Al enige tijd ben ik verwikkeld in de voorbereidingen voor een jaarlijks terugkerend simulatiespel waarbij het de bedoeling is de VN na te bootsen. Net als bij de VN worden resoluties geschreven om later samengevoegd te worden en om in een commissie behandeld te worden. Echter, zo zie ik dit jaar voor de tweede keer, de VN is een werkelijk ongelofelijk staaltje hypocriet collectivisme en vaak ook socialisme.
Zo stuitte ik gisteren op een stelling, uitgewerkt in een resolutie die in opvallend eerlijke bewoording de privatisering van waterbronnen in zogeheten LEDC’s (Lesser Economically Developed Countries) tegengaat en zelfs verbiedt. Het idee hierachter, in uitermate wollige bewoording uiteengelegd in de ‘preambulatory clauses’, die niet mogen worden behandeld maar wel vereist zijn, komt erop neer dat niemand zich dan nog water zal kunnen veroorloven.
Terzijde het overduidelijke recht dat een ondernemer en individu hebben om hun eigendom te exploiteren, zijn ook de collectivistische doelen met een dergelijk verbod niet gediend.
Volgens de socialistische schrijvers van dit bureaucratische toiletpapier zal de eigenaar van de pomp zelf de prijs zetten en zullen de omwonende consumenten zich dus nooit water kunnen veroorloven. Immers, alle inwoners van LEDC’s, op enkele corrupte ambtenaren na, zijn ongelofelijk arm.
De eerste fout in deze redenatie doet zich al snel voor. Als niemand zich het water kan veroorloven, heeft de pompeigenaar geen klanten en dus geen inkomsten. Daarom zal hij de prijs verlagen tot men het zich wél kan veroorloven.
Máár, zeggen de kortzichtige socialisten, dan moeten die mensen ál hun geld aan dat water uitgeven omdat de pompexploitant de prijs natuurlijk wel zo hoog mogelijk stelt. De kortzichtigheid van deze aanval op het monopolyverschijnsel blijkt uit de volgende belangrijke omissie: als de pompexploitant zijn prijzen zo hoog mogelijk stelt (wat hem overigens behoorlijke inkomsten oplevert en dus in collectivistische zin alleen maar winst betekent), is het opportuun om met een kleinere en wellicht aanvankelijk duurdere pomp onder die prijs te gaan zitten. En dat doet men dan ook.
Voor alle socialisten onder u, dat heet concurrentie!
Wanneer men de pompen in overheidshanden houdt, is de zeer letterlijke stroom van het product niet alleen onderhevig aan corruptie en dure bureaucratie maar deze is ook nog eens zeer schadelijk voor de economie en de algemene ondernemersgeest van de bevolking.
Deze ‘verloederde ondernemersgeest’ is dan ook de tegenhanger van Marx zijn ‘vervreemde arbeider’.
Marx betoogde in Das Kapital, als onlogische ondersteuning van de historische dialectiek, dat de arbeider, doordat hij aan de lopende band werkt, vervreemdt van het eindproduct. Deze vervreemding leidt volgens Marx tot verminderde productiviteit en is een ‘schrijnend’ voorbeeld van slechte arbeidsomstandigheden.
Naast het feit dat werk simpelweg niet altijd leuk kan zijn en dat deze ‘vervreemding’ ook simpelweg ‘verveling’ genoemd mag worden, ligt het feit dat zowel in praktijk als theorie geen sprake is van verminderde productiviteit omdat goed ouderwets geld altijd nog voldoende motivatie vormt.
De ‘verloederde ondernemersgeest’ is echter wél een serieus probleem voor algemene economische welvaart. Als de ondernemer om te beginnen alle motivatie ontnomen wordt door middel van belastingdruk en allerhande inperkingen en als hem vervolgens ook nog het werk uit handen genomen wordt door een incompetente ambtenaar, zal de werklust hem snel vergaan. Bovendien leidt deze verminderde werklust tot een hoogst merkwaardige arbeidsinstelling.
Al is dit theoretisch moeilijk verklaarbaar, het is in de praktijk niet te ontkennen. En dat doet men (bedrijven) ook niet. Het verschijnsel van de verloederde ondernemersgeest komt vaak voor in ontwikkelingslanden en al even vaak als gevolg van de voorgenoemde socialistische overheidsingrepen. Het enigszins merkwaardige resultaat van deze onnatuurlijke instelling is dat men, vooral in de Afrikaans ontwikkelingslanden, enkel voor werk komt opdagen op betalingsdag. Men begrijpt de meest simpele arbeidsverhoudingen niet doordat de overheid ze elke kans op arbeidservaring in een vrije omgeving ontneemt. Ditzelfde geldt voor de ondernemer die niet ver genoeg vooruit kan denken om inkopen te doen voor winstgevende doorverkoop maar enkel als hij toevallig iets in handen heeft ook daadwerkelijk iets tracht te verkopen.
Vandaar dat Westerse multinationals zoals Heineken in de verscheidene Afrikaanse fabrieken het liefst, zelf voor de ongeschoolde arbeid, Westerse werknemers hebben. De fout wordt enkel verergerd wanneer de overheden, met steun van onder andere de VN, dit niet pikken en quota opstellen voor het aantal lokale werknemers per Westerse werknemer die een bedrijf moet hebben. Zo moest men, toen blanken daar nog veilig waren, in Zimbabwe voor elke blanke werknemer 50 zwarten aannemen.
Apart, als ik zo terugkijk op het bovenstaande, dat, hoewel ik begon met het voornemen een lofrede voor het kapitalisme te schrijven, al snel in een hekeldicht over het socialisme belandde. Maar ach, zo gaat dat bijna altijd. Omdat het kapitalisme zo duidelijk, logisch en bovenal natuurlijk is, is het contrast met overgecompliceerd en onlogisch socialisme zeer groot en daarom in wezen veel moeilijker te bevatten.
De deugden van kapitalisme zijn immers vanzelfsprekend. Maar zonden van het socialisme zijn daarmee des te groter.
Terwijl kapitalisme zich richt op de verwezenlijking van de vrije keus van het individu, kenmerkt het socialisme zich door het uitoefenen van monolithische groepsdwang.
"De kortzichtigheid van deze aanval op het monopolyverschijnsel blijkt uit de volgende belangrijke omissie: als de pompexploitant zijn prijzen zo hoog mogelijk stelt (wat hem overigens behoorlijke inkomsten oplevert en dus in collectivistische zin alleen maar winst betekent), is het opportuun om met een kleinere en wellicht aanvankelijk duurdere pomp onder die prijs te gaan zitten. En dat doet men dan ook.
Voor alle socialisten onder u, dat heet concurrentie!"
Maar wat als er geen andere pomp geplaatst kan worden omdat er nergens anders water beschikbaar is?
Ik zou nooit gaan wonen op een plek waar geen of slechts duur water te verkrijgen is. De meest primitieve dieren hebben dat al door, nu de mens nog…..
[2]
Dan zinkt het prijsniveau tot een hoogte waarbij een andere optie rendabel is, bijvoorbeeld het met tankwagens (of per ezel voor mijn part)toeleveren, pijpleiding aanleggen, ontziltingsinstallatie aanleggen, water aan lucht onttrekken etc. Er is altijd ergens water, dus er zijn altijd alternatieven die een monomolie kunnen doorbreken.
[2]
Precies hoe moet in zo een omgeving menselijk leven mogelijk zijn?
Volgens mij is er bij dit soort discussies de stilzwijgende assumptie dat er ergens, binnen de actieradius van de lokale gemeenschap, al een bron aanwezig is.
Kortom, het gaat per definitie om de vraag van toetreding in een bestaande markt.
@ Lodder
In the Economist hebben enkele artikelen over de voordelen en de prestaties van private watervoorziening gestaan. Had je deze al gezien?
[5]
"Precies hoe moet in zo een omgeving menselijk leven mogelijk zijn?"
Hoe zijn steden als Phoenix en Tucson in Arizona ontstaan ?
Zodra er één schaap over de dam is, volgen er meer; vroeg of laat ontstaat een gemeenschap met een vraag (bijv. naar water) waardoor concurrerend aanbod zal ontstaan (als er tenminste niemand marktverstorend optreedt).
"Volgens mij is er bij dit soort discussies de stilzwijgende assumptie dat er ergens, binnen de actieradius van de lokale gemeenschap, al een bron aanwezig is."
Niet noodzakelijk alhoewel een aanwezige bron aantrekkingskracht zal hebben omdat het de weg van de minste weerstand (en dus minste moeite / laagste kosten) is. Midden in de woestijn is het initieel wat lastiger (initieel).
"Kortom, het gaat per definitie om de vraag van toetreding in een bestaande markt."
Niet per se wat mij betreft.
Niet iedereen heeft ondernemersgeest. Dus als 1 persoon in een dorp (met niks anders in de omgeving) de pomp(en) in handen heeft kan hij zijn monopolie mooi gebruiken om andere te uit te buiten. Met gevolg dat hij andere individuen onderdrukt. Het kapitalisme zorgt voor de vrijheid van de een en onderdrukking van de ander.
[5] Nou zo simpel is het niet, vaak leven mensen op een plek waar door de klimaatsverandering vroeger wel water was en nu steeds minder.
[7] Onzin, er is pas sprake van onderdrukking wanneer de pompeigenaar zijn klanten verbiedt om ergens anders hun heil te zoeken, en dit verbod met geweld handhaaft.
Zoals het in Nederland verplicht is om een advocaat in de arm te nemen voor verdediging, of verboden om een snelweg aan te leggen.
Je ziet al: de enige die misbruik maakt van zijn met geweld gehandhaafde monopolies is de staat.
[7]
<zucht daar gaan we weer..>
"Niet iedereen heeft ondernemersgeest."
-wat noem jij precies ondernemersgeest ?
[7] Er is enige tijd terug een uitgebreide study naar dit onderwerp gedaan:
http://www.globalisationins…
Water for Life
Campaigners like the World Development Movement say water should not be sold for profit. But this report by Mischa Balen, a Labour Party activist, points out that private sector management and investment in water systems has actually been very successful, increasing access to water, cutting disease by introducing sewerage systems, and reducing prices for ordinary people. It says that groups like the World Development Movement are putting ideological purity before water purity. They choose, the report says, “not to compare private provision in reality with state provision in reality, but private provision in reality with a mythical, utopian state provision which does not exist in the real world.”
The report takes issue with the mistaken claim that poor countries are being forced to privatise their water systems by the British government, pointing out that DFID only provides help involving the private sector where developing countries have themselves asked for it. While campaigners claim they want developing countries to make their own choices, they campaign against the wishes of those countries’ democratically-elected governments who correctly recognise the value of bringing in private sector expertise and investment.
[7] In Afrika laat men zich toch lekker niet onderdrukken door die vreselijke kapitalisten. Ze komen gewoon dagenlang niet opdagen zodra ze wat centen hebben gekregen. Ze werken precies zoveel ze zelf willen. En dan blijven ze lekker thuis tot hun geld op is.
Hé, wacht eens? Kregen ze al niet te weinig om van te leven? Hoe kunnen ze dan een tijdlang vakantie nemen telkens het betaaldag geweest is?
[8] O JA? WAAR DAN?
Zeg maar zo’n beetje heel Africa. Jungle->savane->woestijn.
[9] [10] [11] [12] Definitiebepaling: ondernemingsgeest = individu (of collectief) die initiatief neemt te investeren in bepaalde markt.
Onderdrukking komt in diverse gradaties voor. Gebruik maken van je marktpositie, ten behoeve van jezelf. Een kapitalist heeft een eigenbelang. Voorbeeld: man A heeft 1 dag gewerkt en heeft daarmee 1 euro. Vervolgens leent hij dat uit aan man B. B moet 2 euro terugbetalen. Dus B werkt 1 dag voor zich zelf en 1 dag voor A. Maar A heeft monopolie. Dus niet alleen B maar ook C,D,E werken voor A. Gevolg A’s vermogen groeit. Niks mis mee, maar het vermogen van de rest groeit niet. Zij hebben zichzelf alleen voorzien in de noodzakelijke kosten van bestaan. Nu is A een individu en doet met het vermogen wat hem goed dunkt. Dus hij koopt het dorp voor zichzelf en B,C,D,E duldt hij op zijn grond tegen uiteraard een vergoeding waarop hij winst maakt. A heeft alle vrijheid, B,C,D,E niet. B,C,D,E blijven in een viceuze cirkel. Iedere keer als zij iets verdienen dan pakt A dat weer af d.m.v. zijn monopolie.
Vandaar de vrijheid van de een, leid tot onderdrukking van de ander.
Nu zou het goed kunnen dat privatisering in concreet geval, een meer praktische oplossing is. Alleen dienen er voldoende waarborgen te zijn dat er geen uitbuiting plaatsvind. Dit kan alleen met integer overheidshandelen. Je kunt nl. niet van een individu verwachten dat hij een zorg van volk op zich neemt.
[15] Deze simplificatie werkt misschien in computermodellen met binaire actoren, maar in de echte wereld en de hogere economie moet je toch wat meer factoren in beschouwing nemen.
Zoals: waarom lenen Bt/mE geld van A? Alleen maar om het met rente terug te betalen? Hoe komt A aan geld om uit te lenen? Waarom heeft A monopolie? Is A de staat en maakt hij gebruik van een leger? Of is hij op een eerlijke manier aan zijn geld gekomen om uit te lenen? Dit laatste zou betekenen dat B etc. op dezelfde manier aan hun startkapitaal zouden moeten kunnen komen.
Ik heb dit soort discussies over drie personen op een eiland al tot in den treure moeten voeren. De socialistische dogma’s blijven alleen overeind wanneer je je model zodanig beperkt dat de "slachtoffers" van een monopolist volledig willoos en oncreatief zijn en geen enkele manier hebben om zich aan de monopolist te onttrekken. Kortom, modellen die in praktijk waardeloos zijn.
De definitie van dwang komt dan ook altijd ter sprake. Libertariers zijn hier duidelijk in: "Dwang" betekent dat de een de ander met letsel, schade of dood bedreigt tenzij de ander aan zijn eisen voldoet.
"Dwang" is in dezen dus niet het zelfde als "door omstandigheden gedwongen", waarbij sprake is van passieve omgevingsveranderingen.
Zolang je als individu kunt kiezen, is er geen sprake van dwang. Dus ook als je de keuze hebt tussen iets of niets (monopolie) is er geen sprake van dwang.
Belasting betalen is wel een voorbeeld van dwang. Hier bestaat namelijk niet de keuze om niet te betalen.
De term uitbuiting wordt ook misbruikt. Net zomin als ik als winkelier mijn klanten kan uitbuiten, kan een werkgever zijn werknemers uitbuiten. "Uitbuiten" is een verzinsel om iemand de schuld te kunnen geven van de wet van vraag en aanbod.
[16] Akkoord. Het is ook een simpel voorbeeldje die ver staat van de werkelijkheid, aangezien het inderdaad veel factoren buiten beschouwing laat.
Maar dat is ook niet de kern. Het gaat om de behoefte van de mens in omstandigheden. Tot wat is een individu in staat. Ookal is er geen dwang, in de zin van een libertarier, er is dan sprake van manipulatie. Wanneer je weet dat mensen afhankelijk van je zijn (dat is bij een monopolie), dan heb jij in wezen feitelijke macht. Een individu met eigenbelang heeft geen boodschap aan een algemeenbelang. Hij kan en zal daarmee zelf alles naar zijn hand zetten. Concurrentie wordt of de kop ingedrukt of samengewerkt, zolang hij maar niet hoeft in te leveren op zijn verheven positie.
Uitbuiting is niet een misbruikte term. Uitbuiting komt voor wanneer er misbruik gemaakt wordt van de wet van vraag en aanbod. Bijvoorbeeld B die in de woestijn dagen gelopen heeft en op sterven na dood is. A biedt hem 2 liter water aan, maar dat kost hem wel 100.000,- euro. A weet dat B afhankelijk is van dat water (zijn leven hangt er vanaf)en hij weet dat B toch geen nee zal zeggen. Op die manier wordt de wet van vraag en aanbod misbruikt om ten behoeve van eigen gewin.
Van uitbuiting is sprake wanneer iemand van misbruik maakt van de afhankelijke positie van een ander en daarmee disproportioneel eigen gewin erop na houd. Immers, als A 5 euro zou vragen, is er geen misbruik, maar wel eigen gewin.
[17] Okee, je wilt het dus houden op het niveau van twee personen in de woestijn, waarvan de een water te over heeft en de ander sterft van de dorst, die elkaar toevallig tegekomen. Verder moeten we ervan uitgaan dat persoon B volledig gewetenloos is en verstoken van iedere moraal (niet in staat tot projectie en zelfreflectie). Ook is A in het bezit van 100.000 euro, hoewel hij dit niet heeft aangewend om watervoorziening voor zijn trip te regelen. DAN kun je inderdaad zeggen dat persoon B persoon A dwingt, omdat hij hem de keuze geeft tussen leven en dood.
In het algemeen leidt afhankelijk zijn van iemand tot macht voor iemand. Dit is terecht, want zolang je afhankelijk bent van iemand goodwill, heb je je aan zijn regels te houden. Maar wanneer ben je afhankelijk? Toch alleen als je niet in staat bent om jezelf te onderhouden? Qualificeer jij je op die manier? Qualificeer jij arbeiders op die manier? Of consumenten? Lekker mensbeeld heb je.
[17]
Silver Surfer schreef: "Van uitbuiting is sprake wanneer iemand van misbruik maakt van de afhankelijke positie van een ander en daarmee disproportioneel eigen gewin erop na houd"
Zoiets is alleen mogelijk bij gebrek aan concurrentie. Zodra in je watervoorbeeld een tweede aanbieder van water zich aandient en de twee aanbieders gaan concurreren om die ene klant, zijn de rollen omgedraaid en zal de prijs van het water aanzienlijk gaan dalen.
Uitbuiting heeft met kapitalisme niets te maken, wel met corporatisme. Veel 19e eeuwse arbeiders-ellende werd simpelweg veroorzaakt doordat de plaatselijke politiek twee handen op één buik waren met de plaatselijke industriëlen. De politiek schermde de markt af voor ongewenste concurrenten. Zo konden de lonen laag blijven en de arbeidsomstandigheden slecht. De allereerste parlementaire enquête (over kinderarbeid in de textielindustrie in NL) illustreerde het corporatisme uit de 19e eeuw treffend!
Hetzelfde zien we tegenwoordig nog bij de grote handelsblokken (VS en EU) die hun interne markt afschermen, en in veel ontwikkelingslanden waar corrupte overheden voor hun bevriende multinationals de markt afschermen voor de concurrentie.
Kapitalisme, een vrije markt en volop concurrentie zijn de ideale ingrediënten om welvaart voor iedereen te genereren en uitbuiting en onvrijheid van wie dan ook te voorkomen.
[18] Hahaha, je bent heerlijk cynisch,kameraad.
Maar je hebt gelijk, er zijn mensen die zich afhankelijk stellen. Dit is onbewuste dan wel bewuste keuze van mensen. Een bepaalde groep mensen willen geleid worden, is niks mis mee. Maar die ontwikkelen zich gewoon niet verder, omdat dat geen doel opzich is.
Voorbeeld: iemand die ik ken heeft ontwikkelingswerk gedaan in Malawi. Er zijn allemaal voorzieningen aangelegd. Zoals een waterpomp, riolering en dergelijke. Nadat hij terugkomt is de situatie niet verbeterd, de waterpomp is kapot, de riolering is vol, etc.
Er wordt niet iets concreet ondernomen door de lokale bevolking, om het probleem op te lossen. In plaats daarvan gaan ze over naar oude gewoontes, zoals water halen 10 km verderop.
De voorkeur van de lokale bevolking gaat toch uit, aan het bidden voor god(en) voor een beter plekje in het hiernamaals. De woorden individu en kapitalisme zijn voor hun ook maar een vreemde, blankemans, westerse, heidense begrippen. Dit is niet een situatie wat over een paar jaar is, maar over jaren. Er is geen mentaliteits verandering over al deze tijd.
[19] Leuke theorie, maar heb je ook een praktijk voorbeeld, waarbij het kapitalisme welvaart brengt voor iedereen?
Ik ken geen "idealo" land waarbij kapitalisme als ultiem instrument wordt gebruikt waarbij er welvaart voor iedereen is. De VS, kapitalisch land bij uitstek, kent een enorm grote verdeling van arm en rijk.
[21]
Silver Surfer schreef: "Leuke theorie, maar heb je ook een praktijk voorbeeld, waarbij het kapitalisme welvaart brengt voor iedereen?"
Kijk om je heen, sinds het Oostblok in elkaar is gedonderd en ook socialistische landen als India en China het kapitalisme hebben omarmd is de welvaart in die regio’s enorm gestegen.
En de VS haalt ieder jaar 3 miljoen doodarme immigranten uit de ellende van hun socialistische thuislanden en laat hen een beter bestaan voor zichzelf opbouwen.
Dat het aantal armen in de VS niet afneemt maar al jarenlang vrij stabiel blijft komt eenvoudigweg omdat de instroom van doodarme immigranten ook alsmaar doorgaat. Zou je die instroom volledig stopzetten dan is er binnen enkele jaren geen armoede meer in de VS.
De VS economie is feitelijk niets anders dan een lopende band die dergelijke arme mensen vanuit de hele wereld naar een rijker en beter bestaan voert.
[22] Het klopt dat de welvaart stijgt. Alleen komt die welvaart met name terecht bij de rijkere. Zo stond onlangs in het NRC Handelsblad van 23 december 2006, een artikel van bestuursleden van diverse ondernemingen die een kerstbonus kregen van 150 miljoen dollar. 1 bestuursvoorzitter kreeg zelfs 40 miljoen dollar bonus. Dit in tegenstelling tot de discussie verhoging van het minimumloon van 1 dollar, wat schandalig zou zijn. De concurrentie zou hiermee niet aangegaan kunnen worden met de lageloon landen. Eerlijke verdeling van de winsten?
Daarnaast kent de VS 25 miljoen mensen die niet verzekerd zijn voor de zorg. De premies zijn dusdanig hoog (vanaf 500 dollar) dat die simpelweg niet opgebracht kunnen worden.
Onderwijs is daar dusdanig duur (vanaf $ 15.000,- per jaar), dat alleen de rijkere kunnen doorstuderen. Of de ‘gewone’ jongen die toevallig goed met een bal kan omgaan. Hij krijgt dan voor zijn uitzonderlijke prestaties een scholarship.
De rest kan kiezen; het leger in of gaan werken in een boeing fabriek.
De immigranten komen met name vanuit Mexico en hebben een illegale gedoogstatus, waarbij ze onder de marktprijs mogen werken. ’s Avonds mogen ze weer terug onder hek door slapen in Mexico.
De andere immigranten komen binnen op basis van een greencard. Een greencard krijg je in principe wanneer je waarde hebt voor het land.
[23]
Silver Surfer vraagt zich af: “Eerlijke verdeling van de winsten?”
Ja, blijkbaar wel. Anders zouden die zogenaamd onderbetaalde werknemers wel ergens anders zijn gaan werken. Je gaat er bovendien aan voorbij, dat in de VS voor iedereen de welvaart stijgt. Als dit niet zo zou zijn zouden die arme Mexicanen wel in hun eigen land blijven. Blijkbaar is ook het leger in of bij Boeing gaan werken aantrekkelijker voor arme Amerikanen om hun levenstandaard op te vijzelen. En dat mensen niet alles kunnen kopen wat ze zouden willen hebben lijkt me nogal logisch. Maar dat is dan gelijk een mooie stimulans om meer geld te verdienen en zo jezelf én anderen rijker te maken. Precies wat het kapitalisme beoogt !
[24] Ik snap dat de situatie zodanig is dat het voor Mexicanen inderdaad aantrekkelijk is te werken. En met de rest van je relaas kan ik ook meekomen. Maar de conclusie niet. Ik neem als uitgangspunt dat winsten eerlijk verdeeld worden. Hiervan is niet sprake. De winsten gaan naar een select clubje elitaire mannen. Het gewone volk heeft een voordeel ten aanzien van de positie waarin zij bevinden. Namelijk, werkloos thuiszitten of werken voor de multi-national. De Mexicaan heeft het voordeel dat lonen hoger liggen in Amerika dan in zijn eigen land, maar ook hier is geen eerlijke verdeling van de winsten. Als er al een verdeling is.
Of vind je dat er uberhaupt geen verdeling moet zijn?
[25] Ja, Mevrouw Silver Surfer, er moet verdeling zijn, en wel een eerlijke: ieder dient loon naar werken. Ik denk dat het probleem erin zit dat U vindt dat enkel fysieke arbeid verloond kan worden, en dat je je recht op verloning verbeurt door te zitten toekijken vanaf een golfterrein hoe je buddy staat te zweten.
Kunt U ons kort uitleggen (of en)hoe U kapitaal zou vergoeden?
[26] moet uiteraard zijn "ieder dient loon naar werken te krijgen."
Silver Surfer: mag ik je aanraden om de serie "Free to Choose" van wijlen Milton Freedman te bekijken, dan wordt je het allemaal een stuk duidelijker. Hapklaar speciaal voor jou: zoek naar "milton freedman free to choose" op video.google.nl
Veel kijkplezier alvast.
[28] thx. Ik zal deze 10 uur durende docu’s aandachtig bekijken 😉
[29] Silver Surfer, behalve de overtuiging dat een vrije maatschappij (DUS een kapitalistische want dat is wat dan automatisch ontstaat) over voldoende tijd en ruimte genomen de "best functionerende" maatschappij is die denkbaar is, zijn libertariërs de overtuiging toegedaan dat vrijheid OP ZICH belangrijk genoeg is om voorop te zetten, en accepteren zij de maatschappij die daaruit volgt, inclusief nadelen.
Ieder mens is soeverein en heeft recht op zijn eigen leven en productie. Dat is een moreel standpunt en voor vele libertariërs de belangrijkste reden om libertarisch te zijn.
De utilitarist kan eventueel vrijheid voorstaan omdat hij van mening is dat dit "het beste werkt", en zogauw hij om een of andere reden ervan overtuigd raakt dat socialisme "toch beter werkt" dan schakelt hij vlotjes over naar socialisme.
De meeste mensen zijn utilitaristen.
Daar is niets mis mee, en utilitaristen die onbevooroordeeld op zoek zijn naar het "systeem" dat "het beste werkt" zullen zeer zeker het libertarisme welgevallig zijn/worden, en dat verwelkomen wij ook.
Comments are closed.