In een reclame die al enige tijd regelmatig op tv verschijnt wordt gesproken van een zeker utopie. Een wereld waarin eenieder werkelijk alles tot zijn of haar beschikking heeft omwille van het feit dat alles zéér goedkoop is. De reclamemaker poneert dat deze wereld ‘een wereld zonder winstoogmerk’ is.
Echter, zou alles werkelijk goedkoper worden als er geen winstoogmerk meer zou bestaan?
En zo ja, waarom hebben we dan altijd al een winstoogmerk?

Laten we concretiseren wat de gevolgen zouden zijn van het ‘wegnemen’ van het winstoogmerk. Gegeven dat dit an sich ook maar kan.
Een werkgever zou dan het salaris dat hij uit opbrengsten opneemt moeten inperken en voor altijd gelijk moeten stellen. Daarbij daagt al meteen het eerste probleem. Hoe moet die werkgever bepalen wat de hoogte van dit salaris moet zijn? Op basis van resultaten? Nee, wacht, dat kan niet want er is geen sprake van ‘resultaten’.
Wat ook kan is dat de bewuste reclamemaker doelt op een wereld waarin de werknemerssalarissen zijn inbegrepen bij de kosten en waarbij er dus van de omzet, na aftrek van alle kosten, niets over mag zijn.
In dit scenario zou het er dus op neerkomen dat de werkgever letterlijk niets aan de omzet heeft. Wat een prachtige wereld zou dat toch zijn (!) Waar doen werkgevers het dan nog voor?
Voor de eer(?!) Of uit ‘altruïstische’ motieven? met andere woorden ‘non existente’ motieven!

In beide scenario’s dagen dus al meteen problemen van onmetelijke proporties. Laten we toch maar even het eerste scenario – waarbij de werkgever zijn inkomen dus als salariskosten
aftrekt – beschouwen.
Het probleem bij deze socialistische natte droom, gelijk elke andere socialistische droom, is dat totaal geen rekening wordt gehouden met de natuurlijke neigingen en aard van de mens.
Een winstoogmerk, m.a.w. de wil om winst te maken, is inherent aan deze aard.
Als we met dit in het achterhoofd ‘het Utopia van een wereld zonder winstoogmerk’ benaderen kunnen we niet anders dan concluderen dat hierin géén mensen leven. Één van de meest essentiële facetten van de menselijke aard ontbreekt immers aan deze wereld met als onvermijdelijk gevolg dat de mens dit ook moet doen.

De goedwillige socialist, en daarvan zijn er weinig, begaat in zijn naïviteit telkens deze essentiële omissie. In het communisme volgens Marx, een typisch voorbeeld van zo’n naïeve socialist, zou overheid enkel als orgaan fungeren dat zaken doorvoert en in ‘goede’ banen leidt. Deze vorm van communisme leunt op de gedachte dat de mens uit persoonlijke altruïstische motieven alles zou delen en nimmer bezwaar zou maken bij de schending van diens soevereiniteit. Het communisme volgens Marx zou een logisch en – zeer belangrijk- ‘natuurlijk’ historisch gevolg zijn van het kapitalisme. De kapitalistische motieven van de werkgevers en werknemers zouden, op mysterieuze wijze volledig natuurlijk plaats maken voor altruïsme en vanzelfsprekend collectivisme.

De werkelijkheid is, en dit zal u niet verbazen, echter heel anders! De overheid fungeert namelijk niet als maatschappelijke sluisautoriteit maar als onpersoonlijke absolute vorst.
Dit moet ook wel omdat de mens niet van de zijn kapitalistische aard afstapt zonder dat daar ingrijpende dwangmaat aan voorafgaat. Dat deze aard wordt genegeerd en zelfs wordt bestraft leidt ertoe dat nimmer aan de twee meest belangrijkste factoren voor arbeid wordt voldaan; vermogen en motivatie. Het vermogen vergaat enkel bij verdomming over generaties en bij immigratie met veelal vluchtmotieven. Echter de motivatie vergaat meteen. En dan kan er nog zoveel vermogen tot productief zijn bestaan, zonder motivatie (uit kapitalisme) komt deze nooit tot zijn recht.

Veeleisend als ik ben, reken ik het de reclamemaker zwaar aan dat hij niet bij het voorgaande stil heeft gestaan alvorens hij zijn eindproduct presenteerde. Lynchen lijkt mij een beetje ver gaan, maar een goede oude boycot op de verzekeringsmaatschappij in kwestie lijkt mij toch wel aan de orde.

10 REACTIES

  1. Ik zit ook altijd met gekrulde tenen als ik die reclame langs zie komen. Je vraagt je af:

    Als er geen winstoogmerk is, waar moeten al die gelukzalige mensen dan die luxeproducten van gaan betalen? Ook al worden ze nog zo betaalbaar, gratis zijn ze net zo min als die verzekeraar. En welk zelfrespecterend winstschuw mens wil überhaupt "luxe" kopen? Als ze kennelijk toch geld verdienen, maar dan "zonder winst", is dat dan eigenlijk niet ook gewoon "winst"? En hoe worden die nu vastgesteld?

    Waarom is de verzekering die ik bij een concurrent krijg (één van de grootste mét winstoogmerk), goedkoper en even uitgebreid, zo niet uitgebreider? Heeft de "nieuwe mensch" die bij de nobele verzekeraar werkt, kennelijk een salaris dat even hoog is als het geheel van salaris plus winst van die concurrent?

    Inderdaad heel utopisch.

  2. De boodschap achter de reclame doet zelfs een beroep op de hebzucht van de mens: het zelfde product krijgen voor minder geld, zodat hij wat MEER ander producten kan kopen/bezitten.

    "De wereld zonder winst-oogmerk" doet een sterk beroep op het winst-oogmerk van de kijker 😉

    Iedereen die een klein beetje nadenkt krijgt vanzelf kromme tenen van een dergelijke paradox. Maar blijkbaar gaat de reclamemaker er van uit dat er heel veel mensen dit niet meer zelf kunnen inzien.

    Ik vrees dat de staatsmedia, onderwijs en politiek een enorme bijdrage hebben geleverd om deze campange succesvol te doen zijn.
    Desondanks blijf ik toch hopen dat het gezond verstand – gestimuleerd door uitstekende artikels op vrijspreker zoals bovenstaande – het uiteindelijk zal winnen.

  3. Unive is juist heel kapitalistisch bezig: de klanten van Unive zijn namelijk tegelijk de aandeelhouders en alle winst wordt verdeeld over deze aandeelhouders in de vorm van een lagere premie.

    Dit betekent dat iedereen die lid wordt van Unive vanwege de lagere premie dit doet vanwege "winstoogmerk".

    Helaas brengen zij dit in verband met een totaal misleidende anti-kapitalistische reclame waar je haren van overeind gaan staan.

    Ik was een jaar lid van Unive omdat zij de laagste premie hadden, maar ben nu overgestapt naar een andere goedkoopste.

    Ik wil mij eigenlijk niet verzekeren, maar dan loop ik het kans op een boete van 130% (?). Wat ik niet weet is: door wie en hoe kan gecontroleerd worden of ik verzekerd ben? Weet iemand daar meer over?

  4. Als iedere werknemer op de wereld volledig uitbetaald wordt in aandelen (of opties) van het bedrijf waar hij voor werkt (i.p.v. loon) is er dus sprake van een "maatschappij zonder winstoogmerk":

  5. Deze reclame speelt in op het idee dat iets goedkoper is als de leverancier geen winst berekent.
    Het geeft aan hoe weinig begrip veel mensen van de werkelijkheid hebben. Het is tevens een compliment (!!) voor de kwaliteit van het onderwijs.

  6. Bij mijn weten is reclame vooral bedoeld om emoties te verkopen, niet zozeer feiten. Er wordt leuk verdiend in die sector, dus al die irritantie kudtreclame verkoopt goed…

  7. It has been a week of large numbers at Goldman Sachs, the investment banking giant. Confirming its status as Wall Street’s golden child, the company reported record profit of $9.4 billion in its 2006 fiscal year, nearly as much as it did in the last two years combined. It also said it was paying its employees a total of $16.5 billion in compensation this year. That equates to $623,418 for every employee.

    Of course, that loot is not being spread out evenly.

    Top bankers and traders are getting a large chunk of it in the form of year-end bonuses, which are coming in especially big this year. Employees were informed of their bonuses last week, and several top traders are said to have made as much as $100 million, The New York Post reported over the weekend.

    The Post said that many of the workers whom Goldman has handsomely rewarded this year hail from the bank’s principal strategies group, which makes bets on stocks and other securities using the firm’s own capital. These people include Morgan Sze, a head trader in Goldman’s principal strategies group based in Hong Kong, and Pierre-Henri Flamand, Mr. Sze’s counterpart in London, the Post wrote.

    Outside Wall Street, some are criticizing the bonus bonanza as excessive. But … GOUDVINKJE …(die meeleest en hier wel es komt) is smiling all the way to the bank …

    Gelukgewenst …

  8. Ik vind het een geweldige reclame. Altijd leuk om te zien welke voordelen men laat zien van een wereld zonder winstoogmerk.

    Goedkope brandstof, goedkope parfum, goedkope auto’s, hé, zijn dat niet allemaal zaken die zo duur zijn omdat de overheid er zoveel winst op maakt? Juist.

    In mijn gedachten hoor ik de voice-over dan ook precies datgene zeggen: in een wereld zonder overheid, wat zou u betalen voor een volle tank benzine, of een goede fles parfum?

    En dán klopt de boodschap perfect.

  9. " But … GOUDVINKJE …(die meeleest en hier wel es komt) is smiling all the way to the bank …

    Gelukgewenst …"

    Inderdaad! Happy New Year! Ik ben op weg naar Barbados…(extra vrije dag vanwege het overleden van Pres. Ford). [8]

  10. "Een winstoogmerk, m.a.w. de wil om winst te maken, is inherent aan deze aard."

    On-zin.

Comments are closed.