karel zei. Dit heeft niets te maken met goed/slecht. Ik denk niet in goed/slecht. Goed/slecht zijn Europese/christelijke begrippen. Voorbij goed en kwaad, ken je dat boek, van die filosoof met die grote snor

      https://www.bol.com/nl/nl/f/beyond-good-and-evil/30116495/

      Of je nou aan de kant van de ondernemer of de werknemer staat, de klassenstrijd bestaat en zal bestaan. Of je het nou leuk vind of niet.

      Kapitalisten hebben trouwens vaak de staat ingeschakeld, om de belangen van de werkende klassen de kop in te drukken. Daarom was de anarchistische beweging vroeger altijd een beweging van/voor werkende mensen en was de staat altijd het instituut dat het kapitaal beschermde, tegen de verpauperde meute. Daarom is ancap ook zo’n lastige term. Een paradoxale term, eigenlijk. Ik zeg niet dat het onmogelijk is, of niet kan bestaan. Nee, zo sta ik er nou ook weer niet in.

      *** in spambak geraakt ***

      • Mijn hemel, jongen toch. Je begrijpt wel heel erg weinig. Lagelonenlanden zijn lagelonenlanden gezien vanuit westers perspectief. In China, Vietnam Cambodja en ga maar door worden, naar hun maatstaven, uitstekende salarissen betaald voor fabriekswerk. Er zijn artsen en academici die hun universiteitsjob eraan geven om in een fabriek te gaan werken. Mensen staan ervoor in de rij. Ooit een docu gezien van Bjorn Lomberg hierover. Kan hem zo gauw niet vinden. Moet je maar even zelf zoeken.

        Bovendien is dat een fase in het groeiproces. De sweatshops in HongKong en Taiwan zijn verdwenen en vervangen door hoogtechnologische bedrijven. Zo zal het ook in andere landen gaan wanneer AI en robotica de menskracht aldaar gaan vervangen.

        Kapitalisme is geen systeem van ondrukking en klassenstrijd, maar een economische orde waardoor je steeds minder hoeft te gaan werken en toch welvarender wordt. We zouden er wel wat meer van mogen hebben. Jij moet echt eerst grondig gedeprogrammeerd worden want de marxistische propaganda spuit nog altijd je oren uit. Zo meteen ga je het nog over ongelijkheid hebben. Mensen zijn ongelijk. Vanaf hun geboorte. Daarom zijn er geen gelijke kansen. Alleen met zwaar repressief geweld kun je dat afdwingen.

      • maar een economische orde waardoor je steeds minder hoeft te gaan werken en toch welvarender wordt

        Niet voor iedereen natuurlijk….Niet iedereen word er welvarender van. Je verdiend 10 per uur en huurt een huis en werkt 5 dagen in de week. Dan word je daar niet heel welvarend van. De CEO van het bedrijf waar je werkt, word er wel welvarend van. Waarom moet die realiteit verdoezeld worden ? Iemand die bij een callcenter werkt, word daar niet welvarend van..Iemand die in een mijn werkt in Afrika, om grondstoffen te delven, word daar niet welvarend van…

        :__)

        Ik moet ‘gedeprogrammeerd’ worden ? Ik moet helemaal niets…

        Daarnaast ben ik nooit marxist geweest. Geloof het of niet. Ik las vanaf mijn 20ste Bakoenin, Kropotkin, Malatesta, Proudhon, Rocker, Bakoenin etc, etc (heb je natuurlijk weer niet van gehoord etc). Links anarchistische hardware….Dus geen marxisme…Een wereld van verschil.

        Kapitalisme is geen systeem van onderdrukking en klassenstrijd.

        Dan snap je mijn perceptie van strijd en klassenstrijd niet. In de DDR was er nog steeds sprake van klassenstrijd. In Cuba is er ook nog steeds klassenstrijd. Als een baas de orders geeft in de fabriek, of op het werk, zal je hier en daar strijd gaan krijgen….Of die baas nou kapitalist is, of communist.

        En zoals ik je uitleg, zal er vanzelf klassenstrijd gaan plaatsvinden, binnen grote bedrijven. Stel dat ik 500 mensen in dienst neem, dan zal een percentage daarvan zich gaan verzetten tegen mij en/of meer loon eisen. Dat noem je al klassenstrijd en dat kan je gewoon niet tegenhouden….Behalve dan met….de staat….En daar waren jullie tegen, toch ?

        Ik zeg niet dat er altijd sprake is van klassenstrijd, binnen iedere bedrijfstak. Maar, het gaat sowieso voorkomen.

        Verder heb ik het niet over gelijkheid en ik zeg ook niet dat iedereen gelijk moet zijn, of wat dan ook. Leg mij die woorden dus ook niet in de mond. Als ik het over strijd heb, zeg ik niet dat die strijd een bepaald doel heeft. Ik zeg je slechts dat die strijd er is. Je hoeft geen marxist te zijn, om te begrijpen hoe stakingen tot stand komen en/of wat het leven van een Afrikaanse mijnwerker is en/of hoe het er in sweatshops aan toe gaat.

        Daarnaast, juist doordat de mensen zo ongelijkheid, krijg je het strijdelement. Als alle arbeiders namelijk hetzelfde waren, zou er geen klassenstrijd plaats vinden. Juist doordat mensen niet allemaal uniform zijn, krijg je strijd, schuring. Als arbeiders allemaal tevreden waren met hun baan, zou er geen strijd plaatsvinden. als arbeiders allemaal ontevreden waren met hun baan, zou het ook niet werken. Juist doordat er verschillende karakters voor zo’n bedrijf werken, gaat het broeien. Er is geen eenheid, want mensen zijn geen producten.

        Dat verhaal over ‘de AI’ vind ik vrij utopisch van je.

      • Goed dat je het zegt, Youp

        Mijn percepties van het woord klassenstrijd, is anders dan wat marxisten ermee bedoelen

        Misschien kan je beter zeggen ‘machtsstrijd’. Als ik het over klassenstrijd heb, bedoel ik machtsstrijd. En macht is overal. De wereld gaat over macht. Alles is macht.

        Als een ambtenaar in de DDR allemaal orders geeft, aan mensen, dan leid dat ook tot klassenstrijd. De klassenstrijd hield niet op, in de DDR en de USSR. Het was er nog steeds aanwezig, omdat je nog steeds sociale klassen had.

        Als een kapitalist in een fabriek orders geeft, leid dat tot klassenstrijd.

        Klassenstrijd is machtsstrijd.

        De bazen hebben een vorm van macht en de arbeiders hebben een vorm van macht. Dat gaat dan botsen, zo af en toe en dat noem ik dan de klassenstrijd.

        Ik zie niet een soort historisch proces voor me, zoals de marxisten dat doen. Ik zie slechts armpje drukken voor me. Bij wijzen van

  3. Ik heb persoonlijk erg veel moeite met de begrippen “werkgever” en “werknemer”. Ze komen uit een verouderd wereldbeeld, dat als het ware de tegenstellingen en de strijd tussen “arm” en “rijk” op de spits dreef. Er wordt wel eens gezegd dat socialisme leeft bij de gratie van strijd, en libertarisme bij de gratie van vriendschap. In een libertarische samenleving is vrije associatie, vrijwillig samenwerken de enige acceptabele manier om iets te ondernemen. Noem het naïef, maar dan zul je altijd in je strijdende wereld blijven. Take it as you want, your choice.
    *** uit spambak gehaald ***

    • Er wordt wel eens gezegd dat socialisme leeft bij de gratie van strijd, en libertarisme bij de gratie van vriendschap

      Strijd is er gewoon. Binnen het socialisme en binnen het liberalisme. Je kan de strijd niet uit de wereld wegdenken. Mensen hebben allemaal temperamenten en verlangens en dat botst dan, zo af en toe.

      In de DDR ging de strijd niet weg (DDR, dus socialisme) en binnen de neoliberale staat valt de strijd niet weg.

      Daarnaast was er in de DDR ook vriendschap. En in het huidige liberalisme is er vriendschap.

      Socialisme kan (in theorie) ontstaan op basis van vriendschap en liberalisme kan voorkomen uit strijd. De Franse revolutie bijvoorbeeld (de liberale revolutie) ontstond vanuit strijd, niet vanuit vriendschap.

      Het klinkt misschien gemeen, maar ik vind je positie inderdaad een beetje naïef. No hard feelings verder.

      *** in spambak terecht gekomen ***

    • Als we het hebben over een vriendschappelijk/pacifistisch socialisme, dan moet ik denken aan het utopische socialisme, uit de 19de eeuw. De eerste reactie op industrialisatie en de problemen van die tijd. Het socialisme van Robert Owen etc. Dat was een niet revolutionair socialisme, dan bestond op basis van vrijwilligheid.

      Daarnaast kan/zal liberalisme ook op basis van strijd bestaan. Denk dan aan de liberale staten, die geweld gebruikte om hun invloedsfeer en de belangen van hun bedrijven te behartigen
      *** in spambak geraakt ***

    • Beste Edwin

      Als ik jou werk geef, ben ik een werkgever. Als jij mijn werk neemt, ben je een werknemer. Dat is toch gewoon heel droog wat het is.

      Ik vind het altijd een beetje vreemd, als werkgevers/bazen (hoe je het ook noemt) doen alsof je een soort emotionele/sentimentele band met ze hebt, als je voor ze werkt. Dat ze dan zo zeggen ‘in dit bedrijf zijn we een grote familie’. Ik hou daar niet zo van. Ik werk bij je, omdat ik geld nodig heb, niet omdat ik van je hou. Nee, nee, ik hou niet zo snel van mensen.

      Je werkt bij iemand, je bent niet beste vrienden met die persoon en je bent ook niet onvoorwaardelijk loyaal naar zo’n persoon toe. Its about money. Prima, maar laten we er eerlijk over zijn

  4. Tot op zekere hoogte zijn veel bezoekers hier tegen het huidige kapitalisme. Je haalde in een vorig artikel inconsistente huisjesmelkers aan die de politie bellen. Je kan veel groter denken. Het foute is niet de kleine huisjesbaas, nee, het foute zijn de multinationals die door special interest wetgeving worden beschermd. Het militair industriele apparaat, de big pharma. Die proberen conflicten te scheppen. Zodat ze 20 jaar “vrede” kunnen brengen in Afghanistan. Zodat ze ons jarenlang tegen covid kunnen beschermen. Zodat ze in Nederland decennia lang zorgden voor een loonpolitiek waardoor lonen niet konden stijgen. Zodat de falende banken worden gered. Dit zijn uitwassen mogelijk doordat er een staat is.

    Dit kapitalisme, vaak neo liberaal genoemd, een term die ik niet goed kan plaatsen, want het is eerder een vorm van fascisme dan liberalisme. Ja. De enorme vervlechting van staat en grote bedrijven is een karakteristiek van een fascistische samenleving. Die ik uiteraard verwerp.

    • Ja, met wat je hier zegt ben ik het dus allemaal eens.

      Inderdaad heeft het wat weg van fascisme, inderdaad, hoe heftig het ook klinkt. Maar fascistische ideologen gingen altijd uit van een machtige staat, die grootkapitaal beschermde/bestendigde/voorrang gaf. Kortom, neoliberalisme

      Wat mij betreft is er inderdaad ook een verschil tussen kapitalisme en corporatisme. Een verschil tussen een bedrijf en een multinational (die door de staat beschermd word)

      In die zin zijn jij en ik meer individualistische anarchisten, omdat we de markt dus niet per definitie verwerpen. Wel willen we ander soort markten.

  5. Een libertariër die de regels begrijpt, weet dat vrijwillige organiseren geen verbod kan opleveren. Echter, ik mis in de bijdrage zelfbeschikkingsrecht en verantwoordelijkheid voor je eigen besluiten.
    De werkgever wil via zelfstandigheid een inkomen verwerven door winst. De werknemer wilt een inkomen verwerven via een arbeidsovereenkomst. Beide posities zijn het gevolg van een besluit. Dit besluit heeft echter gevolgen, namelijk dat de werkgever zakelijk en privé failliet kan gaan of winst maakt, maar de werknemer heeft een arbeid/gezagsovereenkomst getekend met de werkgever/ondernemer.
    Beide situaties leveren op, dat je zelf verantwoordelijk bent voor de de gevolgen en effecten van je besluit. Een werknemer die gaat werken voor een werkgever die geen vakbonden wilt, moet niet daarna gaan zeuren over het oprichten van een vakbond. Want, personeelszaken doorloopt met iedere werknemer het arbeidscontract dus je zegt vrijwillig ja tegen de voorwaarden.
    Ga je daarna eisen dat er als nog een vakbond wordt opgericht, dan heb je gelogen en misleiding toegepast. Daarna ga je dreigen met stakingen, en dat is chantage. Erger nog, de gevolgen van jouw oude en nieuwe besluiten ga je neerleggen bij de werkgever, in plaats van eigen verantwoording dragen voor je daden.
    De werkgevers hebben in het verleden op deze ontwikkeling gereageerd, door fiscale constructies, productie naar het buitenland, via lobbyen gunstige wettelijke situaties creëren etc. Vakbonden doen dit trouwens ook.
    Daarnaast heeft Youp gelijk, wij leven niet meer in de 17e, 18e en 19 eeuw. Echter, de bestaande politieke stromingen zijn in dat tijdperk ontstaan. Terwijl de economisch en maatschappelijke ontwikkeling heel anders is geworden. Een werknemer kan makkelijke een (deel) zzp-er zijn. Een werknemer die tussen de 50.000 en 75.000 verdient, heeft een eigen huis, auto’s gaat op vakantie etc. En die schijnt onderdrukt te worden. De mensheid is nog nooit zo rijk geweest, nog nooit zo machtig, en heel veel mensen zijn uit de armoede geklommen.
    De klassenstrijd is een collectieve politieke kreet, die alleen als doel heeft om een macht te gebruiken om bepaalde groepen tlv groepen te bevoordelen.
    De ondernemer wordt ook hier weer heel slim neergezet als een machthebber, iemand, die andere mensen misbruikt. Ook deze gedachtegang past precies in het beeld van de klassenstrijd. De ondernemer is bezig een bedrijf te managen om producten en diensten te leveren aan zijn klanten. De klanten bepalen het succes van het idee. Mensen denken in de vorm van klassenstrijd, begrijpen dit niet, maar macht begrijpen zij wil. De ondernemer moet nadenken over cultuur, wetgeving, financiën, productie, concurrentie, productontwikkeling, technische ontwikkeling, maatschappelijke trends etc. De vakbonden is slechts een onderdeel ervan.
    Murary rothbard heeft een genuanceerde mening over de vakbonden. Link: https://mises.org/library/union-problem. Het is een complexe situatie die niet zomaar in een regel is te bevatten.

    • Karel heeft niet helemaal mijn betoog begrepen, helaas. Al zijn er ook opmerkingen van hem, die ik wel relevant vind.

      Goed, de overeenkomst die je maakt als arbeider. Dit gaat niet helemaal op. Ondernemers bezitten vaak/meestal de productiemiddelen. Als je die productiemiddelen niet bezit, ben je van ze afhankelijk. Als je de fabriek niet hebt, als je je huis niet hebt, ben je afhankelijk van zowel de ondernemer, als de huisbaas. Heel vrijwillig gaat dat niet. Echt keuze heb je niet. Als je geen vastgoed en/of grond en/of panden hebt, ben je haast gedwongen om je arbeid te verkopen. En als je geboren bent in relatieve armoede, heb je geen vastgoed, grond en/of panden en moet je dus je arbeid gaan verkopen

      Een werknemer die gaat werken voor een werkgever die geen vakbonden wilt, moet niet daarna gaan zeuren over het oprichten van een vakbond.

      Ja, maar dat is dus niet hoe de wereld werkt, de échte wereld. Ik kan zoveel willen, als ondernemer zijnde. Maar zo werkt het dus niet. Als ik mensen in dienst heb, die ik slecht behandel, dan gaan ze tegen mij ageren, met of zonder het ‘contract’ dat we getekend hebben. Je hebt een wereld van de theorie, de wereld van contracten, papieren, rechten, wetten. En je hebt de wereld van vlees en bloed.

      In theorie ben je met je vrouw getrouwd, op papier. Dat is het contract dat je tekende op papier. Maar in de praktijk heeft ze toch een stiekeme relatie met Ratio, van vrijspreker (bij wijzen van spreken)

      (hehehehe)

      Je hebt de wereld op papier. De wereld van rechten, regels, plichten, contracten, overeenkomsten. En je hebt de wereld van de passie, de emotie, de drang, het instinct, de lust. Ik vertegenwoordig die laatste wereld, als romanticus zijnde.

      Zie mij als een stier tijdens het San Fermin festival, in Spanje

      https://www.youtube.com/watch?v=Qmp4DjtWcuw

      Nee, grapje

      Ok, Karel haalt er ook moraliteit bij. Hij suggereert dat ik beweer dat ondernemers ‘slecht’ zijn. Nee, nee, het gaat niet om goed/slecht. Ik maak geen morele statements. Ik zeg niet dat werkgevers ‘goed’ zijn, of ‘heel slecht’. Ik ga niet uit van een Walt Disney film perspectief, waarin ‘good guys’ en ‘bad guys’ zijn. Macht is waardevrij. Macht is niet goed, macht is niet slecht, macht ís. Een beetje zoals de Afrikanen over hun voodoo spreken. Voodoo is niet goed, voodoo is niet slecht, voodoo ís.

      Als ik als werkgever mijn werknemer slecht behandel, dan gaat hij/zij wraak nemen. Althans, die kan zit erin. Niet omdat ik slecht ben en hij goed, of andersom, maar omdat dat gewoon gaat gebeuren…soms (niet altijd)

      Ik ben werkgever en ik ‘wil’ van alles. Maar, de mensen die voor mij werken vinden het niet zo interessant, wat ik allemaal ‘wil’. They owe me nothing. Ik wil niet dat ze solidair met elkaar zijn. En toch zijn ze het dan en dan heb ik dus een klein probleem. Ik kan ze dan gaan ontslaan, of ik kan down gaan. Meer opties zijn er niet. Een slimme ondernemer, zorgt dus dat zijn werknemers respect, ontzag en/of liefde voor hem/haar hebben.

      Daarna ga je dreigen met stakingen, en dat is chantage

      Ohh, maar de bazen doen ook aan chantage hoor. Zo vaak heb ik meegemaakt, dat een baas, of een huisbaas iemand chanteerde. Neem genoegen met intimidatie, of ik ontsla je. Maak overuren, of ik ontsla je. Ga in op seksuele avances, of ik neem een andere huurster. Ik heb het zelf meegemaakt en mijn kennissen hebben het meegemaakt.

      Karel lijkt hier een beetje naïef in te zijn. In zijn perceptie zijn ‘werkgevers’ per definitie een soort heiligen, een soort engeltjes.

      Ik zeg niet dat alle werkgevers klootzakken zijn, maar er zitten zeker ook klootzakken tussen, die hun machtspositie gebruiken, misbruiken. Ik ken de verhalen, we kennen allemaal de verhalen.

      https://www.youtube.com/watch?v=FG42gogWdCM&t=486s

      (de filosofische hardware van het individualistische anarchisme, hierboven)

      ‘Wij’ individualisten, zijn tien keer radicaler, dan libertariers.

      De ondernemer wordt ook hier weer heel slim neergezet als een machthebber, iemand, die andere mensen misbruikt.

      Nee, nee. Je haalt mijn statements uit de context. Ok, zowel de werknemer, als de werkgever heeft macht. En die macht zal zo af en toe gaan botsen. Die machten zullen gaan botsen, want zo werkt de wereld. We leven immers niet in teletubbieland. Ook zeg ik nergens dat de werkgever zijn mensen per se misbruikt. Misbruik komt voor natuurlijk, maar ik zeg niet dat er altijd sprake is van misbruik. Niet iedere werkgever is hetzelfde. Er zijn ook tolerante/eerlijke werkgevers.

      De werkgever heeft wettelijke.morele macht, de werknemers hebben collectieve macht. Deze machten gaan botsen, soms. Niet altijd

      Maar macht begrijpen zij wel, zeg je

      De wereld gaat over macht. Der wille zur macht. Je kent de filosoof met de grote snor.

      Toch is er een punt van Karel, waar ik het wel mee eens ben. Hij zegt, de oude ideologieën, de oude politieke ideologieën zijn achterhaald en gedateerd. In princiepen heeft hij hier een punt. Dit is waarom ik libertarisme ook volg, omdat het relatief nieuw is en zich wel baseert op de huidige wereld en niet de 19de 19e-eeuwse wereld. Dat is een sterke kant, van het libertarisme. Zowel liberalisme, als communisme, als socialisme, zitten een beetje vast in vroeger. Dat is hun valkuil.

      *** in spambak terecht gekomen ***

      • Een ondernemer is geen inderdaad geen heilige, een werknemer is ook geen heilige. Een ondernemer is gewoon een mens, maar het principe van ondernemerschap heeft de wereld mooie producten en diensten beschikbaar gemaakt. Een ondernemer en de werknemer reageren op de realiteit van de dag, maar ook zij proberen als het kan een slaatje te slaan uit een situatie.
        Er zijn een aantal natuurlijke regels, niet moorden, niet liegen, niet misleiden en niet bedriegen. Dit zijn oeroude waarden, en gelden tot de dag van vandaag. Maar, politici doen wel de boel belazeren. Het gevolg is dat de burgers en bedrijven die gedrag overnemen. Tenslotte goed voorbeeld doet leiden, maar het slechte voorbeeld ook.
        Jouw opmerkingen m.b.t. afhankelijkheid; als ik geen huis kan kopen, heb ik nog steeds opties, huren, tent kopen, bij de ouders wonen, een kamper kopen. Echter, alle opties hebben een gemeenschappelijk kenmerk, de overeenkomst komt vrijwillig tot stand, en beide tekenen een overeenkomst voor het object. Ik kan mensen niet dwingen mijn huis te kopen, of te huren. Als beide partijen niet tot een overeenkomst kunnen komen, dan is er geen handel, dus geen contract.
        In het begin van mijn carrière heb ik nog nooit onroerend goed in bezit gehad, noch mijn ouders, maar zij hebben hard gewerkt, woonhuis gehuurd en gespaard. Zij hebben nooit hun ‘armoede’ geaccepteerd, zij hebben hun schouders eronder gezet.
        Ik ben geen ondernemer, dus mijn manier om geld te verdienen, is arbeid aanbieden. Maar, een contract kan alleen maar tot stand komen als een werkgever mijn arbeid wilt hebben. Binnen de commerciële economie en personeelsbeleid komt de kreet verkopen van arbeid inderdaad voor. Maar, dit heeft te maken met het matchen van werk, presentatie en kunde.
        Het libertarisme vind ik een betere stroming, die past in het huidige tijdperk van technologische ontwikkelingen, een beter opgeleide bevolking, complexe producten en diensten, en het oplossen van problemen kan het beste via de bottom up ipv top down.

      • Het industriele kapitalisme in de 19de eeuw, kwam op door staats onteigening, was een inherente staats constructie

        De staat onteigende kleine boeren, die daardoor naar de steden trokken en verplicht waren geworden om hun arbeid te verkopen in de fabrieken. Heel vrijwillig is dat niet

        Als je in een 3de wereldland woont, waar je niet uit kan en als je geen property hebt, geen huizen, geen fabrieken, geen land…..Als de staat je organisatie verbied…

        Dan ben je dus niet zo vrij…Dan heb je niet zoveel vrijwillige keuzes.

        Als je opgroeit in verpaupering, geen land hebt, geen kapitaal hebt, niet kan vluchten, je niet kan organiseren (want de staat verbied je vakbond) dan heb je geen keuze, anders dan voor een euro per dag voor een bedrijf te werken.

        Uitbuiting bestaat, ook in dat heilige kapitalisme van je. Dat niet inzien, is tamelijk naïef.

        Als we het over vrijwillige keuzes hebben, moeten we wel kijken naar hoe vrijwillig is die keuze ? Wat zijn de opties, zijn er überhaupt opties ? Als er geen andere opties zijn, is het geen keuze. Verhongeren (letterlijk dood gaan) of voor 1 euro per dag kleding naaien, in een sweatshop, is geen daadwerkelijke keuze. Meer een dreigement.

        Het is vervolgens altijd een staat, die ervoor zorgt dat mensen geen keuze meer hebben. Dat ze niet kunnen gaan en staan waar ze willen, dat ze geen markten mogen opzetten op straat, dat ze zich niet mogen organiseren in vakbonden. Die staats repressie, daar maken neoliberale bedrijven dan misbruik van.

        De vraag aan huidige libertariers is altijd. Verdedig je de vrije markt, of verdedig je het neoliberale kapitalisme zoals we dat kennen ? Verdedig je vrije markt principes, of verdedig je de huidige orde.

        Het neoliberale kapitalisme, oftewel, een staatsconstructie. Geen daadwerkelijk vrije markt.

        Kortom, ik ben voor keuzes en voor radicale zelfbeschikking en eigen verantwoording. Maar dan moeten er wel keuzes zijn. Als ik jou een pistool op je hoofd zet, is er niet echt meer een keuze. Als een fascistische staat je vakbond vleugellam maakt, moet je inderdaad voor een euro per maand schoenen naaien voor een bedrijf (dat toevallig goed bevriend is met die staat, heel toevallig)

        Er zijn een aantal natuurlijke regels, niet moorden, niet liegen, niet misleiden en niet bedriegen. Dit zijn oeroude waarden, en gelden tot de dag van vandaag.

        Dit is dus christelijke onzin. Jouw ‘oeroude waarden’ zijn niet per se mijn ‘oeroude waarden’. Leg mij jouw waarden niet op

        Als een inbreker mijn huis in komt, misschien wil/zal ik die inbreker dan wel vermoorden. Misschien neem ik het dan voor lief, dat ik het gevang in ga (stel dat).

        Jouw moraliteit, is niet mijn moraliteit. Jouw leven, is niet mijn leven. Ik denk als een existentialist, niet als een christen (en/of humanist, maar dat is hetzelfde)

        Als een pedofiel mijn kind verkracht heeft, misschien schiet ik die pedo dan wel dood. En dan neem ik voor lief dat ik dan het gevang in gaan. Want mijn waarden, zijn niet jouw waarden. Individueel anarchisme, is honderd keer radicaler dan libertarisme. Daarom is het zo leuk dat ik nu ook blog etc. Als jij een latte bent, dan ben ik een soort Turkse koffie.

        https://www.youtube.com/watch?time_continue=57&v=TngKw1hL8jo&feature=emb_title

    • Karel

      Bedankt trouwens voor die link, waarin Rothbard het over vakbonden heeft. Ik ben wel benieuwd wat hij daarover te zeggen had. Ik ga dat stukje even op mijn gemak lezen

  6. Het lijkt me duidelijk waar het heikele punt zit. Degene met het meeste bezit/geld heeft het meeste macht. Zie wat er in de wereld gebeurd. Al die multinationals die alle andere kleine bedrijven opkopen en de regels bepalen. Het zijn oligarchen voor de buitenwereld, m aar eigenlijk monopolisten. Zij bepalen de regels, zij dwingen regelgeving af bij regeringen. En dat alles is natuurlijk alleen mogelijk door dat ze dat kunnen kopen of onder dreiging van sabotage af kunnen dwingen. Dit gebeurd op wereldschaal. Maar in een plaatselijke economie wordt net zo goed misbruik van gemaakt.

    Help geld de wereld uit en het probleem is opgelost.
    Ieder draagt dan bij en krijgt mogelijkheden om een bijdrage te leveren op basis van kennis, kunde en passie. En dat zal voor iedereen iets anders zijn. En dat is juist de basis van succes. De ondernemer mag ondernemer zijn, en anderen leveren liever een (fysieke) bijdrage aan de ideeën van die ondernemer. Doen waar je goed in bent en plezier aan beleefd. En wat niemand wil doen, maar toch moet gebeuren doen we samen.
    En als geld/bezit geen rol meer speelt hoeft niemand 10 dure auto’s. Want je kunt er maar in één tegelijk rijden en niemand die daarom extra gewaardeerd wordt of een hogere status krijgt.
    Helaas buiten de box denken is niet iedereen gegeven. Men blijft liever geloven in oude systemen, die altijd nog gefaald hebben. Zo denken en doen de communisten, de kapitalisten en de libertariërs. Einstein zei ooit: “We kunnen een probleem niet oplossen met de denkwijze die het heeft veroorzaakt.”

    Een wereld zonder geld.
    https://www.youtube.com/watch?v=xhRpXnGc_gs

    • De laatste Batavier

      De werken van Kropotkin en Malatesta zullen jou gaan aanspreken, waarschijnlijk. Anarcho communisme, vertegenwoordigen zij. Zij zijn ook voor een wereld zonder geld. Vooral Kropotkin, zal jou enorm gaan anspreken, sowieso

      Een wereld zonder geld, het is uitgeprobeerd in het verleden. Denk dan aan de vrije zone van Oekraïne. Anarcho communisme werd hier toegepast. Men leefde in kleine communes, geld werd niet gebruikt en er werd alleen maar gegeven en genomen, op basis van informaliteit. Je nam wat je wilde, je gaf wat je wilde geven.

      https://en.wikipedia.org/wiki/Anarchism_in_Ukraine

      https://en.wikipedia.org/wiki/Black_Guards

      Ik ben zelf iemand die niet per se iets tegen geld heeft. Het ligt er alleen aan wat de mensen ermee doen. Je hebt geld en geld. Je hebt kapitalisme en kapitalisme. Je hebt multinationals en je hebt de markt. Het is niet zwart/wit allemaal, er zijn grijstinten in aan te brengen. Het is niet geld is goed, of geld is slecht.

      • “Ik ben zelf iemand die niet per se iets tegen geld heeft. Het ligt er alleen aan wat de mensen ermee doen.”

        Kijk om je heen wat mensen er mee doen. De meeste mensen hebben geld om van te leven. Maar de mensen met het meeste geld en die aan de geldscheppingsknoppen draaien hebben gebruiken geld om iedereen de vrijheid af te nemen. Om iedereen slaaf te maken. En dat kapitalisme is niet uit te roeien zonder het geld af te schaffen.

        Helaas is de honger en /of verleiding naar macht, status en de hebzucht te groot. Dus zullen de individuen met het minste morele besef altijd pogingen blijven doen om om aan geld te komen en te beheersen om hun hebzucht en machtshonger en status te verwezenlijken. De enige manier om dit af te stoppen is het wegnemen van de prikkel en dat is geld.

        En waarom niet? Zullen niet juist de mensen met een hoger moreel besef hier van gaan profiteren? Door de mensen met het laagste moreel af te stoppen zal juist de samenleving op een moreel hoogstaander niveau komen, minder egoïstisch of ego gedreven, omdat bezit/geld als status niet meer telt en daar geen autoriteit aan kan worden ontleend.

      • De laatste Batavier

        Op mijn blogje

        Nayakosadashi2020.simplesite.com

        zal ik over dit onderwerp geld gaan schrijven. Binnenkort. Als ik tijd heb

Comments are closed.