7 REACTIES

  1. @Bertuz [1]: Er zijn diverse tekenen dat een vrije markt wel degelijk kan hebben bestaan.

    In de vroege middeleeuwen -na de val van het Romeinse Rijk- viel Europa uiteen in een lappendeken van mini landjes. In tegenstelling tot wat vaak wordt beweerd was dat lang niet overal een “donkere periode”. In tegendeel. Met name in Noord Europa waren deze landen anarchistisch of bijna anarchistisch. Weliswaar hadden veel van deze landen een koning, maar dat was geen monarch (heerser). De koning was niet meer dan een beschermheer van het land (zijn Imperium). Het land was dus niet zijn Dominium. De koning was de “first among equals”, de eerste onder gelijken. Hij had geen speciale rechten of privileges en had dus ook geen recht om macht uit te oefenen over anderen of om wetten te maken. Hij mocht het economische verkeer dus ook niet reguleren. In de meeste gevallen had hij ook niet het recht om belasting te heffen. Binnen het recht werd hij exact zo behandeld als alle anderen binnen de samenleving. De kerk was destijds mordicus tegen de vorming van enige (staats)macht en vormde voldoende (moreel) tegenwicht om die te voorkomen. De kerk zelf had ook geen macht over de samenleving.

    Dat recht had wortels in wat vandaag de dag het natuurrecht (als in: ieder het zijne) wordt genoemd. Wel dient te worden opgemerkt dat het vaak gepaard ging met gewoonterecht. Voor rechtspraak konden de mensen bij de koning terecht, maar ook bij ieder ander die recht wilde spreken. In de praktijk kwam het er vaak op neer dat mensen die een bepaald aanzien hadden verworven (bijvoorbeeld doordat ze succesvol waren) werden uitgekozen als rechter in een conflict. Dat was overigens een vrije keuze van de mensen die een conflict met elkaar hadden.

    Het kan zijn dat het gewoonterecht in bepaalde gevallen een hindernis vormde voor vrije economische relaties. Daar is mij niets over bekend.

    Ik heb daarom vooralsnog voldoende reden om.aan te nemen dat in een aantal van de samenlevingen in de vroege middeleeuwen er wel degelijk sprake was van een vrije markt.

    Daarnaast wil ik nog opmerken dat gedurende een groot deel van de 19e eeuw ook bepaalde delen in de VS -met name de westelijke territoria- een sterk anarchistisch karakter hadden.

    Ik citeer Frank van Dun:

    “Vooral maar niet alleen in de kernlanden van de negentiende-eeuwse ontwikkeling, Groot-Brittannië en de Verengde Staten, ontstonden talloze verenigingen. Zij bevorderden liefdadigheid, onderlinge bijstand, politie en onderwijs. Zij hielden zich bezig met de aanleg of oprichting en het onderhoud van lokale publieke goederen en diensten en andere werken ‘tot nut van het algemeen’ (parken, verharde wegen, rioleringen, straatverlichting). In de westelijke territoria van de Verenigde Staten van Amerika was er nauwelijks sprake van een politieke overheid. Daar was vrijwel alleen het privé-initiatief verantwoordelijk voor ‘recht en orde’, onderwijs, ziekenzorg, stadsontwikkeling, energie- en watervoorziening, publiek vervoer, postbedeling en telegrafie en dergelijke.”

    Bertuz [4] reageerde op deze reactie.

Comments are closed.