Verleden week bevond ik mij voor enkele dagen op het eiland Kreta, waar ik een oude vriendin ontmoette die een aantal jaren geleden kans zag het lokale monopolie te verwerven op de uitgifte van zogenaamde biologische certificaten aan boeren, die pretenderen biologische landbouwmethoden te volgen.

Dit is een goudmijn, want exportzendingen die voorzien zijn van dit biologische certificaat, brengen per kilo product meer geld op. Het is niet altijd duidelijk of het wel om een honderd procent biologisch product gaat en of de controle op de zuiverheid van het product wel geheel kosher is. Het probleem is dat veel biologische producten worden geteeld op land waar autowegen langs lopen. Toen ik hiernaar informeerde, werd mij medegedeeld, dat de ogen daarvoor worden gesloten.

Verder schijnt de omzet van de certificatenuitgever geschaad te worden door nieuwe wetgeving, die bepaalt, dat de boeren subsidies ontvangen op basis van het aantal hectares dat de betreffende boer bezit en NIET op grond van de hoeveelheid biologische producten die de grond oplevert.

Na ontwarring van al het biologische gedoe is duidelijk, dat:

01.

Het twijfelachtig is of het prijsverschil voor de consument wel evenredig is aan het genoten voordeel op het stuk van de gezondheid.

02.

Dat degenen die financieel voordeel trekken uit het systeem zijn:

a. de boeren die een hogere prijs ontvangen

b. de certificaten uitgevende bedrijven

c. diverse handelaren tussen producent en consument en dat degenen op wier rekening dit gaat zijn:

A. De Europese belastingbetaler

B. De biologische producten kopende consument, die daar wellicht hier en daar wellicht een iets gezonder product voor ontvangt

Resumerend kan geconcludeerd worden, dat waarschijnlijk het door de consument genoten voordeel slechts zeer klein is in verhouding tot de enorme sommen die omgaan in het subsidiecircuit en het prijsverschil dat neergelegd moet worden bij aankoop van deze producten.

De bovenstaande tekst pretendeert in genen dele een totale analyse te bevatten van het pernicieuze landbouwsubsidiesysteem. Daarvoor zou een grondige studie benodigd zijn. Dergelijke studies brengen meestal het bestaan van tal van beerputten aan het licht, en tevens dat het merendeel van de subsidies verdwijnt in de zakken van rent seeking 1) middelmannen en overheidsfunctionarisen, die allemaal trachten een graantje uit de subsidieruif mee te pikken.

Hugo van Reijen

1) Het begrip rent seeking is geïntroduceerd door Ann O. Krueger in 1974, maar de theorie was al ontwikkeld door Gordon Tullock in 1967.

 

31 REACTIES

  1. Dit zijn typisch door de overheid veroorzaakte corporatistische misstanden.

    In een kapitalistische vrije markt met volop concurrentie hebben consumenten ook behoefte aan keurmerken om snel een goede keuze te kunnen maken. Maar net als bij andere producten en diensten worden de slechte keurmerken automatisch uit de markt gedrukt door de goede.

    Zij zullen, op straffe van smaad rechtszaken, de onjuiste claims van de concurrent aan het licht brengen. Consumentenorganisaties en consumenten reviews helpen daarbij. Een dergelijke corruptie is dan helemaal niet mogelijk.

  2. Omdat de opbrengst van biologische teelt veel lager is zul je meer land nodig hebben om een groeiende wereldbevolking te voeden. Kijk maar naar Sri Lanka om te zien hoe dat afloopt. Staat ook een beetje haaks op biodiversiteit beleid als je natuur gaat opofferen voor landbouwgrond.

  3. Voor alles is een oplossing: lokaal kopen. Bij boerderijwinkels die hun producten zelf telen of uit de regio halen. Webshops als https://vaneigenerf.nl/ en https://www.hofweb.nl/ maken dit nog makkelijker. Je geeft aan uit welke regio je eten wilt en het assortiment past zich automatisch aan.

    Vaak hebben deze bedrijven geen keurmerken. Veel te duur. Dergelijke bedrijven werken op basis van vertrouwen. De boeren houden regelmatig open dagen waarop je zelf kunt zien hoe het reilt en zeilt.

    • Een keurmerk vereist, dat je productie volgens bepaalde regels verloopt en je product aan bepaalde kwaliteitseisen voldoet. Dat is per definitie duurder dan maar wat aan rommelen en rotzooi op de markt brengen.

      De klant betaalt meer, maar krijgt ook meer en heeft de zekerheid van een goed product. Zonder keurmerk moet je als klant door schade en schande wijs worden. Dat is het laatste wat je wil als het om voedsel gaat. Of technische constructies waar mensenlevens van afhangen.

      • Als je bijv een schip koopt, wil je niet, dat het midden op zee uit elkaar valt. Laat je het bouwen volgens door de markt erkende normen en het daarna onafhankelijk keuren door een commerciële keuringsinstantie, zoals Lloyd’s, Veritas of ABS dan weet je zeker dat het een goed schip is.

        Zijn er naderhand toch problemen dan kan je de keuringsinstantie aansprakelijk stellen. Zij hebben immers hun goedkeuring gegeven. Die zijn daardoor extra zorgvuldig, want zo’n claim kan hun faillissement betekenen.

        Het probleem met certificering door de overheid en volgens overheidsnormen is, dat die bij een corporatistische overheid in het voordeel van enkele grote producenten uitvallen. De klant heeft dan het nakijken, want als het mis gaat en hij schade lijdt, zegt de producent dat hij alles volgens de wettelijke regels heeft gedaan. Dan ben je uitgepraat en kan je fluiten naar je geld.

      • Een “goed product” of een “product dat gebouwd is volgens bepaalde normen” is niet per se hetzelfde. Dat iets volgens wettelijke regels gebouwd is, wil niet zeggen dat je in geval van een gebrek naar je geld kan fluiten. En een aanbieder van producten zal volgens jouw logica niet overleven als zijn producten slecht zijn.

      • In een vrije markt met volop concurrentie tussen producenten en tussen aanbieders van keurmerken zal je altijd het best mogelijke product voor deze prijs krijgen.

        In een door de overheid gereguleerde markt is dat meestal niet zo, want de oude SU heeft laten zien, dat ambtenaren niet weten wat de individuele klant wil en er is ook geen drang om het beter te doen.

        In een corporatistische markt, zoals de onze, krijg je op basis van overheidsnormen juist het slechtst mogelijke product, aangezien het op de prijs van een schip helemaal wegvalt als je als scheepsbouwer de keurmeester van de overheid 5x zijn jaarsalaris betaalt om jouw schip goedgekeurd te krijgen. 😁

      • Een keurmerk is slechts een garantie dat het product aan bepaalde kwaliteitseisen voldoet. Er zijn echter ook genoeg klanten die met minder genoegen nemen en daar dan een lagere prijs voor betalen. Zoals Prepperoni al aangaf, hoeven dat geen slechte producten te zijn. Je zal als klant dan echter veel meer tijd en geld in het vooronderzoek moeten steken.

        Echt gevaarlijke en slecht functionerende producten zullen er in een vrije markt vanwege de concurrentiedruk niet kunnen zijn, maar je wil liever niet degene zijn die als eerste de rommel ontdekt.

      • Als iets volgens de wettelijke regels is gebouwd en die regels deugen niet dan staat de producent in zijn recht en blijft de gedupeerde klant met de schade zitten.

        Vergelijk de vervuiling die Tata Steel uitstort over de omgeving. De overheid heeft normen voor vervuiling bepaald en heeft Tata Steel een vergunning gegeven, omdat ze binnen die normen blijven. Als je als omwonende daardoor dan ziek wordt, heb je dikke pech, want Tata Steel blijft binnen de wet.

        In een vrije markt zou zoiets niet mogelijk zijn. Hoe verder de vervuiling reikt, en hoe meer zieke omwonenden, hoe hoger het totaalbedrag aan schadeclaims. Het wordt voor Tata Steel dan al gauw economischer om te investeren in een schonere productie. Of om te verkassen naar een minder dichtbevolkt gebied.

  4. @ Peter de Jong, dat hoeft niet per se rommel te zijn. Het voldoet hooguit niet aan bepaalde normeringen. Dat je dat als congruent beschouwt, staat je vrij, maar is onjuist.
    Dat Tatasteel voldoet aan bepaalde normen, betekent niet dat Tatasteel erop los mag kloten. Het is geen vrijbrief. Tatasteel kan nog steeds onrechtmatig handelen en voor dat handelen aansprakelijk zijn.

    • De wettelijke eisen zijn op zijn best hooguit te zien als een minimum en vormen geen absolute bescherming van een producent tegen wat voor aanspraken dan ook.

      • Dat een klager met schade blijft zitten, kan vele (juridische) redenen hebben.

    • Uiteraard ben je aansprakelijk als je de wet overtreedt. Maar binnen de wet kan je ook schade veroorzaken. Daar kom je dan mee weg. Je kan geen schade claimen waar je wettelijk geen recht op hebt.

      In een vrije markt is dat onmogelijk. Schade is schade en de rechter bepaalt wat voor compensatie je krijgt.

      Als een rechtsorde goed functioneert, wordt iedere schade rechtgezet die je lijd door het handelen van anderen.

      • Beiden, onafhankelijk kapitalisten en door de overheid gesubsidieerden, rommelen er op los, bedriegen, manipuleren en sjoemelen. Er bestaat geen systemische oplossing daarvoor. Het is een kwestie van cultuur, en de menselijke natuur. Je mag hopen dat die laatste voor verbetering vatbaar is.

      • @Bertuz,

        Vervuilen binnen de norm is geen onrechtmatige daad. Toch richt je er schade mee aan. In een vrije markt kan dit dus niet.

        In een rechtsstaat die de overheid beheert, blijkbaar wel. Wat is het nut van een overheid dan nog als je er niet eens een behoorlijke rechtsstaat aan kan toevertrouwen?

      • Of en als een rechtsorde goed functioneert zegt helaas niet altijd wat over de rechtmatigheid of onrechtmatigheid van het rechtsbeginsel waarop deze rechtsorde zich baseert.

        Op het moment dat een overheid, staat of wat voor instantie dan ook het recht ondergeschikt maakt aan wetgeving en hieraan haar legitimiteit ontleent dan is de rechtmatigheid niet meer relevant.

        De arbitraire subjectieve interpretatie van wat volgens de vermeende wetgevers het recht zou moeten zijn (dus niet van wat het recht in werkelijkheid is) is dan gecementeerd en gelegitimeerd in wet en dient dan ter rechtvaardiging van deze keuze. Er is dan alleen nog maar sprake van wettig en onwettig.

        In een vrije markt waar doorgaans de beste ideeën naar boven komen zullen meerdere interpretaties van wat een rechtsorde zou moeten zijn het tegenover elkaar opnemen en resulteren in verschillende uitkomsten. Al hoewel competitie naar alle waarschijnlijkheid zal leiden tot een meer zuivere rechtsorde zie ik ook in dit geval niet direct in hoe schade objectief vastgelegd kan worden.

        De ene rechtsorde zal bijvoorbeeld psychische schade wel als rechtmatig zien terwijl een andere rechtsorde dit anders in zal zien wat soms zal leiden tot gerechtigheid en soms ook niet.

      • Hou toch een keer op met je getroll Johannes. In een kapitalistische vrije markt met volop concurrentie lopen klanten weg, stoppen toeleveranciers hun leveringen en trekken banken en aandeelhouders hun kapitaal uit een bedrijf als het al deze stakeholders niet goed bedient.

        Een kapitalistische vrije markt is zelfreinigend en verbetert zichzelf voortdurend en geheel automatisch. Heb je geen corrupte overheid bij nodig. Zelfs een kind weet dat. Waarom jij niet? 😁

      • Volkomen juist Maurice! Overheidswetgeving is zelden rechtvaardig. Een vrije markt rechtsorde zal veel meer toegesneden zijn op ieders individuele behoefte.

    • Geef maar aan wat er niet klopt.

      De overheid stelt haar normen voortdurend bij. Voor de verontreining van ons voedsel en drinkwater bijv. Wat tien jaar geleden nog was toegestaan, mag nu niet meer. Blijkbaar was het tien jaar lang oke om de bevolking te vergiftigen.

      Als je daar nu mee naar de rechter gaat, heb je geen poot om op te staan. Het was toen immers binnen de wet.

      • Dat was het niet. Dat maak jij er van. Bovendien is het geen argument. Google eens op onrechtmatige daad. Het is soms zo eenvoudig. Een rechtzaak kan je om verschillende redenen verliezen. Ook om formele.

      • @Bertuz,

        Vervuilen binnen de norm is geen onrechtmatige daad. Toch richt je er schade mee aan. In een vrije markt kan dit dus niet.

        In een rechtsstaat die de overheid beheert, blijkbaar wel. Wat is het nut van een overheid dan nog als je er niet eens een behoorlijke rechtsstaat aan kan toevertrouwen?

      • Zeur toch niet zo Bertuz. Je zit er totaal naast. Een onrechtmatige daad maakt inbreuk op rechten van anderen. Maar als jij vuile lucht van Tata Steel inademt, dan heb je helemaal geen recht op schonere lucht. De overheid heeft immers bepaald, dat dit niveau van verontreiniging toegestaan is in NL. Dan ben je uitgepraat.

      • @. Bertuz, in medio 19e eeuw kon je gewoon naar de rechter stappen als de fabriek naast je teveel roet uitbraakte en je was was wat minder wit daardoor. Tort law aka onrechtmatige daad.

        Totdat de overheid in al haar wijsheid (en geheel niet corrupt natuurlijk) besloot dat industriele ontwikkeling belangrijker was dan zeurende burgers zonder lobby vermogen en dus vergunningen (aka het recht om te vervuilen) ging verstrekken.

        Ergo, Peter de Jong heeft gelijk.

      • @ Peter en Hijsenberg, Google op onrechtmatige daad. De onrechtmatige daad heet niet voor niets onrechtmatige daad. Het gaat niet om een onwetmatige daad. De wet geeft de overheid niet het recht onrechtmatig te handelen. Overheidsdaden kunnen wel degelijk onrechtmatig zijn. Iemand die een ad hominem inzet om zijn gelijk te halen, verdient geen repliek, maar een rotschop. En een harde ook, omdat hij te lui is om onderzoek te doen en liever zijn kop in het zand steekt. Bovendien heeft niemand recht op schone lucht. Simpelweg omdat schone lucht niet te garanderen valt. Zelfs niet zonder Tatasteel. Lul toch niet zo stom.

      • @Bertuz,

        Opnieuw zit je er totaal naast. De overheid geeft je die garantie. Je kunt immers naar de rechter stappen als Tata Steel de lucht meer vervuilt dan de wettelijke norm. Je hebt dus wel degelijk recht op schone lucht. Maar alleen in de mate die de overheid voor je heeft bepaald.

        Wil je schonere lucht dan Tata Steel je volgens de norm geeft dan heb je pech. En als je er ziek van word heb je dubbel pech, want de wet erkent dit niet als onrechtmatige daad.

  5. hoe staat het met de pegel op het eiland
    is deze nog hoog genoeg om vergiften te kunnen verdunnen

Comments are closed.