In mijn vorige stukje over de onmogelijkheid van publieke eigendom werd ik, zoals was te verwachten, meteen teruggefloten. Publieke eigendom zou geen natuurrechtelijke onmogelijkheid zijn, beweerde iemand.
Je tekende een contract, siste iemand anders, en als het je niet bevalt, fuck off. Niet erg netjes, als je mij vraagt, en zeker niet rechtvaardig. De juiste respons bij zulke gratuite beweringen is: “Bewijs het!” Maar tegelijk had ik iets van why don’t you put your money where your mouth is. De kans dat zij het bestaan van die rechten kunnen bewijzen is erg klein en als je zo overtuigd bent van je eigen bewijs, waarom maak je er geen weddenschap van?
De reacties leverden niet echt iets nuttigs op. Meer gratuite beweringen. Daarom wil ik de uitdaging wat verder uitwerken. De opdracht is: schrijf een aanvaardbare rechtstheorie die het collectivisme onderbouwt, collectivisme in de meest ruime zin van het woord van het laten primeren van gemeenschappelijk belang boven het individuele.
Een rechtstheorie moet om aanvaardbaar te zijn aan de volgende criteria beantwoorden:
Intern Consistent: een theorie die stelt dat een persoon een recht heeft op A en tegelijk zegt dat hij geen recht heeft op A is gebrekkig en heeft geen waarde. Een theorie die het recht op A een meer dan een persoon toekent moet een afwegingsregel bevatten.
Extern Consistent: Als een theorie gebaseerd is op een feitelijke premisse en die premisse blijkt vals te zijn, dan faalt de theorie. De gebruikte stellingen en de logische redeneringen moeten wetenschappelijk verifieerbaar zijn. Verwijzingen naar Goddelijke machten of andere ficties zijn dus niet toelaatbaar.
Volledig: er mogen geen tegenstrijdige aanspraken zijn waarop zij niet kan worden toegepast.
Universeel: een aanvaardbare rechtstheorie moet in staat zijn om ons uit te leggen wat rechten zijn onafhankelijk van tijd of ruimte.
Efficiënt: als er een theorie bestaat die economische efficiëntie maximaliseert en voor de rest aanvaardbaar is, dan moeten alle andere theorieën die de efficiëntie niet maximaliseren als gebrekkig en onaanvaardbaar worden beschouwd.
Helder: ambiguïteiten zijn onvermijdelijk in om het even welke rechtstheorie, maar een theorie die zo vaag is dat men niet kan bepalen welke rechten eruit gededuceerd worden is niet aanvaardbaar.
Klasseloos: een goede rechtstheorie moet gelijk toepasbaar zijn op iedereen en mag m.a.w. geen verschillende klassen van rechtsubjecten creëert.
Kinderen: een goede rechtstheorie moet tot verschillende rechten leiden volgens maturiteit of ontwikkeling, zonder een klasse te creëren.
Instemming: vrijheid betekent dat een persoon niet van zijn rechten kan worden beroofd zonder zijn instemming; het gebruik van defensief geweld moet onder de rechtstheorie toegestaan zijn – zoniet zouden er gewoonweg geen rechten bestaan – maar in de theorie moet men vanuit de premisse kunnen redeneren tot de conclusie dat het geweld geen schending van rechten inhoudt of dat de persoon tegen wie het gebruikt wordt zijn recht heeft verbeurd.
Niet-arbitrair: een theorie die rechten afhankelijk stelt van grillen van machthebbers is arbitrair en moet verworpen worden.
Vergelding: een rechtstheorie bepaalt per definitie ook wat schendingen van rechten zijn, maar moet, om te vermijden dat vermogende mensen “ongestraft” misdaden zouden kunnen plegen door alleen de schade te vergoeden, ook een extra sanctionering voorzien.
Implementeerbaar: geen enkele theorie zal in al zijn consequenties universeel acceptabel zijn, maar een theorie moet minstens voor een substantieel aantal mensen aanvaardbaar zijn; theorieën die slavernij toestaan, of die ertoe leiden dat rechten in het geheel niet bestaan zijn niet aanvaarbaar.
Wat valt er te verdienen?
Niets minder dan mijn hoofd. De rechtstheorie die ik gevonden heb voldoet aan de voormelde criteria en geeft mij het gevoel dat het leven zin heeft. Als iemand onder u erin zou kunnen slagen om een collectivistische rechtstheorie te schrijven die ook aan die criteria voldoet, dan zal naar alle waarschijnlijkheid de geldigheid van die welke ik heb gevonden wankelen. En dan hoeft het voor mij niet meer. Ik mag er niet aan denken! In dat geval is mijn hoofd wellicht toch niet van mij. En het is altijd gemakkelijk om iets te verwedden wat toch al niet van jou is.
Bovendien geef ik alleen mijn hoofd, niet de rest van mijn lichaam. En eigenaar zijn van mijn hoofd betekent niet noodzakelijk eigenaar zijn van mijn lichaam. De Salomische suggestie als zou de eigenaar van mijn hoofd ook het recht hebben om het van mijn romp af te hakken houdt onder ‘mijn’ rechtstheorie geen steek. De winnaar van het weddenschap zal overigens moeten aantonen dat het bezit van andermans hoofd, al dan niet afgehakt, toelaatbaar is zonder dat daarmee zijn rechtstheorie onderuit gehaald wordt.
In ieder geval ben ik hoogst benieuwd naar de uitkomst.
Arjen,
Je wilt dus dat wij gaan bewijzen dat collectivisme een goed idee is? En als ik nu juist tegen collectivisme ben?
Ik wilde in die vorige draad alleen zeggen dat áls er zoiets bestaat als recht op privébezit, er logischerwijs niet zo’n grote stap hoeft te worden gezet om daar "collectief" bezit van te maken, in de vorm van BV’s, NV’s, stichtingen, verenigingen, enzovoorts. Ik ga daarbij echter wel altijd uit van persoonlijke vrijheid. Mijn basisuitgangspunt is dat ik niet onvrij of een slaaf wil zijn, en dat is gewoon mijn voorkeur. Iemand die vindt dat ieder individu onvrij is, moet eerst maar eens aantonen dat dat op meer dan zijn\haar persoonlijke voorkeur is gebaseerd, want anders is mijn eigen voorkeur minstens even "rechtsgeldig".
Ik zou dus niet eens wíllen bewijzen dat collectivisme een goede zaak is, en bovendien zou ik het niet kunnen omdat het wat mij betreft altijd wordt afgeleid van private rechten op eigen leven en vrijheid. Ik zou overigens ook niet één-twee-drie kunnen "bewijzen" dat er private rechten bestaan. En als ze niet bestaan, bestaan collectieve rechten ook niet. Bovendien, zoals ik al eerder zei zou ik mezelf in de vingers snijden als ik liberale medestanders ga onthoofden.
Helaas ben ik er de komende dagen niet, maar jou en iedereen prettige Kerst toegewenst. En wie weet dat ik er nog eens over nadenk als ik terugkom.
[23] Boer,
Sinds het ontstaan van de rede.
Wat jij goed vindt is voor mijn recht volstrekt irrelevant.
Iedereen heeft een moraal, maar een universele moraal is onmogelijk.
Objectieve moraal is ook al onmogelijk. Dank zij Hume weten we dat we vanuit een feitelijke premisse niet kunnen redeneren naar een conclusie over hoe mensen zich moeten gedragen.
[29] Nietes
[30] "Wanneer er geen privebezit of staatsbezit zou zijn en iedereen gebruikt niet meer dan wat hij nodig heeft, zou er geen schaarste zijn. Het paradijs is communistisch."
Nee, want bij communisme is alles staatsbezit. Jij pleit dus voor een anarcho-communisme, waarin er voor zowel staat als eigendom geen plaats is. http://en.wikipedia.org/wik…
[28] Dit is niet hetzelde.
In het ene geval is jouw hoofd waardeloos omdat het foute redeneringen bevat en in het andere geval is het waardeloos omdat jouw hoofd toch al van iedereeen is.
Dat je zelf al met het punt komt, klopt dus niet.
[32] Hume had alle gelijk van de wereld.
En vóór hem Protagoras, die zich afvroeg welke natuurkracht hem kon weerhouden naakt door Athene te rennen.
An is is not an ought.
Maar hoe vergaat het dan het natuurrecht zelve? Dat recht, die norm, is dan ook niet herleidbaar uit de natuur, lijkt me.
[10] Jetze zegt: "Het antwoord op de simpele vraag van Arjen blijkt blijkbaar niet zo eenvoudig."
Zo’n simpele vraag stelt André niet. Een antwoord dat voldoet aan de eisen die André stelt, is net zo moeilijk als het omschrijven van een libertaristische samenleving.
De voorwaarde van ‘wetenschappelijk verifieerbaar’ bijvoorbeeld onder ‘extern consistent’. Een rechtssysteem regelt menselijk handelen. Laten nu net de menswetenschappen, een mogelijke basis voor een rechtsstelsel, eigenlijk nooit kunnen voldoen aan die wetenschappelijke verifieerbaarheid. Een rechtsstelsel is normatief, het stelt eisen en gaat uit van premisses, bijvoorbeeld ‘ieder is gelijk voor de wet’. Een uitgangspunt dat vermoed ik zowel veel collectivisten als libertariers zullen delen. Maar deze premisse is niet wetenschappelijk te verifieren. Het is een stelling, waarop een rechtssysteem gebouwd wordt. Je kan wel eisen stellen aan de logische consistentie.
Kortom, ik denk dat André voorlopig geen afstand hoeft te doen van zijn hoofd, dar zorgt die onmogelijke eis van wetenschappelijke verifieerbaarheid wel voor.
Daarbij zit ik al tijden te wachten op een goede omschrijving van een libertarische samenleving met een rechtssysteem dat aan de eisen die André stelt, voldoet. Ik ben het hier nog niet tegengekomen.
[17] Grondstoffen zoals olie zijn waardeloos, totdat een briljante geest een methode ontdekt om ze te ontginnen. Daarmee is die briljante geest eigenaar van de techniek en de door hem ontgonnen grondstof. Het feit dat er nu ploteseling een toepassing is voor iets dat voorheen waardeloos was geeft anderen dan de ontginner niet automatisch aanspraak op de producten die daaruit voortvloeien.
Er is dan ook geen sprake van anderen iets ontzeggen. Als die ander ook graag gebruik wil maken van ide producten zal die ander daar iets tegenover moeten stellen, dat de ontginner ook graag wil hebben. Dan kan de ‘consument’ een zakelijke transactie aangaan met de ‘producent’, gebaseerd op vrijwilligheid.
Simpel, toch?
[27] "In beide gevallen moet ik werken, als ik wil leven"
En wat is daar mis mee? Je hoeft alleen maar voor jezelf te werken.
Vind je het eerlijker als ik behalve voor mezelf ook voor jou moet werken, gewoon omdat je zelf te lui bent?
Bedenk dat als iedereen zich liever door een ander laat onderhouden iedereen dood gaat, want dan werkt er niemand meer. En dat is precies wat er gebeurt in de socialistische heilstaat van de ‘sterkste schouders’. Op een gegeven ogenblik parasiteren zovelen op zo weinigen, dat het systeem instort. En dan vallen er vele, vele slachtoffers.
Ik heb hoofdpijn
[33]
ow.
[36] Welles
[42] Dat moet dan wel. Om je hoofd te redden 🙂
Voor den draad ermee Arjen!
[37] Fred,
Het is niet André, maar Arjen. Maar dat is bijzaak.
De lang verwachte libertarische rechtstheorie is misschien dichter dan je wel zou denken. Ik zal haar heel binnenkort onthullen.
‘ieder is gelijk voor de wet’ is overigens geen feitelijke premisse maar een waardeoordeel. Wie zegt er trouwens dat een wet nodig is voor een rechtstheorie? Ik zou eerder denken dat de wet haast per definitie onrecht creëert want het deelt de mensen in klassen in: de wetgevers en de wetsonderhorigen…
[43] Nog even geduld. Ik wil eerst genieten van de wanhoop van de collectivisten.
[39] "In beide gevallen moet ik werken, als ik wil leven"
Met werken is niets mis mee, ik wou aantonen dat er met libertarisme ook dwang is. De dwang om te werken, mits je wilt blijven leven. Iets in mij dwingt mij om te overleven en dus te werken om eten kunnen kopen. Ook hier dwingt het systeem mij tot iets doen.
Het verschil is, dat het voor jezelf is ipv voor iemand anders.
[46]
"Iets in mij dwingt mij om te overleven en dus te werken om eten kunnen kopen."
Kopen?
Welnee, spit je tuin om en poot aardappelen, verbouw groenten.
Laat een paar kippen lopen en je hebt eieren en vlees.
Ik help je graag jouw tuin omspitten in ruil voor wat aardappelen en/of eitjes.
[31] Owl,
Ik vroeg niet om een waardeoordeel. Of collectivisme goed of slecht is laat ik in deze in het midden. Ik wil alleen weten of zij die beweren dat er rechtstheorie kan gevonden worden die en aanvaardbaar is en collectivisme justificeert.
Overigens wil ik niet beweren dat rechtspersonen of andsere juridische collectiviteiten geen nuttige instrumenten kunnen zijn. Wat ik wil ontkennen dat zij rechten dragen ‘an sich’. De directeur van een kan zijn verantwoordelijkheid voor zijn daden niet ontlopen door te zeggen dat hij handelde voor een bedrijf. De soldaat die iemand neerschiet kan zijn eigen verantwoordelijkheid niet ontlopen door te zeggen dat hij slechts handeld op bevel, als hersenloos onderdeel van een staatsapparaat. De staat zelf kan niet handelen, draagt geen rechten (hoewel individuen natuurlijk afspraken kunnen maken waarbij zij hun rechten wederzijds afstaan – zoiets is nog niet een staat, want dat verondertelt een geweldsmonoploie) en vooral, de staat kan geen rechten schenden. De ambtenaar die u in de rij laat staan, de politieagent die u arresteert omdat u drugs bezit, de rechter de u veroordeeld wegens het niet dragen van uw veiligheidsgordel, zij zijn allen medeplichtig aan vrijheidsberoving, aan schendingen van uw recht. Hij is allicht niet de hoofdschuldige, maar hij kan zich niet achter de staat wegstoppen om zijn eigen misdaad goed te praten.
dus de ‘rede ‘ is wat? puur rationeel? De rede is dus gespeend van enige ethiek?
leg eens uit…
[32]
Arjen,
Privebezit motiveer mensen om iets te doen en je hebt één verantwoordelijke.
om evt. aan te spreken.
Dit zijn twee voordelen.
Privebezit KWEEKT ook schaarste van dingen die er genoeg zijn (tot nu toe) op de wereld, maar door een enkeling of select groepje is geclaimd omdat deze slimmer en/of oneerlijker is/zijn.
Schaarste is het begin van veel ellende, die veroorzaakt is door privebezit.
Schaarste kun je ook creeren/manipuleren
Dit nadeel kan leiden, dat je uiteindelijk niets meer hebt aan je privebezit. Oorlog om privebezit zal niet de eerste zijn.
Privebezit heeft door de eeuwen heen altijd schaarste veroorzaakt die er eigenlijk niet was.
Als er geen privebezit is, kun je er ook geen oorlog om voeren.
[18] In zulk geval is het niet de onuitputtelijkheid van de bron die het voorwerp van schaarste uitmaakt, maar de zeldzaamheid van de bron. Als er twee onuitputtelijke bronnen zijn onstaat er concurrentie, als er onuitputtelijk veel onuitputtelijke bronnen zijn, verdwijnt het eigendomsmechanisme terug.
[20] Neen, door natuurwetten leven we niet in het paradijs.
Privebezit garandeert dat er met schaarse bronnen optimaal wordt omgesprongen.
[44] Sorry, ik bedoelde Arjen. Ik wacht op je libertarische rechtstheorie. Ondertussen prettige kerst gewenst.
Enkele uitgnagspunten die denk ik nuttig zijn voor arjen’s libertarische rechtsfilosofie:
* Rechten worden verleend door anderen. het afdwingen van een recht gaat gepaard met dwang en dus onvrijheid. Absolute rechten betekenen absolute dwang.
* Rechten zijn betekenisloos zonder acceptatie door een gemeenschap.
* Rechten zijn betekenisloos zonder dat ze door middel van dwang kunnen worden afgedwongen.
* Macht is onlosmakelijk verbonden met alle minder dan totaal vrijblijvende vormen van omgang tussen mensen.
Welke rechtstheorie heb je gevonden Arjen? Ook ik ben erg benieuwd. Ik lees stukjes hier en beetjes daar, maar nooit heb ik het mooi in een pocketje bij elkaar gezien.
Ik begin te vermoeden dat je een boek hebt geschreven?
[55] nee, software
[36]
Het is het lezen waard.
David Hume is the philosopher supposed by modern philosophers to have effectively demolished the theory of natural law. Hume’s "demolition" was two-pronged: the raising of the alleged "fact-value" dichotomy, thus debarring the inference of value from fact,* and his view that reason is and can only be a slave to the passions. In short, in contrast to the natural-law view that man’s reason can discover the proper ends for man to follow, Hume held that only the emotions can ultimately set
man’s ends, and that reason’s place is as the technician and handmaiden
to the emotions. (Here Hume has been followed by modern social scientists since Max Weber.) According to this view, people’s emotions are assumed to be primary and unanalyzable givens. Professor Hesselberg has shown, however, that Hume, in the course of his own discussions, was compelled to reintroduce a natural-law conception into his social philosophy and particularly into his theory of justice, thus illustrating the gibe of Etienne Gilson: "The natural law always buries its undertakers." For Hume, in Hesselberg’s words, "recognized and accepted that the social . . . order is an indispensable prerequisite to man’s well-being and happiness: and that this is a state-
ment of fact." The social order, therefore, must be maintained by man. Hesselberg continues:
But a social order is not possible unless man is able to conceive what it is, and what its advantages are, and also conceive
those norms of conduct which are necessary to its establishment and preservation, namely, respect for another’s person and for his rightful possessions, which is the substance of justice. . . . But justice is the product of reason, not the passions.
And justice is the necessary support of the social order; and the social order is necessary to man’s well-being and happiness. If this is so, the norms of justice must control and regulate the passions, and not vice versa.**
Hesselberg concludes that "thus Hume’s original ‘primacy of the
passions’ thesis is seen to be utterly untenable for his social and political
theory, and . . . he is compelled to reintroduce reason as a cognitive-normative factor in human social relations."***
Indeed, in discussing justice and the importance of the rights of
private property, Hume was compelled to write that reason can establish such a social ethic: "nature provides a remedy in the judgment and understanding for what is irregular and uncommodious in the affections" – in short, reason can be superior to the passions.****
*Hume in fact failed to prove that values cannot be derived from facts. It is frequently alleged that nothing can be in the conclusion of an argument which was not in one of the premises; and that therefore, an "ought" conclusion cannot follow from descriptive premises. But a conclusion follows from both premises taken together; the "ought" need not be present in either one of the premises so long as it has been validly deduced. To say that it cannot be so deduced simply begs the question. See Philippa R. Foot, Virtues and Vices (Berkeley: University of California Press, 1978), pp. 99-105.
**A. Kenneth Hesselberg, "Hume, Natural Law and Justice," Duquesne Review (Spring 1961): 46-47.
***Ibid.
****David Hume, A Treatise of Human Nature, quoted in Hesselberg, "Hume, Natural Law, and Justice," p. 61. Hesselberg adds perceptively that Hume’s sharp ought-is dichotomy in the earlier chapters of Hume’s Treatise stemmed from his restricting the meaning of "reason" to finding pleasure-pain objects, and determining the means to achieve them. But, in the later chapters on justice, the very nature of the concept compelled Hume "to assign a third role to reason, namely its power to judge actions in terms of their suitability, or conformity or disconformity, to man’s social nature, and thus paved the way for the return to a natural law concept of justice." Ibid., pp. 61-62.
For some doubt whether or not Hume himself intended to assert the fact-value dichotomy, see A.C. MacIntyre, "Hume on ‘Is’ and ‘Ought," in W. D. Hudson, ed., The Is-Ought Question (London: Macmillan, 1969), pp. 35-50.
Bron:
http://www.mises.org/rothba…
Pagina’s 58 en 59 (blz. 14 en 15)
Oder irre ich mich?
[57] Hume weerlegd?
Ik hou mijn kruit nog even droog. Wacht op Arjen. Stelt mij meteen in de gelegenheid jouw karrevrachten referenties diagonaal door te akkeren 🙂
****************************************
… en alles wat men weet, niet slechts heeft horen ruisen en bruisen, laat zich in drie woorden zeggen. (Ferdinand Kürnberger)
[20]
[30]
"Doordat bijna onuitputtelijke bronnen op aarde geclaimd zijn tot PRIVEBEZIT is er schaarste onstaan."
Welke ontuitputtelijke bronnen? Lucht is geen privebezit. Zeewater is geen privebezit. Zijn er ontuitputtelijke bronnen water in de Sahara? Zijn er ontuitputtelijke bronnen voedsel op de noordpool?
Waarom heeft de mensheid zich verspreid over de wereld en zijn ze niet in Afrika gebleven?
De mens als soort is uitermate succesvol gebleken (Homo Sapiens wel te verstaan, andere menssoorten waren minder succesvol), omdat ze omnivoor zijn en hun hersenen beter ontwikkeld hebben, waardoor ze hun arbeidsproductiviteit konden/kunnen verhogen.
Dat er dus "van alles genoeg" is hebben we zelf gecreëerd. Deze creatie wordt het beste gestimuleerd door privebezit.
En wat het paradijs betreft: ook dat moet je zelf creëren. Heaven is a state of mind
[59] "Dat er dus "van alles genoeg" is hebben we zelf gecreëerd"
Dit is waar.
Dat er van bepaalde dingen niet genoeg zijn hebben sommige van ons ook zelf gecreerd. (kartels/monopolies)
(alle privebezit bij een persoon)
Dit lijkt me ook waar.
We komen weer uit bij de discussie:
Heft het libertarisme kartels of monopoly’s zelf op of hebben we een scheidsrechter nodig met regeltjes.
Comments are closed.