(Verslag Bijeenkomst Libertarische Partij)

Toine Manders, voorzitter van de Libertarische Partij, organiseert maandelijks een relevante lezing op zijn kantoor op landgoed Marlot in Den Haag. Gister was er weer zo’n bijeenkomst.
Peter van Maanen (econoom) hield een presentatie onder de titel “Keynes zat mis – de herinterpretatie van de Grote Depressie”.

Vanaf acht uur ’s avonds druppelden de geïnteresseerden binnen. Er was direct gelegenheid om onder het genot van een drankje kennis te maken met de aanwezigen. Het gezelschap bestond uiteindelijk uit een kleine twintig personen en was gevarieerd te noemen: ondernemers, arbeiders, studenten en zelfs ambtenaren waren vertegenwoordigd.

Na een korte kennismakingsronde begon de presentatie rond half negen. Van Maanen betoogde dat de Keynesiaanse theorie over het ontstaan van de Grote Depressie in de jaren 1930 reeds lang achterhaald is, maar in Nederland nog steeds in de schoolboekjes te vinden is. De theorie houdt in dat een vrije markt instabiel is door de grillen van consumenten en dat door pessimisme bij de consument gigantische economische depressies kunnen ontstaan. Om pessimisme te compenseren zou de overheid veel geld moeten uitgeven aan bijvoorbeeld publieke werken. Omdat volgens Keynes recessies altijd samengaan met deflatie, zou de overheid ook extra geld moeten bijdrukken om dit tegen te gaan.

In de jaren 1970 bleek deze theorie niet te kloppen, omdat toen sprake was van een recessie in combinatie met inflatie. Er was een herinterpretatie van de Grote Depressie nodig. De econoom Rothbard kwam met zijn zeepbeltheorie: De oorzaak van de depressie lag in het feit dat de centrale bank jarenlang veel geld bijdrukte, waardoor prijzen werden opgedreven. Het geld werd aangewend voor de financiering van investeringsprojecten, die niet meer konden worden voortgezet toen de bank opeens minder geld ging drukken. De depressie werd verhevigd doordat banken failliet gingen en doordat de overheid loon- en prijsdalingen blokkeerde. Een betere oplossing voor de Grote Depressie was geweest om de lonen en prijzen vrij te laten en geen extra geld te laten drukken. Kortom, er werd teruggegaan naar het idee dat een recessie het snelste herstelt zonder overheidsinterventie.

Dat de Keynesiaanse theorie nog steeds eenzijdig in het middelbaar onderwijs wordt behandeld is problematisch, omdat toekomstige kiesgerechtigden het idee krijgen dat overheidsingrijpen in de economie goed uitpakt.

De lezing van Van Maanen duurde drie kwartier, waarna een bloeiende discussie op gang kwam over onder andere de oorzaken van inflatie en de reden waarom een gefalsificeerde theorie in het onderwijs blijft hangen. Tegen half twaalf ging de laatste libertariër huiswaarts.

De maandelijkse bijeenkomsten van de LP zijn een aanrader. De lezingen zijn vaak boeiend, en het is een goede gelegenheid om andere libertariërs in levenden lijve te ontmoeten in een ontspannen sfeer. De bijeenkomsten worden op de Vrijspreker altijd ruim vantevoren aangekondigd.

links:
www.petervanmaanen.nl – Uitgebreide inhoud van de presentatie
www.libertarischepartij.nl

16 REACTIES

  1. "Tegen half twaalf ging de laatste libertariër huiswaarts"

    En wat hebben jullie er nou met die ambtenaren gedaan?
    Pek-en-veren zal wel niet meer mogen,
    maar die parasieten zijn toch in ieder geval wel gekleineerd en/of uitgescholden?

  2. Het is niet zo raar dat theorien van Keynes nog steeds gedoceerd worden. Het is redelijk gebruikelijk dat economische theorien worden gedoceerd waarvan men weet dat ze niet kloppen. Denk bijvoorbeeld ook aan de rationaliteitsassumptie, het gebruik van complexe speltheorie (met name als er meerdere informatieproblemen tegelijkertijd spelen), de expected utility rule in combinatie met cardinale schikkingsfuncties voor consequenties, de schadelijkheid van monopolies die voortvloeit uit de assumptie van een uniform prijzenschema etc.
    Is het echt zo kwalijk dat we onze kinderen en anderen de beginselen van de wetenschap bijbrengen door gebruik te maken van behapbare, maar onjuiste theorien? Nee. Dat zou anders zijn indien deze basistheorien gebruikt zouden worden voor beleidsbeslissingen, b.v. als in een referendum de vragensteller aansluit bij deze theorien. Dat is gelukkig niet het geval.

    Het probleem zit hem dus niet in het gebruik van de theorien van keynes, maar in de onderbelichting van liberale / libertarische theorien en zienswijzen, waar vrijheid als ordenend mechanisme centraal staat, ten opzichte van socialistische / conservatieve, waar ordering vanuit de staat centraal staat. Deze heeft er m.i. zo sterk aan bijgedragen dat het nu voor mensen moeilijk is om te beseffen dat je vaak bepaalde maatschappelijke doelstellingen beter kunt bereiken door het stellen van randvoorwaarden dan door vergaand in te grijpen. De bijna onbeheersbare drang naar controle lijkt mij een resultaat van het geinstitutionaliseerd beeld van een machtige en onfeilbare overheid, die dingen "doet".

  3. [2] "Is het echt zo kwalijk dat we onze kinderen en anderen de beginselen van de wetenschap bijbrengen door gebruik te maken van behapbare, maar onjuiste theorien?"

    Verschilt per geval. De theorie van Newton is onjuist, want niet volledig. Deze theorie is aan te vullen tot iets wat beter klopt. Dus het is nuttig om mensen bekend te maken met de wetten van Newton.

    Echter de theorie van Keynes staat haaks op de werkelijkheid. Zij is niet aan te vullen tot een geldige theorie. Het is zeker kwalijk om mensen iets wijs te maken dat volledig weerlegd is, vooral als hierdoor overmatige gelddrukkerij en verplichte CAO’s worden goedgepraat.

  4. Keynes of … GEEN Keynes das, volgens mij, helemaal niet eens d’issue. Per slot zijn theorien, (dus ook die op gebied van de economie en ook die van Keynes of Galbraith, Samuelson of wie maar ook), letterlijk … ACHTERAF geconstrueerde hypotheses dat men ook nog graag "kloppend" maakt.

    En wat er "onderwezen" wordt doet zelfs nog minder aan toe, want het hoofddoel van onderwijs is het "leren zelfstandig te denken". Een kunst wat (zelf reeds gebrainwashed) "docenten" niet eens verstaan. Waarom zou het hier anders zo treurig gesteld zijn met het onderwijs van hoog tot laag … en al zeker op gebied van NIET-exacte vakken … waaronder "economie" ?

    Overigens die theorie over "stagflation" bijvoorbeeld klopt voor geen eene moer. De vraag is dus maar wat de aanwezige Libertariers werkelijk hebben opgedaan … als ook al de spreker zich duidelijk in het duister bevindt.

  5. [4] "Overigens die theorie over "stagflation" bijvoorbeeld klopt voor geen eene moer. "

    Wat bedoel je? Dat zgn. stagflatie niet kan voorkomen of dat stagflatie niet betekent dat Keynes ongelijk had?

  6. [5] Ik zeg eenvoudig dat het "begrip" stagflatie totaal NIET DEUGT … noch relevant is, onverschillig wat Keynes of anderen ervan denken. En al zeker niet omdat de economie in de zeventiger jaren de omwenteling vanwege het afschaffen van de goudstandaard moest doorstaan.

    "Stagflatie" is niets anders meer dan een artificiele benaming van een snel verouderende, onproductieve, stagenerende economie (zoals het zich binnen de EU snel ontwikkelt) … gepaard met inflatie , vanwege sureptieuze "fiscale" financiering van structurele tekorten. Met name het "wild" drukken van Pleuros, terwijl de EU-economie structureel en geografisch totaal gefragmenteerd is, doodziek, en belast wordt met grote intrinsieke werkloosheid en overdreven zekerheden en vangnetten. Voor de EU is "stagflatie" een absoluut GEGEVEN, al net als het neo-maxisme. Het is een zekerheid en helemaal geen ontwikkeling of toevalligheid dat wel of niet komt of kan komen. Laat staan wat daar aan valt te doen. Je ziet ik tap uit een geheel ander vaatje …

    BTW, ooit zat ik in de collegebanken van het Sloan School of Management van MIT, waar Nobellaureaat Samuelsen persoonlijk "doceerde" over de zo gewenste "Governement Spending" om, steeds de "new deal" aanhalend, een stagnerende economie uit en impasse te helpen. (En sindsdien vertrouw ik die Nobelprijscommitee voor de niet-exactevakken voor geen cent, omdat zij zonder meer Linx politiek gemotiveert zijn).

    Wat Keynes te zeggen had is daarom niet eens (bij terugblik) relevant. net zo min als wat Peter van Maanen daarover beweerdt. Want het gaat volgens mij inmidels om een geheel andere mondiale "ball game".

  7. Met … een andere Ball Game, bedoel ik dat men. een in feite eeenmalige, stagflatie theorie probeert toe te passen danwel al dan niet "relefant" wenst te verklaren op een totaal verschillende economische en politieke situatie en in een geheel andere tijdsperiode.

    Waarvan het minste wel is dat Nederland helaas … definitief defacto GEEN eigen baas meer is. Zulks omfdat de machthebbers land en volk reeds hebben uitgelevert aan das viertes Reich pleuropas.

    Nederland is inmiddels eenvoudig een politiek, economische, en fiscale SATELIET binnen een defacto DESINTEGRERENDE meerlandenstelsel. Want met de geforceerde "groei" van de EU bespoedigt zij ook tegelijk haar eigen ONDERGANG.

    Lezingen over Keynes richten. volgens mij, dus net zoveel uit als wat het de "SPOONS" deden in Godfried Bomans kostelijke kolderverhalen …

  8. [7] Van Maanen zei dat het vóórkomen van inflatie tijdens een recessie in de jaren ’70 een argument was om van Keynes’ theorie af te stappen, omdat volgens Keynes recessie ALTIJD gepaard gaat met deflatie.

    Deze constatering is misschien voor de doorgewinterde econoom niet relevant, maar toch wel voor de geïnteresseerde leek die op school iets anders is wijsgemaakt.

    Ik ben het ook wel met je eens dat er belangrijkere/diepere problemen zijn, zoals die je noemt, maar dat hoeft toch niet te betekenen dat men zich met niets anders meer mag bezighouden?

  9. [8] Kweet niet of van Maanen zich ook van bewust is van de impact dat in de zeventiger jaren de VS van de goudstandaard zijn afgestapt, aangezien zij toen hebben geopteerd voor de uitgave van aandelen aan toonder in USA-inc genaamd … de USD.

    Men dacht dat die aandelen zwaar "ondergewaardeerd" waren en gaven dan ook veel meer van uit ( ook al vanwege de Viet Nam oorlog en de wapenwedloop met het Soviet-blok). En dat bleek zwaar inflatoir te zijn … Daaaarom was Keynes (buiten zijn schuld) totaal irrelevant.

    Want in theorie en in een zwaar (door goud) gerestricteerde monetaire systeem zat er wel wat in t.a.v. te verwachten "deflatie". Edoch de realiteit is immers steeds geheel anders.

    Overigens is het mondiale bancaire systeem geruisloos doch totaal geherstructureerd. Misschien dat van Maanen daar een boekje van open kan doen. Hoe de multinationals via interne globale transferpricing eigen bankiertje spelen en tevens optimale fiscale strategie bedrijven … en overheden steeds achter het net vissen. bijvoorbeeld.

  10. [3] De theorie van Newton was destijds helemaal niet incorrect. Een theorie hoeft niet waar te zijn, maar mag niet onwaar zijn, volgens het falsificatieprincipe van Popper.

    Het moet een werkbaar model opleveren, dat geen tegenspraken met zichzelf oplevert.

    In de tijd van Newton had men niet de apparatuur om de tijdsdilatatie te meten die optreedt wanneer iets de lichtsnelheid benadert.

    En dus was er geen tegenvoorbeeld te vinden, en dus was zijn theorie wel degelijk bruikbaar.

    Ook in onze tijd zijn zijn theorieen over de klassieke mechanica nog steeds van toepassing; alleen bij benadering v/d lichtsnelheid worden ze te onnauwkeurig.

    Het verificatieprincipe (Kuhne) heeft binnen de wetenschapsfilosofie afgedaan omdat het (onnodig) te rigide was.

  11. Zo is Keynes theorie wel degelijk bruikbaar voor systemen die aan bepaalde voorwaarden voldoen, [geen open economie], maar vanwege deze voorwaarden in de praktijk onbruikbaar.

    Net zozeer als dat Newton’s klassieke mechanica regels niet meer stroken met de werkelijkheid als je richting de lichtsnelheid gaat.

    Punt is alleen dat je (veel) sneller aan de randvoorwaarden van Newton voldoet dan aan die van Keynes. Daarom is Keynes feitelijke bullshit en Newton niet.

  12. Niet vergeten dat economie (al net als antropologie of theologie) helemaal GEEN wetenschap is. Tis maar wat en waar je in gelooft. Er worden weliswaar wat statistieke methodes en routines gebruikt en dan heet het gelijk al hoogdravend "econometrie", terwijl mathematische modellen die men erop loslaat al net zo goed te gebruiken zijn om elk ander fenomeen te vangen, of te "simuleren" … dat niet aan wetmatigheid is gebonden.

    Men is op de keeper beschouwd (sinds de tijd dat bijbelse Josef zeven vette en zeven magere jaren voorspelde) in feite dan ook maar weinig opgeschoten. Economie is een kwestie van het hebben van een goede natte vinger …

    Waar ik mij (zijdelings) mee bezig houd is het volgen en proberen te begrijpen van uiterst pragmatische en allendaagse defacto ontwikkelingen op economische en monetait gebied op mondiale schaal.

    Dus daaaar mankeert het er aan …

  13. Ik snap deze zin uit het artikel niet:

    "…Omdat volgens Keynes recessies altijd samengaan met deflatie, zou de overheid ook extra geld moeten bijdrukken om de prijzen laag te houden…"

    Als de overheid geld bijdrukt om deflatie tegen te gaan, of anders gezegd inflatie te veroorzaken, gaan prijzen toch juist omhoog?

  14. [12] ik moet je deze keer gewoon 100% gelijk geven.
    Ook over de desintegratie van die hele pleurozooi.
    De Indiërs hebben een mooi spreekwoord: Je kunt niet van de rug van een hollende tijger springen.
    De strekking is dat je er niet op kunt blijven zitten. Het ding beweegt te wild. Dus je wilt er wel af springen. Maar de ellende is dat de tijger zich dan omkeert en je bespringt.

  15. [15] Ik ben helemaaaal niet op enig gelijk uit. Ik moge de economische goegemeente slechts wijzen op de enorme commulatieve economische macht van de Fortune-100 companies waar academia en de zogenaamde professionbele economen inmiddels zeker een TIEN jaar op achterop lopen. En waardoor theorien economisch en (arbeids)politiekgebied vaak volledig zijn achterhaald. Want wat zijn de ontwikkelingen?

    Ten eerste behoren genoemde multinationalen (hoewel zij geen krijgsmacht hebben) vanwege hun kolosale mondiale omzet en mondiale activiteiten tot de grootste wereldmachten … Zulks tesamen met de Engelssprekende landen (mede dankzij de diaspora), de Chineesschrijvende volkeren en het Russische blok, en waar de EU nauwelijks meer bij te pas komt.

    Het het bizondere daarvan is dat zij inmiddels op zeer discrete manier (maar bizonder voortvarend) een geheel nieuwe (text)boek hebben geschreven over de mondiale economie, mondiale productie, mondiale distributie en logistiek, en uiteraard over mondiale betaalmiddelen en kapitaal stromen … en in praktijk gebracht. En dat nu een de facto supereure "overlay" vormt als ware het electro-magnetisch energie nationale grenzen te niet doen.

    Ten tweede zijn als gevolg niet alleen de vakbonden in het stof achtergebleven … het heeft ook geresulteerd in nieuwe mondiale opdeling van de meest belangrijke economische activiteieten. En dat voornamelijk tot clobale consolidatie in de belangrijkst industriele sectors heeft geleid (energie, de autoindustrie, electronica, vervoer etc.) Ook dat de bancaire wereld daardoor drastisch is samengetrokkennaar maar inplaats van ( zoals in Duitsland, Japan en Frankrijk de lakens uit te delen nu naar de multinationale corporate-pijpen moeten dansen.

    Van die belangrijke en zeer ingrijpende ontwikkelingen nu weten de meestyen echter zeer weinig … and the corporate boys ain’t talking … En al zeker niet hoe zij zaken als bijv.betalingsbalansen weten te beinvloeden.

    In ieder geval and the bottom line is dat de meeste economische theorien nu volkomen obselete zijn geraakt om het zelfs nog te bespreken. Ook die van Keynes.

    Lieden als een Peter van Maanen hebben duidelijk zeer veel bij te benen. Het beste zou zijn als zij bijv. een fraudulente instelling als het CBS zouden verruilen voor een praktijkfunctie bij een van de grote multinationals … liefst nog in het buitenland om zich zodoende als "economen" te re-certificeren …

Comments are closed.