Onze betrouwbare overheid heeft weer iets nieuws bedacht: Wie al een diploma heeft (HBO of Universitair) en een andere studie wil gaan volgen kan geen beroep meer doen op de bestaande studieregelingen; in de nieuwe wet op het hoger onderwijs (WHW) geeft het rijk aan deze studenten niet langer te bekostigen.

Wat houdt de WHW in?

Als je september 2010 wilt inschrijven voor een opleiding en je hebt in Nederland al een diploma (bachelor, master, of een doctoraal, of ingenieursdiploma) na september 1991 behaald, dan betaal je voor de inschrijving voor het studiejaar 2010/2011 voor een bachelor alfa- of gammaopleiding een collegegeld van € 5.120 en voor een bètaopleiding of een medische opleiding een collegegeld van € 9.300.
Voor een 2e master geldt voor alfa- of gammaopleiding een collegegeld van € 14.200 en voor een bètaopleiding en voor Geneeskunde een collegegeld van € 17.550 en voor Biomedische Wetenschappen een collegegeld van € 19.100
De regel geldt alleen als je al bent afgestudeerd (HBO of Universiteit) en niet voor het volgen van twee studies tegelijkertijd. Tevens zijn er allerlei uitzonderingen.

Als ik dit schrijf heb ik deze info net binnen en mijn webinar begint zo, dus ik heb er nog niet heel veel over na kunnen denken, maar ondanks het feit dat het libertarisch gezien toe te juichen valt dat mijn belastinggeld niet langer misbruikt wordt om staatsonderwijs te verstrekken heb ik hier zeer grote bedenkingen tegen. Mijn eerste impulsieve bezwaren:

  1. Het staatsonderwijs blijft gehandhaafd, het is dus niet waarschijnlijk dat zich particuliere alternatieven voor studiefinanciering zullen ontwikkelen.
  2. Studenten die hun eerdere diploma buiten Nederland hebben behaald vallen kennelijk buiten de beperking, hetgeen minimaal merkwaardig is.
  3. Studenten die gelijktijdig twee opleidingen volgen vallen buiten de beperking. Eveneens merkwaardig.
  4. De te behalen besparingen verdwijnen in de zakken van de overheid; er staat geen belastingverlaging tegenover. Dit is dus een ordinaire lastenverzwaring.

Zomaar even een paar overwegingen die in een paar minuten naar boven komen. Ik weet niet of universiteiten nu vrij zijn de hoogte van hun collegegeld zelf vast te stellen en of er dus een vorm van concurrentie zal ontstaan. In de huidige vorm zie ik echter zo snel niet hoe dit de kwaliteit van het onderwijs gaat verbeteren; de prijs/kwaliteitverhouding (voor de student) wordt echter fors slechter. Voor meer informatie klikt u hier.

Ik ben benieuwd hoe onze lezers hier tegenaan kijken.

12 REACTIES

  1. Een hoge opleiding leidt niet altijd tot een productieve plaats in de maatschappij. Er zijn heel wat mensen die in het onderwijs blijven hangen en op hun 40e nog steeds studeren. Het werkende deel van Nederland draait voor de kosten op.

    Door mensen gewoon te laten betalen voor het onderwijs komt privé-onderwijs dichterbij, en dat valt toe te juichen. Als iemand iets wil – of dat nu het openbaar vervoer is of het onderwijs – moet hij zelf voor de kosten opdraaien en dit niet afwentelen op het werkende deel van Nederland.

  2. Los van het feit dat ik het eens ben met de strekking van uw artikel, zijn mijn gedachten hierover tweeledig.

    1) Als wij hechten aan hoogopgeleide mensen (en dus arbeidskrachten) dan is het niet handig om deze 2e opleidingen zoveel duurder te maken. De meeste jongelui stoppen tegenwoordig voortijdig met studies, dus de uitzonderingen die een tweede HBO/Univ. studie willen doen, zouden moeten worden gekoesterd.

    2) Dergelijke hoge bedragen staan zo’n beetje gelijk aan privé-onderwijs/particuliere opleidingen. Als er niet gehecht wordt aan hoogopgeleiden, dan ook maar het staatsonderwijs afschaffen en met “grants” werken voor de hoogvliegers die het niet zelf kunnen betalen.

    Het voordeel van dit particuliere onderwijs is, dat er een streven ontstaat naar excellentie. En ik denk dat de beste leraren daar snel heen zullen trekken. Dan kunnen die ook eindelijk hun ei kwijt in hun werk, nl. kennis overdragen.

    Nico de Geit [6] reageerde op deze reactie.
    Ron A te A [9] reageerde op deze reactie.

  3. Hier zou nog wel eens een truc in kunnen schuilen. Wie een ‘bachelor’ diploma heeft behaald is in feite gediplomeerd. Dus moet je (als er geen uitzondering voor is) voor een ‘master’ de hoofdprijs gaan betalen. De Open Universiteit hanteert al jaren een dergelijke regel, al is de verhoging van het lesgeld daar niet al te groot.

    Voor die bedragen, zoals hierboven genoemd, kun je net zo goed (online) een opleiding volgen aan een Ivy League universiteit.

    De 5 miljard voor Griekenland moeten ergens vandaan komen…

  4. Het is m.i. gewoon een kwestie van marktwerking.

    Er is al enige tijd sprake van een toenemende vraag naar een tweede opleiding. Daarvoor zijn minstens twee voor de hand liggende samenhangende redenen:
    1) Men probeert langer te studeren, wanneer men niet snel genoeg passend werk vindt;
    2) Er is sprake van toenemende concurrentie op de arbeidsmarkt voor hoger opgeleiden. Een tweede studie zou de kansen op de arbeidsmarkt vergroten, althans dat hoopt men.

    Een derde reden is, dat de opleidingsinstituten inmiddels veelal overbelast zijn. En een vierde is, dat de kostprijs van een studie vaak hoger is dan de opbrengst.

  5. @Astrid [2]:

    ‘de uitzonderingen die een tweede HBO/Univ. studie willen doen, zouden moeten worden gekoesterd.’

    Prima, als ze het zelf betalen. Er zijn veel te veel mensen die veel te lang in het onderwijs blijven hangen. Onderwijs is een verborgen vorm van werkloosheid geworden.

  6. Dus een vervolgstudie voltijd, zoals een master (techniek) na het HBO wordt dus ongemogelijk gemaakt. Want € 9.300,- * 3 jaar = € 27.900,-

    Studeren vergeet het maar, dat lukt niet met een fulltijd baan en tijd voor ontspanning zit er ook niet meer in.

    Armin [12] reageerde op deze reactie.

  7. Het vreemde vind ik vooral dat voor zover mijn informatie reikt een beta-opleiding veel minder kost dan de boven genoemde bedragen. Met andere woorden verdient de overheid/universiteit flink aan het leveren van onderwijs. Ik meen mij te herinneren dat een opleiding waarbij praktijkonderwijs etc. nodig is (dus meer als alleen een collegezaal) je ca. 8.000 euro per jaar besteedt.

    Armin [12] reageerde op deze reactie.

  8. @Astrid [2]:
    De genoemde prijzen zijn niet te vergelijken met private opleidingen, want er zijn bijvoorbeeld geen private opleidingen voor medicijnstudies.

    Ik heb zelf ook een open vraag.

    Ik ben een “ouwe bok” van 41 en heb er vroeger met mijn pet naar gegooid. Nu ik de boel (als autodidact) op orde heb, overweeg ik steeds vaker alsnog een universitaire studie te volgen. Gewoon om alsnog een titeltje te pakken, maar zeker ook als dank-, of eerbetoon aan mijn moeder. Ik denk dan aan een studie politicologie.

    Deze studie is helaas alleen voltijds, maar wat belangrijker is: als ouwe bok kom ik niet meer in aanmerking voor studiefinanciering, ik zal het dus zelf moeten betalen.

    Het viel me daarbij op dat zo’n voltijds studie “slechts” 6000 euro per jaar kost. Dat is voor mij geen onoverkomelijk bedrag, maar alleen dat voltijds kan ik me niet veroorloven.

    Stel echter dat mijn doel kamerlid voor de Libertarische Partij zou zijn, dan is zo’n studie met een daaruit voortvloeiend jaarinkomen van dik een ton, net als alle andere studies die gericht zijn op het vinden van een baan, een uiterst rendabele investering.

    Weet iemand me te vertellen of er toch niet een of andere subsidie in verstopt zit?

  9. De genoemde bedragen zijn nog steeds gesubsidieerd. Bij een private school kost het vaak iets van 20K om een jaar te studeren. Bij echte elite universiteiten kan dat tot 40K oplopen.

    In de VS is geen studiebeurs systeem, en iemand die geen beurs krijgt van een of andere organisatie of andere weldoener, komt vaak met een studieschuld van 200.000 dollar van school.

    Ik ben het op zich eens met de analyse van de schijver van dit stuk, dat het goed is dat belastinggeld niet langer misbruikt wordt om staatsonderwijs te verstrekken, maar dat het vooral gaat om reductie van kosten en niet zozeer vrijlaten op andere plaatsen.

    Toch is het wel een goede zaak. De onderwijs kosten rijzen de pan uit en ik zie niet in waarom mensen die reeds een diploma hebben gesubsidieerd mogen herstuderen.

    Mensen in Nederland hebben vaak totaal geen besef hoeveel een opleiding kost. Net zoals het niet hoeven/mogen zien vane en rekening in d egezondheidzorg een van de kernoorzaken is van de kostenstijgingen, is het niet weten hoeveel onderwijs kost een van de oorzaken waarom onderwijs zo duur wordt.

    Immers men let niet op de kwaliteit, want het is toch ‘gratis’.

  10. @Hub Jongen [4]: Een tweede auto is ook niet goedkoper Hub 🙂

    De motivatie is dat er geen reden is subsidie te verlenen aan mensen die al (gesubsidieerd) een diploma hebben. Immers het voegt doorgaans weinig bij aan de verdiencapaciteiten en daarmee belastingopbrengst en bijdrage aan de BV Nederland.

    Natuurlijk zijn daar uitzonderingen op, zoals iemand die na het volgen van onzin studies als communicatiewetenschappen, besluit een beta opleiding te doen, maar dat zijn de uitzodneringen. Meestal is een tweede studie juist zo’n pretstudie.

    Uiteraard doet de staat het niet uit rationele overwegingen, maar enkel omdat het financiele water aan de lippen staat.

    Maar ook al is het omwille van de verkeerde motivatie, is het een goede stap. Libertarisch is het subsidieren van de 1st opleiding al abject (al kan ik daar zelf best mee leven), maar een 2e is uiteraard onzin.

    De fiscus hanteert dezelfde regel overigens betreft aftrekbaarheid van studies. Als het niets toevoegt aan je verdiencapaciteiten, is het niet aftrekbaar. (Er waren bijvoorbeeld mensen die vlieglessen aftrokken en beweerden beroepspiloot te worden 🙂 )

  11. @Henk [7]: In het buitenland is dat echter de normaalste zaak van de wereld dat je dat zelf betaald. Sterker nog die 9300 is nog steeds gesubsidieerd want de werkelijke kosten zullen tegen de 20K per jaar liggen.

    @Nick [8]: Betal opleidingen zijn historisch duurder dan andere, omdat o.a. de loonkosten hoger liggen (slimmer personeel nodig) en de leerlingenaantallend doorgaans factoren kleiner (vaste kosten over minder leerlingen). Verder is er vaak veel kapitaal nodig (meetapparatuur per persoon a duizenden euro’s per stuk afgeschreven in luttelle jaren, labruimte, etc) tov gamma en alfa studies. Een administratie medewerker kost ook fors minder dan een laborant bij gelijk salaris.

Comments are closed.