Een eigenaardigheid van de menselijke natuur is dat er vaak meer geld wordt uitgegeven aan het najagen van een prijs dan dat het objectief waard is. Dit is de reden dat loterijen winstgevend zijn, casino’s bereid zijn om zoveel drankjes te vergoeden en grote farmaceutische bedrijven miljarden investeren in ‘baanbrekende nieuwe medicijnen’ in combinatie met het omkopen van politici, media en ‘controlerende’ instanties. In de volksmond bekend als “prijzentheorie”, verklaart het de motivaties achter veel van het gedrag met een hoog risico en een hoge beloning.
Denk aan de Hercules-inspanningen die worden geleverd door de legers van onderzoekers die de ontwikkeling van halfgeleiderchips op het pad van de Wet van Moore houden. De fundamentele technologieën die toekomstige generaties computerprestaties mogelijk zullen maken, zijn van tevoren niet te voorspellen en de overgrote meerderheid van de projecten die worden gefinancierd om ze te ontdekken, leveren geen zinvol rendement op. Ondanks deze sombere vooruitzichten, gaat de rat-race onverdroten door.
Een dergelijke winnaar is Advanced Semiconductor Materials Lithography (ASML), een joint venture die in 1984 werd opgericht door Philips en ASM International. Door jaren van uitgebreid onderzoek, slimme partnerschappen en een beetje geluk heeft ASML effectief een monopolie gekregen op een reeks technologieën die onmisbaar zijn voor de fabricage van ’s werelds beste computerchips. Het Nederlandse bedrijf bouwt en onderhoudt lithografiemachines die nauwkeurig gecontroleerd licht genereren dat in staat is om extreem kleine en gedetailleerde patronen op siliciumwafers te etsen. Als gevolg hiervan heeft ASML een explosieve groei en uitstekende winstmarges genoten.
Met een marktkapitalisatie van meer dan $ 300 miljard is ASML het grootste beursgenoteerde technologiebedrijf in Europa. Met die onderscheiding komen een heleboel geopolitieke uitdagingen. Terwijl de VS en China een halfgeleiderwapenwedloop aangaan, bevindt het bedrijf zich in de weinig benijdenswaardige positie dat het de ene supermacht tevreden moet stellen en de woede van de andere moet ondergaan. De kwestie wordt nog gevoeliger door het feit dat China’s aandeel in de netto-systeeminkomsten van ASML dat van de VS overtreft en zonder regelgeving zeker nog hoger zou zijn. Hier is een belangrijk segment uit het laatste jaarverslag van ASML:
“In 2023 werd de markt nog steeds beïnvloed door overheden die zich richtten op prikkels om de bouw van halfgeleiderproductiefaciliteiten in hun respectievelijke landen te stimuleren via chipwetten. Dit bracht onze klanten ertoe om te kijken naar het uitbreiden van hun productie op deze nieuwe geografische locaties. De paraatheid van deze ‘off-shore’-faciliteiten is echter beïnvloed door een tekort aan ervaren personeel op deze nieuwe locaties. Bovendien werden er nieuwe regels aangekondigd en opgelegd door de Nederlandse, Amerikaanse en Japanse overheden met betrekking tot de exportcontrole van geavanceerde halfgeleiderapparatuur, die gevolgen hebben voor klanten in China die geavanceerde lithografietools gebruiken.”
Omdat elke poging van de VS om de ontwikkeling van halfgeleiderchips door China te stoppen er niet in slaagt de gewenste doelen te bereiken, blijft Washington zowel het sanctieregime als de dreigende consequenties voor niet-naleving uitbreiden. Dit veroorzaakt grote onrust bij bedrijven in de hele toeleveringsketen. China is natuurlijk niet zonder vergeldingswapens en heeft zijn enorme invloed tot nu toe met groot effect gebruikt, door een combinatie van zijn eigen stokken en wortels aan te bieden om zijn nationale doelen te bereiken. Als aantoonbaar het belangrijkste bedrijf in de industrie, heeft ASML een krimpend venster om de kwestie resoluut op te lossen en de VS zet het agressief onder druk om dat te doen. Hoe zal Nederland reageren als zijn nationale economische anker in een onmogelijke positie wordt gebracht? Zal ASML voldoen aan de Amerikaanse eisen? Wat kan China doen als reactie?
Eind juli stegen de aandelen van ASML met 10% nadat een rapport van Reuters suggereerde dat het bedrijf zou kunnen worden vrijgesteld van uitgebreide exportbeperkingen op chipproductieapparatuur naar China. Reuters meldde dat de VS overweegt de zogenaamde buitenlandse directe productregel uit te breiden, maar dat bondgenoten die belangrijke chipproductieapparatuur exporteren, waaronder Japan, Nederland en Zuid-Korea, zouden worden uitgesloten.
Exporten naar China vanuit landen zoals Israël, Taiwan, Singapore en Maleisië zullen worden beïnvloed door de Amerikaanse regel, aldus Reuters. Taiwan is de thuisbasis van TSMC, ’s werelds grootste chipproductiefabriek.
De wetgeving voor buitenlandse directe producten bepaalt dat elk bedrijf dat halfgeleidergerelateerde producten produceert met zelfs maar een klein deel van de Amerikaanse technologie, deze goederen mogelijk niet naar China mag exporteren. Deze Amerikaanse regel kan gevolgen hebben voor buitenlandse bedrijven, omdat ze vaak afhankelijk zijn van Amerikaanse technologie.
Eind augustus meldde Reuters het volgende: De Nederlandse regering zal rekening houden met de economische belangen van ASML (ASML.AS) bij het besluit om de regels voor de export van ASML-computerchipapparatuur naar China verder aan te scherpen, zei premier Dick Schoof.
“We zijn in gesprek, goede gesprekken en we letten ook heel specifiek op de economische belangen van ASML, die moeten worden afgewogen tegen andere risico’s en de economische belangen zijn buitengewoon belangrijk”, zei Schoof, in antwoord op vragen over mogelijke verdere beperkingen op de export van ASML naar China.
Na eerdere rondes van beperkingen kopen Chinese chipmakers voornamelijk oudere ASML-apparatuur die niet onder exportbeperkingen valt en wordt gebruikt om ‘legacy’-chips te maken die belangrijk zijn in industriële productie over de hele wereld.
Eerdere regels die door de Nederlandse overheid waren opgelegd, vereisten een licentie voor het bovenste deel van het productassortiment van ASML.
Mooi overzicht. Ook heel nuttig voor de personen die menen dat we in een kapitalistische samenleving wonen terwijl tegelijkertijd overheden, nota bene buitenlandse overheden, ASML verbieden hun producten aan China te verkopen. Op enig moment gaat China de ASML producten namaken en zal de trots van Beursplein 5 een gevoelige klap moeten incasseren.
Met dat namaken zal het zo’n vaart niet lopen.
Dat dachten zie hier ook met de atoomgeheimen.
Onderschat nooit het vermogen van de NL ambtenaren om de boel te verprutsen. Liever verpatsen ze wat strategische geheimen dan de vernedering te moeten ondergaan dat iemand ze voor ‘racist’ uitmaakt.
‘On topic’
Wat zou Karel T. vinden van alweer zo’n ‘hit piece’ over het Magische Wonderland?
Ik kom uit de machinebouw. Veel (kleine) dingen die er wezenlijk toe doen, worden vaak over het hoofd gezien door de namaker. Wel waakzaam blijven uiteraard.
begrijp ik het nu goed en
wil oom Mario Draghi van de usa af?
Nu we het toch over “smoke and mirrors” hebben…
The EU: Made in America!!
Eén Amerikaanse innovatie uit dit tijdperk krijgt veel minder aandacht: de Europese Unie.
Hoe je het ook bekijkt, de EU is eigenlijk een Amerikaanse creatie.
(En weer staan er een hoop mensen, met een bek vol met tanden.)
Halverwege de 20e eeuw waren er meer Europese federalisten in Washington dan in Brussel.
Vandaar als Amerika zegt tegen de EU, “spring omhoog”, het antwoord is altijd, “hoe hoog moeten we spingen”.
En de stilte daarover is weer oorverdovend…
Bingo!
Behalve wat details die een dieper onderling verband aantonen. Maar wij doen hier niet aan complot denken.
Kobus 18-09-24 at 10:28 ‘On topic’
Wat zou Karel T. vinden van alweer zo’n ‘hit piece’ over het Magische Wonderland?
“Het “Nederlandse bedrijf” bouwt en onderhoudt lithografie-machines die nauwkeurig gecontroleerd licht genereren dat in staat is om extreem kleine en gedetailleerde patronen op siliciumwafers te etsen?”
Wie kocht ASML?
Intel nam het bedrijf over en kocht alle High-NA EUV-machines van ASML in 2024:
Intel Corporation (INTC) is een Amerikaans multinationaal bedrijf en de grootste beursgenoteerde fabrikant van halfgeleiderchips in de Verenigde Staten…
https://www.datacenterdynamics.com/en/news/intel-acquires-asmls-entire-2024-stock-of-high-na-euv-machines/
Nu we het toch over Philips hebben, het is eigenlijk onbegrijpelijk, dat iedereen er zo vreselijk trots op is. Terwijl Philips in het verleden, had een vreselijke “shady past”.
http://www.zuidfront-holland1940.nl/index.php?page=de-philips-geheimen
En laten we hopen, dat “Boy” Roy Jakobs, eindelijk Philips op het juiste spoor zet, time will tell…
https://www.philips.com/c-dam/corporate/about-philips/investors/press-releases/Roy_Jakobs_Bio.pdf
Aan de naam zal het niet liggen er lopen aardig wat geniale mensen de op hoog niveau kunnen schaken met de naam Jakobs rond. Ken er zelf een vanuit het bedrijfsleven.
Kijken we weer naar een smoke and mirrors event.? Geopolitiek spel, markt protectionisme of beide tegelijk? De ban is wel opgelegd tijdens de oorlog in Oekraïne. China is dichter naar Rusland gegaan.
De ban gaat momenteel hoofdzakelijk om de 5nm technologie plus kwam een verbod op onderhoud en reparatie ter sprake. (zie bron 1)
Huawei heeft vanaf november 2023
de 7nm technologie in huis wel een lage yield van 50% Ik neem aan dat dit intussen verbeterd is
Hoeveel verlies heeft ASML te incasseren?
“The updated export restrictions would affect between 10% and 15% of the firm’s sales to China, ASML Chief Executive Peter Wennink said during an earnings call in October.”
(bron 2 onderaan)
Wie hebben belang bij miniaturisation
Onder anderen diegene die aan menselijke implantaten werken en de mens met de computer willen integreren
Als deze markt een headstart wil hebben op de concurrentie voordat het patent of meerdere vervalt of de concurrentie met wat anders komt dan kan je onder allerlei voorwendselen een lobby starten om de apparatuur bij de concurrent weg te houden.
Bijvoorbeeld een Neuralink die de mens met de computer wil integreren heeft belang bij een gunstige startpositie ten opzichte van de concurrentie eigenlijk alles wat in de miniatuur markt zit.
Op zichzelf is ASLM techniek geen wapen of gevaar.
Men legt de nadruk op security risks maar draait het daar wel om, het is wel een aspect.
De chips die met ASLM technieken gemaakt worden kunnen wel een security risk veroorzaken echter dat is niet afhankelijk van de techniek. Maar de mindset van de producent van de chips. Zo heeft Taiwan terug gedreigd naar China dat ze een kill switch in hun chips hebben ingebouwd en dat als ze binnengevallen worden die gaan activeren. Ouderwetse slim spel spelen.
.
Ik heb wat naslag gedaan omdat de lenzen van Zeiss die in deze technogie gebruikt worden een key component zijn en of daar ook een export ban op zit. De lobby vanuit Amerika was inderdaad om ook een export verbod op de lenzen te krijgen tevens speciale chemicaliën vanuit Japan en componenten vanuit Korea
(bron 1 Bloomberg zie link onderaan).
Een aandeelhouder van ASML is Philips let wel Koninklijke Philips.
Als ik tussen alle smoke and mirrors heen probeer te kijken en het marketing en juridische plaatje meeneem. Zie ik dat er een compensatie deal gemaakt moet zijn als je 10 tot 15% van je export kwijt kan raken . Op mijn zoekmachine Duc Duc go krijg ik bij Rechtzaak ASML tegen export verbod geen resultaten.
Geopolitiek en markt protectionisme in één klap?
De virtuele vijand kan dan gebruikt worden om een top technologie zolang er nog patenten op rusten en er nog geen vergelijkbare of betere technologie voorhanden is in het “thuisfront” te houden. Wie is dat “thuisfront” bijvoorbeeld een Neuralink die de mens en computer aan elkaar wil koppelen. Het bedrijf ASML kan nooit met goed fatsoen een eigen verbod aan een land opleggen, via deze constructie kunnen ze overmacht claimen. Het lijkt mij juridisch technisch gezien juist dat er een deal gemaakt is. Zoals bijvoorbeeld.
Zolang het gat gevuld wordt wat we in China verliezen inbegrepen de toekomstige sales prognoses voor de duur dat er geen concurrentie is die de Chinese markt bedienen kan, krijg je zin.
Misschien dat ASML of Philips aandelen heeft in bedrijven als Neuralink of de A.I. sector die hun technologie gebruiken. Kortom er zijn allerlei compensatie/wederzijds voordeel constructies mogelijk.
De software van de techniek kan gehacked worden de lenzen en andere speciale componenten is een stuk lastiger.
Op de vraag of het de moeite loont om veel geld in nieuwe technologieën te steken als dit soort maatregelen dat teniet kunnen doen is het moeilijk een inzichtelijk antwoord te geven.
Kan je ervan uitgaan dat er geen compensatie regelingen getroffen zijn?
Je zou alle facetten mee moeten nemen. Als je research en development doet naar key ontwikkelingen waar de staat zijn focus heeft liggen dan is er vaak een subsidiepotje voor gereserveerd. Ongeacht of het een multinational met genoeg eigen kapitaal is. Ik spreek uit ervaring we moesten voor bepaalde projecten een boekhouding bijhouden puur voor de subsidiepot.
bron 1
https://asiatimes.com/2024/03/us-wants-allies-to-boost-chip-ban-against-china/
bron 2
https://edition.cnn.com/2024/01/02/tech/asml-china-exports-suspension-intl-hnk/index.html
ps
Ik las net het antwoord van Karel wat aansluit om de techniek in het “thuisfront” te houden. Tevens ASML niet het verkies lijdt wat het artikel impliceert. Verlies van sales en kapitaal wat in de research and development stages gestoken is. .
Ah… ASML krijgt dus goedkoop uitbreidmogelijkheden of belastingvoordeel, of allebei. Intussen belet China niks om overal ingenieurs en kenniswerkers weg te kopen en zelf te ontwikkelen. Zelfde als ze met hun autoindustrie hebben gedaan.
Dus straks ASML subsidie en na een paar jaar waadeloos. Beste zou zijn om Europese chips te maken.
Heel sterk punt om de productie van de chips naar Europa te halen lieft in Nederland. Wel eerst kijken of er dikke winst gemaakt wordt en je allerlei afvalstromen zoals chemicaliën kan beheren.
Het zijn allemaal markt mechanismes van wat weleens The Rat Race genoemd wordt. Het geeft dynamiek aan het leven.
Geopolitiek is een eufemisme voor hoe je bronnen van anderen kunt stelen, of de ander via sluwe en duistere spelletjes slim af kunt zijn. Dat is ook wat Schoof in eufemistische termen bedoeld.
De dynamiek die Zero regelmatig bejubeld is de dynamiek die ooit een derde wereldoorlog zal veroorzaken. Het lijkt erop dat als je de filosofieën van het westen en het oosten mixt, dat er dan dubbeldwaas uit komt.
Johannes ik bejubel niets.
Ik belicht zaken die in de reële wereld praktijken zijn en dat weet jij net zo goed.
Ik heb vaak genoeg gezegd dat die paranoïde achterdochtige spelletjes om elkaar te slim.af te willen zijn ons steeds de das omdoen.
Last van een korte termijn geheugen? Of wat ik denk meer een selectief geheugen naargelang de emoties die de baas over jou zijn.
Juist jij toont niet echt passief gedrag en meer dan zelden op het verbale vlak flink confronterend en irritant bezig met waarde oordelen zoals nu.
Maar goed dit antwoord is weer eens vergeefse moeite omdat je geen vermogen tot zelfreflectie hebt. Je bent één van de uitzonderingen van jouw eigen troetel evolutietheorie.
Spirituele Maffia,
Wat plat direct en belerend.
Wederom welterusten!